Scriptie
PWS Dyslexie HAVO 5
Dit PWS gaat over dyslexie en sluit aan bij het vak Nederlands. Het eindcijfer hiervoor was een 7. De namen zijn vervangen door een /
[Meer zien]Voorbeeld 8 van de 48 pagina's
Voorbeeld 8 van de 48 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
14 beoordelingen
Door: NoComment • 2 jaar geleden
Door: suusroggeveen1 • 3 jaar geleden
Door: diderooss • 3 jaar geleden
Door: chababsohaila1 • 4 jaar geleden
Door: giuuljansen • 5 jaar geleden
Door: mohammedyachaoui • 5 jaar geleden
Door: 125061 • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Dyslexie bij kinderen/
,Inhoudsopgave:
Bladzijden:
-Voorwoord:..............................................................................................................................2
-Inleiding:..................................................................................................................................3
-Wat is dyslexie, wat is de oorzaak en wat zijn de gevolgen? ............................................4 - 6
-Welke verschillende varianten dyslexie zijn er? ................................................................7- 8
-Op welke leeftijd wordt dyslexie ontdekt? ........................................................................9 -10
-Hoe gaan kinderen om met dyslexie?........................................................................... 11 - 12
-Hoe kan de omgeving omgaan met dyslexie?................................................................13 -15
-Hoe gaan scholen om met kinderen met dyslexie?........................................................16 - 23
-Hoofdvraag: heeft de school een goed beeld van de leerlingen met dyslexie en hun
leerproces?.............................................................................................................................24
-Nawoord:...............................................................................................................................25
-Bronvermelding:....................................................................................................................26
-Logboeken.......................................................................................................................27- 33
-Enquêtes:.......................................................................................................................34 - 56
-Bijlage:..............................................................................................................................57-66
1
,Voorwoord:
Dit profielwerkstuk is gemaakt door / , beide 16 jaar. / zit in Havo 5 en / zit in Havo 4. Allebei
op OBC de Heister.
We hebben elkaar gekozen als PWS-partners, omdat we in het verleden al vaker samen
hebben gewerkt en dat is goed bevallen.
Het onderwerp dyslexie hebben we gekozen, omdat we allebei mensen kennen die het
hebben, maar we eigenlijk niet goed weten wat het inhoud. Of het bijvoorbeeld een kind kan
beïnvloeden of dat het kind minder ontwikkeld is. We hebben er altijd veel over gehoord,
maar weten er inhoudelijk dus vrij weinig van af.
Graag willen wij de mensen bedanken die ons hebben geholpen bij het mogelijk maken van
dit werkstuk. Op de eerste plaats is dat onze begeleidster mevrouw /. Wij danken haar voor
het geven van uitleg, helpen bij het maken van een planning en meedenken hoe we ons
werkstuk konden verbeteren. Op de tweede plaats bedanken wij mevrouw Dijkstra, voor het
delen van haar informatie als zorgcoördinator, het uitlenen van informatieve boeken en hulp
bij het verspreiden van onze enquête. op de derde plaats bedanken wij mevrouw Plattel voor
het uitlenen van haar informatieve boeken en haar kennis. Ten slotte gaat onze dank ook uit
naar degene die onze enquête hebben ingevuld!
2
,Inleiding:
In ons verslag behandelen we het onderwerp dyslexie. Het verslag is opgedeeld in
verschillende deelvragen. Uiteindelijk beantwoorden we door middel van alle deelvragen de
hoofdvraag; ‘' Heeft de school een goed beeld van de leerlingen met dyslexie en hun
leerproces?’’ Wij verwachtten dat de school er een goed beeld van heeft, omdat je vaak
hoort dat de mensen met dyslexie een taalkaart hebben en extra tijd krijgen.
In de eerste deelvraag behandelen we de vraag: “Wat is dyslexie, wat is de oorzaak en wat
zijn de gevolgen?’’ Van deze vraag hadden we eigenlijk geen idee wat we konden
verwachten. We hadden wel een idee wat dyslexie is (spellingsproblemen), maar niet hoe
het ontstaat en wat de gevolgen zijn.
