Samenvatting Human Learning 8th ed
Jeanne Ellis Ormrod
Daphne Psychologie
Tentamendatum: 01/11/2022
Educational psychology (200300103) 1
,Inhoudsopgave
Introduction to human learning
_____________________________________________
Hoofdstuk 1. Perspectieven op leren
Hoofdstuk 2. Leren en het brein
Gedragsmatige perspectieven op leren
_____________________________________________
Hoofdstuk 3. Gedragsmatige principes en theorieën
Hoofdstuk 4. Toepassingen van de gedragsmatige principes
Cognitieve benaderingen op leren
_____________________________________________
Hoofdstuk 6. Introductie in de cognitieve perspectieven
Hoofdstuk 7. Langetermijngeheugen opslag en retrieval processen
Developmental & individual differences
_____________________________________________
Hoofdstuk 9. Cognitieve-ontwikkelingsperspectieven
Complex cognitive processes
_____________________________________________
Hoofdstuk 8. De aard van kennis
Hoofdstuk 13. Transfer, problemen oplossen & kritisch denken
Constructivist and boundary crossing approaches
_____________________________________________
Hoofdstuk 10. Socio-culturele theorieën
Hoofdstuk 11. Hedendaagse contextuele frameworks
Motivation & metacognition
_____________________________________________
Hoofdstuk 12. Metacognitie, zelfregulatie en studeerstrategieën (blz. 377 - 383)
Hoofdstuk 15. Algemene concepten en principes over menselijke motivatie
Hoofdstuk 16. Cognitieve factoren in motivatie
Educational psychology (200300103) 2
,Introduction to human learning
_____________________________________________
Hoofdstuk 1. Perspectieven op leren
Het belang van leren
Bepaalde soorten, zoals vogels, hebben aangeboren vaardigheden. Denk aan weten waar ze heen moeten
vliegen als ze naar het zuiden willen. Hoewel mensen deze aangeboren kennis niet hebben, en dat dus moeten
leren, lopen mensen in deze wereld voor op vogels. De vaardigheid van de mens om een breed scala aan kennis
onder de knie te krijgen stelt ons in staat om flexibeler te zijn en meer aanpassingsvermogen te hebben.
Aangezien we dus weinig instinctief zijn, kunnen we leren van en voordeel halen uit onze ervaringen.
Mensen hebben een bepaalde vaardigheid om te denken en te leren op manieren die niet-mensen niet
kunnen. Mensen zijn superieur, hoewel we het lerend vermogen van dieren ook niet moeten onderschatten.
Sommige dieren kunnen zelfs leren schilderen. Toch kent dit lerend vermogen een limiet, of plafond, terwijl
mensen een breed scala aan vaardigheden kunnen aanleren.
Het definiëren van leren
Leren is het middel waardoor we niet alleen vaardigheden, maar ook kennis verkrijgen. En daarnaast ook
waarden, houdingen aannemen en emotionele reacties verkrijgen. Leren kun je zien als een lange termijn
verandering in mentale representaties of associaties, als resultaat van ervaringen. Deze definitie kun je
onderverdelen in drie delen:
1. Leren is een lange termijn verandering - het duurt niet zo kort als het onthouden van een
telefoonnummer, maar het hoeft ook niet voor eeuwig te blijven bestaan.
2. Leren betreft mentale representaties of associaties - iets wat bestaat in het hoofd, maar waar
psychologen nog niet helemaal over uit zijn wat dat dan precies is.
3. Leren is een verandering als resultaat van een ervaring - waarbij iemand nieuwe informatie heeft
verkregen vanuit de omgeving.
Soms is leren een heel passief proces, waarbij het iemand als het ware overkomt. Maar vaker komt het voor
dat iemand er iets voor moet doen, iets fysieks, mentaals of beide.
Bepalen wanneer leren is voorgekomen
Zo net werd leren beschreven in termen van mentale representaties, maar soms vinden psychologen dat leren
meer te maken heeft met gedrag. In feite hebben zij daar wel een punt, want feitelijk gezien weten we alleen
dat leren heeft plaatsgevonden als we dat terugzien aan iemands gedrag. Je kunt bijvoorbeeld zien dat iemand
ander gedrag vertoont, bepaald gedrag vaker of minder vaak vertoont, bepaald gedrag intenser of juist minder
intens vertoond, etc.
