Hfdst 6: Parasitaire aandoeningen
- Indeling
o Op de huid levend (insectenbeten, scabies)
o In de huid levend (scabies)
1. Scabies
- = jeukende huidaandoening veroorzaakt door een parasitaire besmetting met de scabiesmijt
o Meest freq bij de mens: Sarcoptes scabiei var hominis
- Transmissie
o Langdurig huidcontact (vb sexueel, moeder & kind)
o Of frequent huidcontact (vb in familieverband, verzorging, kinesitherapie)
o Of via besmette kledij, linnen, beddengoed
? Bij ideale omstandigheden kan scabies overleven buiten de huid (20°C)
- Bevorderend factoren
o Promiscuïteit
o Crowding
o Onvoldoende hygiëne, gebrekkige verzorging
- Omstandigheden
o In familiaal verband, in rusthuizen en instellingen
o Na verblijf in buitenland in minder hygiënische omstandigheden
- Sarcoptes scabiei var Hominis
o Lengte 0,4 mm
o Volledige levenscyclus op & in de huid
Wijfje w bevrucht => graaft zich in in de hoornlaag (waar s corneum het dikst
is) => gangetjes: 2 mm /dag
2 tot 3 eieren per dag (geven na 3 dagen larven)
Geslachtsrijpe mijten na 2W => paren => mannetjes sterven => cyclus
herneemt
- Kliniek
o Jeuk 3-6 W, na de infectie, door allergische reactie op vreemde eiwitten
o Papuleus exantheem (romp, niet altijd aanwezig, niet zeer specifiek), eczematisatie,
krabletsels
o Bij reïnfectie sneller huidsymptomen
Diagnose
- Nachtelijke familiale jeuk (ook bij andere close contacts)
- Contactpersoon met scabies/jeuk
- Papuleus exantheem (weinig specifiek)
- “gangetjes”: zijkanten van de vingers, polsen, enkels, strekzijde ellebogen, tepels, genitaliën
(= plaatsen waar S corneum het dikst)
o Zeer specifiek
o Vrijprepareren & inhoud op draagglaasjes => kans om eitjes te isoleren
- Zekerheidsdiagnose: identificatie vd scabiesmijt of eieren
o Via RMO huidschraapsel thv de gangetjes
o ? Breng een druppel olie aan thv de scabiesgangetjes op de huid
Schraap voorzichtig thv het scabiesgangetje mbv een steriele naald of mesje
(inhoud vrijperareren)
Strijk uit op een draagglaasje en voeg een druppel olie of KOH toe
- Respons op de behandeling
o Soms geen mijt te isoleren
, Dermatologie
o Maar igv suggestieve klachten => toch beh
Complicaties
- Surinfectie
o Impetiginisatie = beperkt tot epiderm
o ? jeuk => krabben => huidbarrière ↓↓
- Scabies norvegica
o Definitie: eigen klinische verloopsvorm van scabies op een voorbeschikt terrein
Krabt niet meer omdat ze jeuk niet voelen of kunnen niet meer krabben =>
huid w besmet met 1000’den mijten ( nml 10-15 mijten)
o => Voorbeschikt terrein zoeken
Aandoeningen van CZS en PZS
Mentale retardatie
IM-suppressie (oa AIDS)
Algemene verminderde weerstand, ouderdom
Lethargie
o Kliniek
Dikke crusteuze letsels: handpalmen, voetzolen, scalp, oren, nagels
(pachyonychie, = dikke nagels)
In de crusta: 1000’den scabies
=> zeer infectieus voor de omgeving (geen dicht contact meer nodig,
in = zetel zitten al voldoende!)
o ? Schilfers vallen af => komen op meubels terecht
o => isolatie in ZH noodzakelijk!
Erythemateuze papulosquameuze eruptie
Beperkt tot romp en dijen
Generalisatie mogelijk: crusteuze erythrodermie
Jeuk: verminderd of afwezig
- (Post)-scabies noduli: genitaliën, oksels, liezen
o Wijst niet op blijvende besmetting
o = allergische reactie v huid op vreemde eiwitten
Vnml bij genezen scabies, pat niet meer besmettelijk
o => andere beh nodig dan beh v scabies
Bv lokale CS
- Post-scabies dermatitis
o Pat blijven vaak klachten hebben v jeuk
o ≠ scabies, = tgv uitdroging vd huid tgv lokale behandeling zelf
o R/ hydraterende bodycrème
Behandeling
- Permethrine 5% lokaal
o Zalvor® of TMF (therapeutisch magistraal formularium): permetrine 5% in hydrofiele
crème
o Mogelijk vanaf de leeftijd van 2M
- Ivermectine systemisch (PO): 2de lijns behandeling
o Niet bij gewone scabies / igv geen epidemie
o Wel bij dreigende epidemie (bv rusthuis of scabies norvegica)
- Praktisch
o Crème/lotio: 8 tot 12 u ter plaatse laten
o Kaakrand tot teentop (dus uitz v gelaat & scalp)
Eveneens gelaat en scalp bij zuigelingen en scabies norvegica (lokaal +
systemische behandeling nodig)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper incognitognkstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.