,Bijeenkomst 1
‘ABCDE voor verpleegkundigen’ modules ‘Klinisch redeneren met de ABCDE-methode - De primary survey en ABCDE’ en ‘Klinisch
redeneren met de ABCDE methode - herkennen van de vitaal bedreigde patiënt’.
Bekijk Juf Danielle met de volgende onderwerpen: shock, anatomie van de longen, zuur base evenwicht
Primary survey en de ABCDE
1.1
ABCDE: Airway, Breathing, Circulation, Disability, Exposure.
1.2
Bij een vitaal bedreigde patiënt zijn 1 of meer van de vitale functies (ademhaling, circulatie
en bewustzijn).
1.3
Vitale parameters: ademhalingsfrequentie, hartfrequentie, bewustzijnsverandering,
zuurstofsaturatie en bloeddruk. Afwijkende waarden zijn:
- Ademhalingsfrequentie: <9/min en >30/min
- Zuurstoffrequentie: <90%
- Hartfrequentie <40/min of >130/min
- Systolische bloeddruk <90 of >200 mmHg
- Veranderd bewustzijn, afname van 2 of meer punten Glasgow Coma Scale of afname
volgens de AVPU schaal.
1.4
Iemand ademt tussen de 12-20 keer per minuut.
1.5
Zuurstof kan verlaagd zijn als het minder opgenomen wordt in het lichaam. Oorzaken
kunnen zijn:
- Longaandoeningen
- Pijn bij ademen
- Ernstige ziekte: sepsis
- Verlaagde ademhalingsprikkel
1.7
Bewustzijn meten via Glasgow coma scale. De patiënt kan maximaal 15 punten behalen en
minimaal 3. Bij 8 of minder punten spreek je van ernstig hersenletsel. Bij een score tussen 9-
12 van een matig hersenletsel en 13-15 wordt als licht hersenletsel gezien.
AVPU:
A: alert wakker en alert
V: verbal, reageren op aanspreken
P: pain, reageren op pijnprikkel
U: unresponsive, reageert niet op prikkels
,1.8
EWS-score, bepaalde vitale parameters kunnen afwijken, via de EWS kan de patiënt punten
score om in kaart te krijgen hoe erg het is.
1.9
Spoed interventie team
SIT-team kan je bereiken wanneer een patiënt zijn vitale parameters niet op orde zijn. Denk
aan de afwijkende parameters eerder benoemd en een ongerust gevoel van de arts of
verpleegkundige kan je hieraan toevoegen. Samenstelling van het SIT-team:
- IC, SEH of CCU verpleegkundige
- Arts zoals een intensivist, anesthesioloog, SEH-arts etc.
Zij zijn 24/7 bereikbaar, binnen 10 minuten na oproep aanwezig, makkelijk bereikbaar en
een laagdrempelige toegang.
2.3
Treat first what kills first, daarom de volgorde ABCDE.
2.4
Oorzaken van A-gerelateerde problemen
- Corpus alienum
- Bloed, braaksel of slijm in de mond of bovenste luchtwegen
- Zwelling van de trachea, tong of lippen
- Trauma aan het aangezicht of de luchtpijp (losse tanden etc.)
- Verminderde bewustzijn waardoor de tong naar achteren zakt.
2.5
Bij de A hoort ook de wervelkolom stabiliseren. Dit moet gebeuren totdat letsel definitief is
uitgesloten door middel van radiologisch onderzoek.
2.6
Head-tilt of chin-lift manoeuvre bij patiënt met bewustzijnsverlies zodat de tong niet naar
achteren kan vallen. Ook de jaw-thrust kan gebruikt worden, hierbij stabiliseer je door
middel van je vingers bij de kaakkopjes te zetten waardoor de kaak naar voren komt.
2.7 /2.8
Orofaryngeale luchtweg/ mayotube is via de mond, een nasofaryngeale luchtweg kent
dezelfde indicaties, maar verdient bij wakkere patiënten de voorkeur, doordat dit beter
verdraagbaar is. Dit wordt via de neus ingebracht.
2.15
Corpus alienum: vreemd voorwerp, ter hoogte van de longen wordt dit weggehaald door
middel van een bronchoscopie.
, Epiglottitis: ontsteking van het strottenhoofd. Geeft een zwelling van het strottenklepje. Dit
gaat gepaard met hoge koorts, keelpijn en een inspiratoire stridor. Met spoed intuberen
aangezien de patiënt ernstig bedreigd is.
Afwijkende geluiden:
- Stridor: inademen en uitademen. Obstructie van de larynx, de trachea of bronchi.
Inspiratoire stridor heeft te maken met de bovenste luchtwegen. Expiratoire stridor
heeft te maken met de lage luchtwegen.
- Snurken: naar achter gezakte tong
- Rochelen: slijm in keelholte of bovenste luchtwegen
- Heesheid: vernauwde larynx
Bedreigde A? Wanneer spreek je daarvan
- Bij afwijkende ademhalingsgeluiden -> obstructie
- Misselijkheid -> teken van mogelijk braken
- Niet reageren op aanspreken
- Inhalatieletsel -> verbranding mond of luchtwegen.
Look/feel/listen van de ademhaling en verder kijken in de mond want er kan bijvoorbeeld na
een trauma losse tanden in de mond zitten.
3.2
Opname zuurstof:
1. Gasuitwisseling tussen alveoli en bloed
2. Transport door het bloed naar de verschillende weefsels
3. Introductie in de interstitiële weefsels gevolgd door opname in de cellen.
Mate waarin de zuurstof wordt opgenomen in bloed:
- Ventilatie
- Diffusie
- Perfusie
3.14
Belangrijk bij beoordelen B= kortademigheid/ dyspnoe. Er zijn 2 typen dyspnoe. Dyspnoe
d’effort: kortademig tijdens inspannen en dyspnoe de repos: kortademig bij rust. Kortademig
bij platliggen: orthopneu
3.17
Aanvullend diagnostiek bij dyspnoïsche patiënt: X-thorax en bloedgasanalyse -> PH, zuurstof
kooldioxide, bicarbonaat en eventueel lactaat.
3.20
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudentVPKS. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
