HC Vraagstukken voortplanting en vroege levensfase – zwanger worden
HC Een nieuw begin
Nederlandse zorgstelsel
Het zorgstelsel in Nederland is gebaseerd op bekende internationale principes:
- Toegang tot zorg voor iedereen
- Solidariteit via een voor iedereen verplichte en toegankelijke zorgverzekering
- Goede kwaliteit van zorg
Soorten ziekenhuizen
o UMC: verbonden aan universiteit, complexe zorg, wetenschappelijk onderzoek,
opleiding
o Categoriaal ziekenhuis: richt zich op 1 ziekte(beeld)
o Topklinische ziekenhuizen: basiszorg + complexe zorg, opleiding, wetenschap
o Algemene ziekenhuizen: regionaal, basiszorg
o Expertisecentra: zeldzame aandoeningen, zeer specialistische zorg, meestal
onderdeel van umc, wetenschappelijk onderzoek, kennisontwikkeling en innovatie
Verloskundige zorg in Nederland
Volledig vergoed vanuit basispakket verzekering
Zorg door verloskundige, huisarts of gynaecoloog
Bevallingen thuis, poliklinisch, klinisch → streven fysiologische baring
Verloskundige zorg in Turkije
Geen verloskundige praktijken zoals in Nederland
Bevallingen allemaal in ziekenhuis, afhankelijk van verzekering in staats- of privéziekenhuis
Minder gebruikelijk dat partner aanwezig is bij partus, sneller kunstverlossing
Als toerist
Over algemeen goed verzekerd dus privé zorg toegankelijk
Maar is dat ook altijd goede zorg...
Op vakantie als je zwanger bent
Vliegen tot 39wk zwangerschap (32wk gemelli), daarna is het risico op bevalling in vliegtuig
te hoog
Adviezen afhankelijk van reisbestemming, vaccinaties, risico op infectieziekten
Patiënt casussen
AD → amenorroeduur
G1P0 → gravida (zwangerschap), para (bevalling)
AS → Apgar score
Vroeg geborene/prematuur <37 weken
À terme baby 40 weken
,Snuggle: prematuur heeft begrenzing nodig in beweging. In de baarmoeder kunnen ze tegen
grenzen aanduwen, dit zorgt voor geruststelling. Het ontbreken van deze grenzen na de
bevalling kan leiden tot een gestoorde ontwikkeling.
Inbakening: bij à terme baby’s, dit doe je niet bij prematuren, omdat de spierontwikkeling
dan beperkt wordt.
Er wordt in Turkije veel minder overlegd met de patiënten (shared decision making), ook is
er minder uitleg.
Beloop op de NICU
Intubatie bij onvoldoende ademdrive + iRDS → surfactant + beademing
1x kuur dexamethason bij beginnend chronisch longbeeld
2x en 3x kortdurend antibiotica
Echo-cerebrum: geen bloedingen
iRDS: infant respiratory distress syndrome, onvoldoende ontplooiing van de longen door
tekort aan surfactant.
iRDS komt vaak voor bij vroeggeboorte, je kunt dan surfactant geven, ook vaak beademing.
Dit moet zo kort mogelijk gebeuren en dexamethason moet gegeven worden.
HC High tech kinderwens
Er zijn veel mogelijkheden omtrent vruchtbaarheid, dit roept ook veel vragen op als hoe ver
kunnen en mogen we gaan? Er komen hier veel ethische en culturele aspecten bij kijken.
3 ivf-behandelingen (puncties om eicellen te verzamelen) worden vergoed door de
zorgverzekering.
Subfertiliteit: een paar heeft meer dan 12 maanden actief geprobeerd zwanger te worden,
maar dit is niet gelukt.
Er kunnen verschillende lastige situaties ontstaan zoals bij volgende gevallen:
1. Mensen met zeer slechte zwangerschapskansen hebben recht op de door de
zorgverzekering vergoed ivf-behandeling
2. Bij subfertiliteit en indicatie voor behandeling voor ik bij een koppel met bekend
dragerschap van BRCA I/II mutatie een ivf/PGD behandeling uit.
3. Bij paren met verslavingsproblematiek voer ik een fertiliteitsbehandeling uit.
4. Bij een oncologische patiënt met een infauste (ongunstige) prognose vries ik
zijn/haar gameten in.
