Samenvatting
Samenvatting hoorcolleges AGSL Antropologie van Gender, Seksualiteit en het Lichaam
Samenvatting van alle hoorcolleges van het vak Antropologie van Gender, Seksualiteit en het Lichaam (AGSL)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
AGSL hoorcollege 1Catalina de erouso (17e eeuw), vrouw uit klooster, rent weg en leeft verder als man, behoudt
diens maagdelijkheid
Gender <> Seksualiteit <> Lichaam (onlosmakelijk verbonden maar kunnen juist ook los van
elkaar staan)
- Gender (vrouwelijkheid (vroom, dienstbaar) mannelijkheid (moedig, gewelddadig) en
het (vloeibare) onderscheid daartussen.
Bv. Catalina was geen man, maar toonde zich mannelijk (‘doing gender’): presentatie
van lichaam
- Lichaam (biologisch (je hebt een lichaam), cultureel (je bent/doet een lichaam)
Gender wordt getoond met het culturele lichaam.
- Seksualiteit
Seksueel gedrag – Bv. Catalina: maagdelijkheid (uitdrukking van vrouwelijkheid maar
zijn niet hetzelfde en kunnen los staan)
Seksuele oriëntatie – Bij Caralina onbekend (Leven en kleden als man bewijst niet dat
je homoseksueel bent) (zie DeMello p.8 gender is niet hetzelfde als seksualiteit)
Probleem met taal en voornaamwoorden (ook in Spaans): Catalina schrijft in haar
autobiografie vanuit zowel een vrouwelijk als mannelijk perspectief met gepaste uitgangen
in grammatica.
Gevangen in structuur van taal, heersende gendernormen, katholieke kerk, etc.
Antropologische aandacht voor:
- Verschillende betekenissen en rol van gender, seksualiteit en lichaam (binnen
bepaalde historische culturele en sociaal-politieke context en tijd)
- Hun onderlinge relaties (feministische antropologie)
- Culturele betekenis van het lichaam (Antropologie van het lichaam)
Antropologie:
Betekenis van en relatie tussen gender, seksualiteit en de rol van het lichaam hierbij:
- Betekenis van het lichaam voor de vorming van gender en seksualiteit
- Wijzen waarop mannelijkheid, vrouwelijkheid, seksualiteit, belichaamd worden
- Lichaam als sociale en culturele constructie en entiteit
- Lichaam als locus van macht, controle en verzet
AGSL hoorcollege 2 – Feministische Antropologie
Geschiedenis:
Kritisch op vrouwenstudies binnen antropologie
Beheers en belichaamd door vrouwen, weinig mannen, enthousiasme
,Feminisme als woord met negatieve connotatie/stereotypering (emancipatie is toch al
voltooid? Achterhaald?)
Tegenwoordig Feminisme opnieuw springlevend: aan ene kant positief, meer populair, ook
in mainstream media en popcultuur – aan andere kant negatief, haatdragend jegens mannen
Feminisme verandert het dagelijks leven en verandert ook de antropologie, ‘major impact’
en intellectuele revolutie (Geertz, Barret, Gutman)
Vrouwenstudies ontwikkelt zich naar genderstudies.
Termen
- Vrouwenstudies: interdisciplinair
- Genderstudies: interdisciplinair
- Feministische antropologie: antropologisch perspectief op vrouwenstudies en later
genderstudies.
- Feministische antropologie is de verbinding tussen (veranderend) feminisme en
antropologie.
1 HISTORISCHE CONTEXT ONTSTAAN FEM. ANTRO
Historische context: (kritische) antropologie jaren 70
- Periode waarin antro in algemeen wordt ter discussie gesteld
- Erkenning (antropologische) kennis is macht
- Antropologie is niet neutraal/waardevrij
- Ethiek en verantwoordelijkheidsbesef
nieuwe vragen met aandacht voor machtsverschillen in de wereld
Aandacht voor machtsverschillen betekent in die tijd aandacht voor onderdrukking en
uitbuiting…
- van de derde wereld door het westen
- van armen door rijken
- van vrouwen door mannen
(formuleringen binair voorgesteld (tegenover elkaar, elkaar uitsluitend))
Maatschappelijke context
Ontstaan van feministische bewegingen (academische vertaling van maatschappelijke strijd
destijds van vrouwen in de samenleving)
- Vrouwenstrijd – 2e feministische golf
- Strijd tegen “de onderdrukking van de vrouw”
- Claim: inferieure positie is sociaal, niet biologisch verankerd (de Beauvoir: je wordt
niet als vrouw geboren (biologisch), maar tot vrouw gemaakt (cultureel) en is dus
veranderlijk)
2 FEMINISTISCHE KRITIEK OP “KLASSIEKE” ANTRO
Onzichtbaarheid, representatie van vrouwen
Malinowski: “anthropology is the study of men embracing women”
,Als je mannen bestudeerd, bestudeer je automatisch ook vrouwen en dus de hele
bevolkingsgroep (gedachtegoed dat mannen de norm waren)
- Waren er dan geen vrouwen in de antropologie?