Toen we antwoord hadden op die vraag gingen we ons afvragen: “Welke verschillende
varianten zijn er?” Wij dachten dat je een lichte vorm zou kunnen hebben, of een zware
vorm. Verder wisten we niet goed wat we moesten verwachten. Dat maakte het interessant
om achter het antwoord op de vraag te komen.
Vervolgens vroegen we ons af; ‘’Op welke leeftijd wordt dyslexie ontdekt?’’ Verwachtten wij
een gemiddelde leeftijd, aangezien je op de basisschool begint met lezen en spellen. Je
krijgt daarbij begeleiding en de leraren merken als je achterstand oploopt of woorden
verkeerd uitspreekt.
Op de vraag: ‘’Hoe gaan kinderen om met dyslexie?’’ Verwachten wij dat er veel
verschillende antwoorden zullen komen. De één heeft er bijvoorbeeld weinig last van, omdat
hij/zij een lichte vorm van dyslexie heeft. De ander kan er veel last van hebben, omdat hij/zij
een zware vorm heeft, of omdat de omgeving er verkeerd op reageert.
‘’Hoe kan de omgeving omgaan met dyslexie?’’ Was ook een erg interessante vraag om
mee bezig te zijn. We verwachtten namelijk dat de omgeving veel invloed heeft op hoe een
kind zich voelt en zichzelf ziet. Je gaat natuurlijk over jezelf nadenken als mensen je anders
behandelen als de rest.
Tenslotte kwamen we met de vraag: ‘’Hoe gaan scholen om met kinderen met dyslexie?”
Want deze vraag komt het dichtste in de buurt van de hoofdvraag. Bijvoorbeeld of ze de
leerlingen wel genoeg aandacht en hulp bieden en of er genoeg hulpmiddelen zijn. We
verwachten dat de school er goed mee omgaat en elk kind apart zoveel mogelijk hulp
probeert te bieden, omdat het van grote invloed kan zijn op de toekomst.
3
,Wat is dyslexie, wat is de oorzaak en wat zijn de gevolgen?
De term dyslexie komt uit het Grieks, want ‘dys’ betekent slecht en ‘lexis’ betekent taal of
woorden. Een ander woord voor dyslexie is: woordblindheid. Dyslexie betekent dat iemand
een stoornis in zijn hersenen heeft en daardoor moeite heeft met het aanleren en/of vlot
toepassen van lezen en/of spellen op woordniveau. Er is alleen sprake van dyslexie als er
geen andere oorzaak is die vooral het leesprobleem kan verklaren. Er is tot nu toe nog geen
therapie of medicijn gevonden om dyslexie te genezen, je houdt er je leven lang last van. Bij
dyslexie gaat het vooral om: lezen, spellen en schrijven. Soms gaat het ook om: rekenen,
voorlezen, luisteren en spraak. Dyslexie komt in allerlei verschillende mate voor, van zwak
tot zeer ernstig. Dyslectische kinderen nemen nieuwe informatie zoals: klanken, woorden en
teksten langzamer in zich op dan andere kinderen. Vooral het lezen gaat traag en het
voorlezen gaat soms stotterend. Er moet namelijk teveel informatie worden verwerkt in de
hersenen. Toch zijn kinderen met dyslexie niet op alle gebieden van taalvaardigheid zwak.
Als je hen hoort praten is er meestal niks opvallends te horen, ze hebben een gewone
woordenschat en praten in normale zinnen. Doordat kinderen met dyslexie dus over het
algemeen een slechte taalvaardigheid hebben zien andere mensen ze vaak als een dom
kind, maar ze zijn helemaal niet dom, ze hebben alleen moeite met taal.
Schrijfproblemen en spelproblemen
Kinderen met dyslexie leren vaak met
moeite foutloos te schrijven. Dat komt
doordat:
- Ze letters omdraaien zoals de ‘b’ en de ‘d’.
- Letters of woorddelen worden vergeten of
juist te veel worden toegevoegd.
- Soms herkennen dyslectische kinderen
bepaalde letters niet, zoals de ‘b’ ‘p’ en ‘d’.
- Ze hebben soms moeite met de
zinsopbouw.