5. Ouders van een kind verkregen na eicel-/zaad-/embryodonatie zijn verplicht hun kind
te informeren over zijn/haar biologische ouders.
6. Bij paren met opvoedkundige problematiek (Veilig thuis, OTS, uit huis geplaatste
kinderen) mag gedwongen anticonceptie worden uitgevoerd.
7. Een sterilisatie bij verstandelijk gehandicapten mag zondermeer uitgevoerd worden.
,Embryoselectie
PGD-traject kan/mag niet bij iedereen uitgevoerd worden. Dit is pre-implantatie genetische
diagnostiek. De eicellen worden dan buiten de baarmoeder bevrucht en daarna onderzocht.
Een vruchtje zonder de erfelijke aanleg wordt in de baarmoeder geplaatst.
Verslavingsproblematiek bij de ouders
In wat voor gezin komt het kind terecht? Is de verslaving schadelijk voor het (ongeboren)
kind? Situatie van het kind als het geboren is, is dit verantwoord?
Het belang van het kind staat altijd voorop dus dit is heel erg belangrijk om naar te kijken.
Wel heeft iedereen dezelfde rechten.
Je kunt gameten op verschillende manieren invriezen, er bestaat cryopreservatie van semen,
testisweefsel, eicellen, ovariumweefsel en embryo’s.
Kennisclip abortus provocatus lege artis (APLA)
Onverwachte zwangerschap? Huisarts, informatie op internet, gespecialiseerde klinieken
Wetgeving
Een behandeling geven waarvan je kan vermoeden dat de zwangerschap wordt afgebroken
is strafbaar. Ten hoogste 4 jaar en 6 maanden of geldboete.
Uitzondering hierop is dat als de behandeling verricht wordt door een arts in een ziekenhuis
of kliniek waarin zodanige behandeling volgens Wet afbreking zwangerschap mag worden
verricht.
Wet Afbreking Zwangerschap (WAZ)
Voorwaarden verrichten zwangerschapsafbreking
o Vergunning
Speciale vergunning 2e trimester afbrekingen
o Bedenktijd van 5 dagen na uitspreken voornemen
Uitzondering is dreigend gevaar voor leven of gezondheid van de vrouw
o Noodsituatie
o Rapportage aan IGJ (inspectie gezondheidszorg en jeugd) eens per kwartaal
Aborteren van levensvatbare vrucht mag tot een termijn van 24 weken. Uitzondering boven
24 weken, mits beoordeeld.
Overtijdbehandeling
Behandeling <16 dagen na het uitblijven van de menstruatie (amenorroe <44 dagen).
- Geen bedenktijd
- Melding aan IGJ niet wettelijk verplicht
, Verzoek APLA
Nagaan of beslissing vrijwillig en weloverwogen wordt genomen
Voorlichting over andere oplossing van noodsituatie
De arts acht de behandeling op grond van zijn bevinden verantwoord
Voldoende nazorg voor patiënte (mede in vorm van voorlichting over methoden ter
voorkoming van ongewenste zwangerschap)
Cijfers
50-60% van de zwangerschappen wordt <8 weken afgebroken, 30% tussen 8 en 12 weken en
lagere percentages pas hierna.
Vooral vrouwen tussen 25 en 30 jaar breken de zwangerschappen af, maar ook tussen 20 en
25, 30 en 35 jaar.
Methoden
Eerste trimester
• Medicamenteus (ook overtijdsbehandeling via deze methode)
Abortuspil
Steroïd die antiprogestageen is, hierna tijdje wachten
Dan prostaglandine analoog
• Zuigcurretage
Buisje in de baarmoederholte, met vacuüm aangesloten
Baarmoedermond wordt eerst opgerekt, gebeurt doorgaans onder lokale verdoving
Tweede trimester
• Dilatatie en evacuatie
Verwijding van de baarmoeder en hierna leegmaken ervan
Complicaties
o Incomplete abortus
o Overmatig bloedverlies (>500 cc)
o Perforatie (zuigcurretage, evacuatie)
o Cervixlaesies
Complicerende factoren
o Sectio (keizersnede)
o Afwijkende placenta
o Obesitas
o Uterusanomalieën en myomen
Gevolgen
Medisch
- Afwijkingen aan baarmoeder: Asherman (verklevingen in de baarmoederholte,
kunnen latere zwangerschappen bemoeilijken)
- Infecties
- Meer premature bevallingen in de toekomst