Soorten van onderzoek naar leren
We zijn het er wel allemaal over eens dat je leren het beste kunt onderzoeken op een objectieve en
systematische manier. Enkel de laatste eeuw (20e) heeft dat plaatsgevonden. Hoewel het veld dus redelijk
nieuw is, is er wel al véél onderzoek gedaan.
Educational psychology (200300103) 3
, Wanneer je human learning bestudeerd, kun je doen aan basic research: het bestuderen van bepaalde
leerprocessen onder streng gecontroleerde omstandigheden (bijv. in een laboratorium). Anderen doen juist
aan applied research: het bestuderen van bepaalde leerprocessen in real-world settings.
Hiernaast kun je onderscheid maken tussen het soort data dat verzameld wordt. Enerzijds kan er kwalitatieve
data worden verzameld, waarbij er complex verbaal of gedragsmatige prestaties worden bestudeerd.
Anderzijds kan er kwantitatieve data worden verzameld, waarbij je ziet dat er voornamelijk getallen worden
geregistreerd. Beide vormen van data hebben enorm bijgedragen aan ons begrip van human learning.
Principes van leren en theorieën
Doordat er zo veel onderzoek is gedaan, is het ook mogelijk geworden om bepaalde generalisaties te maken
over leerprocessen. Deze zogenaamde principes van leren identificeren bepaalde factoren die invloed hebben
op leren en beschrijven specifieke effecten die deze factoren hebben. Een principe is bijvoorbeeld: een
beloning leidt vaker tot gewenst gedrag dan wanneer er geen gebruik wordt gemaakt van een beloning.
Wanneer zo’n principe vervolgens telkens opnieuw geobserveerd wordt, wordt het ook wel een law genoemd.
Theorieën over leren zijn weer wat anders, en geven verklaringen voor onderliggende mechanismen die
betrokken zijn bij leren. Principes vertellen ons dus welke factoren belangrijk zijn bij leren en theorieën
verklaren waarom dit zo zou zijn.
Vaak zie je dat principes hetzelfde blijven door de tijd heen. Onderzoekers observeren telkens hetzelfde
fenomeen. Maar de theorieën die de principes verklaren veranderen vaker.
Hoe theorieën over leren zich hebben ontwikkeld door de tijd heen
Aan het einde van 1800 waren er twee perspectieven dominant:
1. Structuralisme
2. Functionalisme
Toch bleken beide perspectieven gebouwd te zijn op zwakke onderzoeksmethoden, zoals introspectie, waarbij
mensen over zichzelf moesten vertellen wat ze dachten. Deze methode ontving veel kritiek, omdat deze
methode niet objectief genoeg zou zijn. Er werd gezegd dat je als onderzoeker je moest focussen op twee
dingen: het gedrag van mensen (responses) en gebeurtenissen uit de omgeving (stimuli). Hieruit ontstond een
nieuw perspectief: het behaviorisme. Aanhangers zochten voornamelijk naar stimulus-response relaties. Toch
ontving ook dit perspectief kritiek, aangezien er vanuit gegaan werd dat leren alleen plaats kon vinden als
mensen zich op een bepaalde manier gedroegen. Later ontstond echter de social learning theory, welke
suggereert dat er zoiets als modeling bestaat, waarbij er vanuit gegaan wordt dat mensen ook kunnen leren
van het observeren van anderen.
Tot zover werd er weinig aandacht besteed aan de innerlijke mentale processen van mensen. Een aantal
onderzoekers in de 20e eeuw gingen zich hier wel meer op focussen, zoals Piaget, wie onderzocht hoe de
denkprocessen van kinderen zich ontwikkelen. Hierdoor kwam men tot de conclusie: het bestuderen van enkel
het gedrag van mensen leidt niet tot een compleet begrip van human learning. We moesten ook gaan kijken
naar de cognitie (menselijke gedachten processen). Hieruit ontstond de cognitieve psychologie/cognitivisme.
Het perspectief van de sociale psychologie ging hier ook meer van gebruiken, en daaruit ontstond dan weer de
sociale cognitieve theorie.
Maar, hoe kunnen we dan nu verklaren dat mensen meer voordeel hebben dan niet-mensen wat betreft
denken en leren? Allereerst is onze cortex complexer dan die van andere soorten. Dit stelt ons in staat om een
cultuur te ontwikkelen, waarin we communities bouwen en onderling kennis delen. Hierdoor hebben we social
support systems gebouwd, waardoor we nieuwe uitdagingen kunnen tackelen. Op basis van dit idee is de
Educational psychology (200300103) 4
