Systeemziekten
- Per definitie aantasting van verschillende organen MOGELIJK (niet noodzakelijk)
o Huid regelmatig betrokken
o Bij bepaalde pat enkel & alleen huidletsels!
- Pathogenese: complex, auto-immuunaandoeningen
- Aanpak: multidisciplinair
- Huidaantasting bij systeemziekten
o Huidafwijkingen = goed zichtbaar
o Huid = gemakkelijk te biopsieren
o => Belangrijke bijdrage tot diagnose
o Lupus erythematosus – dermatomyositis – systeemsclerose – vasculitis
1. Huidletsels bij lupus erythematosus
- Indeling
o Specifieke huidletsels
Karakteristieke kliniek en histologie
Acute cutane LE VS subacute cutane LE VS chronische cutane LE
o Niet-specifieke huidletsels
Huidletsels beschreven bij LE, maar niet exclusief & niet diagnostisch
Aspecifieke huidletsels
- Vasculitis
o Purpura
o Urticariële vasculitis
- Andere vasculaire letsels
o Livedo reticularis (rood-paarse lijnen op huid in typisch netwerkvormig patroon)
o Raynaud
o Palmair/periunguaal erytheem
Kan ook bv tgv levercirrose
- Haarverlies:
o ‘lupus hairs’ => maar eigenlijk niet specifiek! (bv stress, Fe-tekort, SK-afwijkingen, …)
o Droge glansloze haren
o Diffuse uitdunning haardos
o Omkeerbaar! (geen verlittekening)
- Aften
o > 90% onschuldig
o Soms teken v onderliggende aandoening (oa SLE)
- Fotosensitiviteit
o Zonverbranding, jeuk, bolletjes, … bij minimale zonblootstelling
o = een typisch kenmerk van bijna alle subtypes van cutane LE (acute CLE en subacute
CLE >> chronisch discoide CLE)
o Niet ALLEEN bij lupus!
Ook fototoxische reactie (GM), polymorfe lichteruptie (= zonneallergie),
dermatomyositis,…
Specifieke huidletsels
- Acute cutane LE
o = Vlindererytheem (butterfly rash)
o Roodheid (vlak of lichtverheven, kan schilferen) op wangen, neusrug & typisch
uitsparing v nasolabiale plooien
, Dermatologie
Kan ook uitgebreider (bv voorhoofd)
o DD/ rosacea, allergisch contacteczeem (bv make-up, zalf, …)
o Wijst op aanwezigheid v (meestal actieve) systeemaantasting!!
=> niet te missen kenmerk!
- Subacute cutane LE
o Vormen: annulair of papulosquameus
Symm verspreide letsels
± fotodistributie (vnml op zonblootgestelde plaatsen, maar uitbreiding naar
niet-zonblootgestelde plaatsen mogelijk)
Genezing zonder verlittekening
Kan jeuken of pijnlijk zijn (zeer wisselend v pat tot pat)
o DD/
Psoriasis
Eczeem
Tinea corporis
Erythema annulare centrifugum
SLE: vnml lokalisatie geeft hints (symm & fotodistributie)
o Systeemziekte
Frequent (≥ 70%): milde systeemziekte (huid, musculoskeletaal & labo-afw)
Zelden (≤ 10%): ernstige systeemziekte (nieraantasting, neurologisch)
- Chronische cutane LE (uitzicht beschrijven)
o = DISCOIDE lupus erythematosus
Initieel hyperkeratose, rood-schilferende letels
Typische genezing met verlittekening en/of atrofie (ev hypopigmentatie!
SCLE
Zeer ernstig voor pat!
o Lokalisatie
Meestal beperkte uitgebreidheid
Zz meer uitgebreide vormen: bv rugaantasting, … => gelijkt op SCLE,
maar CDLE meer schilferend & geneest met littekens!
Voornamelijk hoofd-halsgebied
Cicatriciële alopecie (verlittekend)
Adherente folliculair gebonden hyperkeratose
Atrofie (glanzend verlittekend gebied in de letsels)
Palmoplantaire vorm
o Systeemaantasting
Bijna nooit bij gelokaliseerde vorm (quasi enkel huidziekte)
Zeer zelden bij uitgebreidere vorm
APO
- Bij klinisch vermoeden steeds (verse) biopsie vd letsels!!
- Specifieke kenmerken
o ‘Interfaze pathologie’
Bandvormig lymfohistiocytair infiltraat thv overgang dermis – epidermis
Beschadiging basale keratinocyten => vacuolisatie
o Oppervlakkig en diep perivasculair gemengd lymfohistiocytair infiltraat
o Wisselende hyperkeratose
- IM-histochemie (vers biopt nodig!)
o ‘lupus band test’ pos: bandvormige depositie van complement en/of Ig langs de
dermo-epidermale overgang
o = extra argument voor diagnose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper incognitognkstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.