- Ze de hoofdletters vaak op de verkeerde
plek zetten.
Leesproblemen
Kinderen met dyslexie hebben door een verkeerde leestechniek vaak moeite met het
begrijpen van een tekst. Het herkennen van woorden kost hun zoveel energie dat ze de tekst
vaak niet onthouden of verwerken. Dit kan komen omdat het lezen erg langzaam gaat en de
woorden letter voor letter worden gespeld. Door dit langzame tempo krijgen de klanken niet
de juiste betekenis. Vaak zijn dyslectische kinderen aan het eind van een zin al vergeten wat
er aan het begin stond. Het einde van de regel zien ze vaak als het einde van een zin. Deze
lezers worden ‘spellers’ genoemd. Andere dyslectische kinderen gaan juist veel te snel en
gaan daarbij woorden raden. Ze lezen de letters wel, maar kunnen niet op het woord komen
en zeggen dan een ander woord. Soms raden ze te veel woorden verkeerd of er worden
woorden overgeslagen en dan wordt de tekst onbegrijpelijk. Deze lezers worden ‘raders’
genoemd.
4
,Oorzaak
Wat precies de oorzaak is van dyslexie is nog niet bekend, maar het is in ieder geval erfelijk
bepaald. Kinderen van ouders met dyslexie hebben een grotere kans om zelf dyslexie te
krijgen. Kinderen kunnen ook dyslexie krijgen als hun hersenen beschadigd zijn, bijvoorbeeld
door een verkeersongeluk. Het is wel duidelijk dat het zich afspeelt in de hersenen. Je
hersenen zijn verdeeld in een linkerhelft en in een rechterhelft. Elke helft heeft specifieke
eigenschappen. Het taal gedeelte bevindt zich aan de linkerhelft. In dit gebied worden
klanken en schrifttekens aan elkaar gekoppeld en in het geheugen opgeslagen. Dyslectische
kinderen gebruiken de linkerhelft wel, maar ze gebruiken veel meer de rechterhelft. Het zou
kunnen dat er iets mis is met de aanleg van de hersenen waardoor de linkerhelft langzamer
ontwikkelt dan de rechterhelft. Hierdoor worden klanken onvolledig of fout in de hersenen
verwerkt, met als gevolg dat deze ook minder goed uit het geheugen zijn op te halen om
gekoppeld te worden met een woord. Waarschijnlijk is dit de oorzaak dat dyslectische
kinderen sneller vermoeit raken bij schrijven en lezen. Ze gebruiken de verkeerde
hersenhelft en dat kost heel veel energie. Een andere mogelijke oorzaak is dat de activiteit in
de hersengebieden voor woordherkenning en woordanalyse verlaagd is.
Gevolgen
Ernstige leesproblemen en/of spellingproblemen kunnen grote gevolgen hebben voor een
dyslectisch kind. Een laag leesttempo (met of zonder veel leesfouten) leidt soms tot
problemen met begrijpend lezen. Hiermee hangt samen dat een dyslectische leerling minder
leest, doordat het lezen zoveel moeite kost. Hierdoor kan de woordenschat van de leerling
achterblijven. De leesproblemen en/of spellingproblemen kunnen ook zorgen voor frustratie
bij een dyslectisch kind. Deze frustratie kan tot uiting komen in emotionele problemen of in
gedragsproblemen. Een leerling kan zich bijvoorbeeld schamen voor zijn leesprobleem en/of
spellingprobleem en kan teruggetrokken gedrag gaan vertonen, of de leerling kan zijn
problemen proberen te verbloemen door probleemgedrag. Niet goed kunnen lezen en
spellen heeft vaak invloed op het gevoel van eigenwaarde en kan ertoe leiden dat de
leesmotivatie en/of schrijfmotivatie van een leerling afneemt.
5
,Enquête:
Antwoorden op de vraag '' Hebben andere familieleden dyslexie?'' uit de enquête:
-Nee. (Zeven mensen gaven dit antwoord.)
-Ja.
-Ja, mijn tweeling zus ook. (Twee mensen gaven dit antwoord.)