- nee: er waren vrouwelijke antropologen (Benedict, mead, en meer)
- maar…
- Was er uitsluiting van vrouwen in de antropologie?
- ja: marginale posities voor vrouwen binnen de academische wereld (ook de
bekende namen), antropologie blijft een male dominated field
Voorbeeld: Fletcher was eigenlijk de eerste die samen met Cushing ‘t veld in ging,
maar hij en Malinowski krijgen enkel credit, zij niet.
bv ook: Zora Neale Hurston
- nee: vrouwen aanwezig, MAAR eenzijdig, beperkt en grotendeels onzichtbaar, al
hun andere rollen in samenleving zijn niet gerepresenteerd (beperkt aanwezig: enkel
als echtgenotes, dochters, zusters, passieve objecten en ‘invisible’)
In de Verwantschapsstudies: mannen als ‘actieve’ leden van samenleving, vrouwen
als ‘passieve’ leden (Strauss)
Bv.: Vrouwen als schaarse goederen omdat mannen altijd meerdere vrouwen willen.
kritiek op representatie vrouwen: i.e. kritiek op de verbeelding van vrouwen; op
de beperkte en bevooroordeelde (biased) wijze waarop vrouwen aanwezig zijn in
antropologie
Dit levert een blinde vlek op!
Claim van antro de samenleving als geheel te bestuderen (holisme), werd door feministische
antropologen onderuit gehaald en brachten aan het licht…:
- Etnografieën zijn selectief (laten stem van vrouwen niet horen, representeren hen op
beperkte en eenzijdige wijze)
- Etnografieën zijn product van macht en autoriteitspositie van mannelijke
antropologen
- Etnografieën zijn product van westerse opvattingen over positie vd vrouw
- antro is biased!
Dus: kritiek femninistische antro
- Geen kritiek op absolute verwaarlozing van vrouwen
- Probleem is niet hun afwezigheid, maar de representatie van vrouwen in
antropologie
De claim van de klassieke antropologie is niet langer houdbaar: etnografieën zijn
subjectief, geconstrueerd, weerspiegelen machtsverhoudingen (tussen Noord/Zuid
en tussen man/vrouw)
3 VROUWENSTUDIES (algemeen)
Doel: zichtbaar maken van vrouwen en opsporen van oorzaak en mechanismen van
onderdrukking teneinde de positie van vrouwen te veranderen (te verbeteren)
- Hardnekkige aanname dat vrouwen onderdrukt zijn
Vraag: is onderdrukking van vrouwen universeel en zijn er universele verklaringen voor die
onderdrukking?
, Aannames binnen vrouwenstudies (algemeen)
- Vrouwen worden onderdrukt
- Verschillen tussen vrouwen worden overschaduwd door een gemeenschappelijke
ervaring – hun onderdrukking. alle vrouwen zijn gelijk
- Macht tussen mannen en vrouwen ongelijk verdeeld
- Vrouwen als slachtoffers (van mannen, kapitalisme, patriarchaat (afhankelijkheid van
stroming binnen feminisme))
Taak feministische antropologie (op snijvlak vrouwenstudies en kritiek antropologie)
- Zichtbaar maken van vrouwen
- positie van vrouwen wereldwijd onderzoeken
- universaliteit van onderdrukking onderzoeken
- oorzaken en mechanismen van onderdrukking achterhalen
- Ook: nieuwe methodologieën, theorieën en concepten ontwikkelen antropologie
“herzien”
Resultaten van deze Fem. Antro studies (jaren 70-80)
1. Ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is wijdverspreid
2. Ondergeschikte positie van vrouwen is niet overal hetzelfde
3. Gesitueerde kennis, nieuwe vormen van etnografieën, polyvocaal, aandacht voor
meer verschillen dan alleen maar culturele verschillen
Vrouwenstudies jaren 70-80:
- Positie vrouwen universeel ondergeschikt
- Vrouwen vormen een homogene groep (alle vrouwen gelijk, want onderdrukt)
- De vrouw is een universele categorie
- Impliciet: er is een categorie ‘man’ (volgens radicaal feministen: ‘onderdrukkers’)
- Sisterhood
Verklaringen voor onderdrukking:
- Historisch materialistisch
o Publiek (m) vs. privé (v)
o Productie (m) vs. reproductie (v)
zoeken in de structurele omstandigheden
- Ideologisch
o Natuur (m) vs. cultuur (v)
Zoeken in de symbolische en culturele context
Omwenteling aan het einde van vrouwenstudies:
- Interne kritiek binnen vrouwenstudies en fem. Antro
o Dichotomieën zoals prive-publiek en natuur-cultuur versterken en bevestigen
eerder de verschillen tussen mannen en vrouwen dan dat ze deze verklaren
o Verklaringsmodellen voerden allemaal terug op ‘biology is destiny’ – het
vrouwelijk lichaam als noodlottig bepalend.
o Selectief bewijs voor vrouwelijke ondergeschiktheid en onderdrukking (er zijn
ook symbolen die juist hogere status van vrouwen benadrukken)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janaravenhorst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75759 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
