Leerpsychologie samenvatting Manon Vanhemelrijk.
Leerpsychologie.
Leren is een complex proces, door het versimpelen ontstaan er makkelijk
misverstanden in de communicatie. In Engelse taal wordt er een verschil
gemaakt tussen to teach – to learn. In het Nederlands loopt dit taalgebruik
nogal door elkaar. Leren en onderwijzen, 2 verschillende dingen. Leren
doe je overal, op school omgaan met anderen, op je werk, vrije tijd. School
is een situatie die op leren is gericht. Het schoolse leren wordt ook wel
formeel of intentioneel genoemd. Het is leren dat gestuurd wordt, kan
door leerkracht, instructeur, manager of leerling zelf.
- Bolhuis (2000) wijst erop dat formeel leren niet per se
intentioneel hoeft te zijn. Tijdens een les in de klas (formeel) kan
het best zijn dat een leerling niet bij de les is, maar denkt aan iets
anders. Bij deze leerling is er dus geen sprake van intentioneel
leren. Anderzijds is er bij een student die zich thuis voorbereidt op
een tentamen (leerpsychologie) wel sprake van intentioneel leren,
maar geen sprake van formeel leren, want de huiskamer is niet op
leren (in)gericht.
- Goorhuis-Brouwer (2016) zegt dat het voor jonge kinderen niet
het formele, schoolse leren op de voorgrond mag staan, maar het
spelend leren. Zo kunnen de kinderen competenties die ze hebben
ten aanzien van taal, denken, motorische ontwikkeling en sociaal-
emotionele ontwikkeling maximaal ontplooien. Het formele leren,
vanaf ongeveer 6 jaar, wordt daar vervolgens op geënt.
Het buitenschoolse leren noemen we informeel en incidenteel leren
of spontaan en natuurlijk leren. Het vindt plaats in natuurlijke situaties,
zonder dat iemand formeel is aangesteld om je te leiden of onderwijzen.
Veelal vorm van zelfstandig leren.
Het onderscheid tussen formeel en informeel leren betreft dus zowel de
omgeving als de aard van het leren: doelgericht, op leren ingericht,
didactisch gestructureerd of niet?
Het meest essentiële verschil tussen formeel en informeel leren is de
mate waarin het leren door anderen (formeel) of door de leerling zelf
(informeel) wordt aangestuurd.
Formeel Informeel
(Onder leiding van (Niet onder leiding van
leerkracht) leerkracht)
Intentioneel
Leerling wil leren Leerling leert
, Leerpsychologie samenvatting Manon Vanhemelrijk.
(Leerling stelt Zorgt voor bewuste zelfstandig of van
leerdoelen) planning. anderen,
werkplekleren.
Incidenteel
Leerkracht stelt doel, Leerling leert op
(Leerling stelt geen niet de leerling natuurlijke, spontane
leerdoelen) incidenteel leren. wijze.
Bij leren, altijd sprake van activiteit. Gaat altijd om actieve processen
van verwerving van kennis, inzichten en vaardigheden.
Bij intentioneel leren proberen leerlingen met bewuste, doelgerichte
inzet van hun aandacht en van wat ze weten en kunnen, nieuwe
competenties te verwerven, ieder op hun eigen manier.
Kwaliteit van dit proces is te meten aan de mate van betrokkenheid
en zelfstandigheid die een leerling tijdens het werk laat blijken.
Daaruit blijkt in hoeverre een leerling cognitief actief is en of er geleerd
wordt kwestie van alles of niks.
Kan niet beetje gemotiveerd zijn om te leren, omdat je niet half bewust
kunt leren, niet effectief!
Definities van leren:
- Schunk, 1996
Leren is een duurzame verandering in gedrag of in het vermogen
daartoe, als resultaat van oefening of andere vormen van ervaring.
- Morris, 1971
Leren is het verzamelen van kennis, inzicht en vaardigheden door
ervaring of studie.
- AAHR, 1998
Leren is het maken en in stand houden van verbindingen: biologisch
(neutrale netwerken) en mentaal (concepten) en wisselwerking
tussen de geest, verstand, omgeving.
Kern:
Bij leren moet je altijd iets doen, het is een activiteit. Ervaren, oefenen,
interactie met omgeving. Passief leren bestaat niet. Leren brengt een
langdurige of permanente verandering tot stand. Wanneer je iets
hebt geleerd, dan ben je veranderd!
Sleutel tot leren actief interacteren met de leerstof.
De aard van leren als proces heeft belangrijke gevolgen voor het werk van
de leraar. Zijn taak is dat leerlingen zich bewust aan een taak zetten.
Wanneer de taak uitdaging biedt, doen ze dit in principe gemakkelijker.
Uitdaging wordt geboden wanneer er een evenwicht is tussen wat een
leerling denkt dat hij kan (ervaren competentie) en de ervaren