-Niet dat ik weet. We denken dat mijn moeder ook dyslexie heeft, maar dat hebben we nooit
laten testen.
-Nee, alleen ik.
-Één van mijn zussen heeft ook last van dyslexie. We denken dat mijn moeder ook dyslexie
heeft, maar dat is nooit getest. De kans is wel groot dat ze het heeft.
-Ja, mijn vader.
-Niet dat ik weet, maar er is een grote kans dat mijn vader dyslexie heeft.
-Niet dat ik weet, maar mijn moeder vermoedt dat ze dyslexie heeft.
-Ik heb twee broers die dyslexie hebben.
-Mijn neefjes en waarschijnlijk mijn vader hebben dyslexie.
De conclusie is dat dyslexie erfelijk is, want veel mensen die de enquête hebben ingevuld
hebben familie die dyslexie heeft.
Bronvermelding:
- http://friekje.livejournal.com/36939.html
- http://nl.wikipedia.org/wiki/Dyslexie
- http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/53478-dyslexie-soorten.html
- https://www.hersenstichting.nl/alles-over-hersenen/hersenaandoeningen/dyslexie
- http://nl.wikipedia.org/wiki/Dyslexie
- http://www.steunpuntdyslexie.nl/wat-is-dyslexie/
- http://hbo-kennisbank.uvt.nl/cgi/hu/show.cgi?fid=4908
- Boek: protocol dyslexie voortgezet onderwijs
- Boek: protocol leesproblemen en dyslexie op de basisschool
- Boek: houvast bij leesproblemen en dyslexie op de basisschool
6
, Welke verschillende varianten dyslexie
zijn er?
Er zijn heel erg veel verschillende
varianten dyslexie. Welke het meest
voorkomt in Nederland is moeilijk te zeggen.
Kinderen kunnen problemen hebben
met één soort, maar het is ook mogelijk dat een ze problemen heeft met meerdere soorten.
Dyslexie kan je in twee verschillende basis varianten onderscheiden. De eerste basis variant
kunnen kinderen op latere leeftijd krijgen. De hersenen zijn wel normaal ontwikkeld, maar
hebben een beschadiging opgelopen door bijvoorbeeld een hersenbloeding. Twee varianten
van dyslexie die bij kinderen met een hersenbeschadiging kunnen optreden zijn:
- Oppervlaktedyslexie: een kind heeft dan problemen met het herkennen van een woord.
- Fonologische dyslexie: een kind heeft geen problemen met het herkennen van een woord,
maar met het uitspreken van woorden.
De tweede basis variant is de ontwikkelingsdyslexie. Hierbij is de leesvaardigheid niet
helemaal goed ontwikkeld. Bij ontwikkelingsdyslexie is neurologisch onderzoek gedaan bij
kinderen met dyslexie. Er is toen vastgesteld dat er verschillende varianten van dyslexie zijn.
Hieronder worden er een aantal besproken:
- Auditore-linguistische dyslexie: dyslectische kinderen hebben een vertraagde
taalontwikkeling. Ze kunnen zich zelf moeilijk in woorden uitdrukken. Toch is hun
woordenschat redelijk. Ze lezen vaak radend, snel en slordig.
- Perceptuele dyslexie: bij deze vorm van dyslexie hebben de kinderen met dyslexie veel
moeite met het lezen van een woord en lezen daardoor het woord letter voor letter. Hierdoor
lezen ze langzaam en maken ze niet veel fouten, maar kunnen niet goed vertellen wat ze
hebben gelezen. Daarnaast is het lezen heel vermoeiend.
- Visuele dyslexie: hierbij hebben dyslectici last van spiegelingen door een vertraagde
waarneming van woorden. Hierdoor maken ze veel omdraaifouten, ze verwisselen letters en
lettergrepen. Ze herkennen moeilijker een woord en het leestempo ligt laag.
- Auditieve dyslexie: bij auditieve dyslexie hebben kinderen met dyslexie moeite om
onderscheid te maken tussen medeklinkers en klinkers die binnen een woord op elkaar
lijken. Ze hebben meer spellingsproblemen dan leesproblemen. Ook hebben ze moeite om
7
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 0481anoniem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen