Privaatrecht samenvatting Hoofdstuk 8
Hoofdstuk 8. Burgerlijk procesrecht
8.1 Inschakeling van de rechter
Waar vinden we de belangrijkste regels van het burgerlijk procesrecht?: dat vind je in het Wetboek
van burgerlijke rechtsvorderingen (Rv).
8.2 Rechterlijke organisatie
Welke gerechten horen bij de rechterlijke macht?:
a. De rechtbanken.
b. De gerechtshoven.
c. De Hoge Raad.
Hoe zijn de rechtbanken verdeeld?: de rechtbanken zijn verdeeld in kamers, sectoren of teams. De
rechters in die afdelingen behandelen civiele zaken, bestuurszaken en strafzaken. Bij sommige
rechtbanken is er ook een afdeling aanwezig met rechters die over belastingzaken beslissen.
8.2.1 De rechtbank: de kantonrechter
De afdeling van de rechtbank die zich met civiele zaken bezighoudt, kent twee soorten rechters:
De kantonrechter.
De gewone civiele rechter.
Wat is een kanton?: het gebied waarbinnen een kantonrechter zijn rechtsgebied heeft heet kanton.
Wat doet een kantonrechter?: een kantonrechter spreekt alleen recht; dat wordt unusrechtspraak
genoemd.
Wat betekent unusrechtspraak?: rechtspraak door één rechter.
Op welke zaken spreekt de kantonrechter recht? En wat zijn de eventuele voorwaarden?:
- Strafrecht: kantonrechter behandelt alle overtredingen.
- Privaatrecht: alle vorderingen t/m €25.000 worden door de kantonrechters behandeld
(vorderingen die voortvloeien uit verbintenissen).
Wat zijn nog meer bevoegdheden van de kantonrechter?:
- De kantonrechter is bevoegd in zaken betreffende vorderingen van onbepaalde waarde,
maar waar duidelijke aanwijzingen bestaan dat de vordering geen hogere waarde
vertegenwoordigt dan €25.000.
- De kantonrechter is bevoegd om kennis te nemen van alle vorderingen met betrekking tot
een bepaald soort overeenkomst. Bijvoorbeeld arbeidsovereenkomst, cao,
huurovereenkomst, consumentenverkoopovereenkomst en een kredietovereenkomst. Let
op: hierbij is de hoogte van de vordering geen belang.
Wat is een aardvordering?: dergelijke vorderingen (vanwege hun specifieke aard) worden
aardvorderingen genoemd.
, Kantonrechter
Burgerlijke zaken Strafzaken
- vorderingen tot en met 25.000 vorderingen met onduidelijke
euro. waarde, maar duidelijk minder dan
- alle vorderingen op grond van een 25.000 euro. alle overtredeingen
overeenkomst. - consumentenkrediet tot en met
40.000 euro
8.2.2 De rechtbank: de afdeling civiel, straf en bestuur
Hoeveel rechtbanken heeft Nederland en waar spreken de kantonrechters daar recht?:
1. Rechtbank Amsterdam: Amsterdam.
2. Rechtbank Den Haag: Gouda, Den Haag en Leiden.
3. Rechtbank Limburg: Maastricht en Roermond.
4. Rechtbank Midden-Nederland: Almere, Amersfoort, Lelystad en Utrecht.
5. Rechtbank Noord-Holland: Alkmaar, Haarlem, Haarlemmermeer en Zaanstad.
6. Rechtbank Noord-Nederland: Assen, Groningen en Leeuwarden.
7. Rechtbank Oost-Brabant: Eindhoven en Den Bosch.
8. Rechtbank Gelderland: Apeldoorn, Arnhem, Nijmegen en Zutphen.
9. Rechtbank Overijssel: Almelo, Enschede en Zwolle.
10. Rechtbank Rotterdam: Dordrecht en Rotterdam.
11. Rechtbank Zeeland-West-Brabant: Bergen op Zoom, Breda, Middelburg en Tilburg.
Net zoals de kantonrechter, spreekt de rechter bij de civiele afdeling als regel alleen recht
(unusrechtspraak). Vanwege de toename van civiele zaken is het niet mogelijk meer dat meerdere
rechters aan dezelfde zaak werken.
Wat is een collegiale rechtspraak?: een rechtspraak die door drie rechters plaatsvindt. dit gebeurd
alleen nog bij ingewikkelde zaken die ook maatschappelijk gezien impact zullen hebben.
Welke afdelingen zijn er naast de civiele afdeling en wat wordt daar behandeld?:
- Afdeling strafrecht: wordt ook wel de strafkamer genoemd, hier oordelen de rechters over
gepleegde misdrijven.
- Afdeling bestuursrecht: rechters in deze afdeling oordelen over geschillen tussen een burger
en de overheid.
Wanneer oordeelt de rechtbank over een geschil?: over alle civiele zaken, behalve die waarin de
kantonrechter op grond van de wet de bevoegde rechter is.
Hoofdregel in civiele geschillen is de civiele afdeling van de rechtbank bevoegd, behalve als de
kantonrechter uitdrukkelijk door de wet bevoegd is verklaard.
Welke alleensprekende rechters kent de rechtbank nog meer?:
- Kinderrechter: behandelt zaken op het gebied van het strafrecht en het civiele recht
(personen- en familiezaken) met betrekking tot kinderen.
- Politierechter: gaat over gepleegde misdrijven die feitelijk gezien niet erg ingewikkeld zijn.
- Voorzieningenrechter: oordeelt over zaken in kort geding.