Samenvatting sociologische sleutelteksten
Week 2
Leesvraag: wat is het sociale?
Sleutel: sociale organisatie
Emile Durkheim
‘De Fransman Émile Durkheim kan als de eerste echte socioloog
in Europa worden beschouwd. Hij heeft zich als wetenschapper
vooral beziggehouden met het probleem van de sociale cohesie,
een van de hoofdvragen in de sociologie’
Gelezen werken:
The rules of sociological method
The division of labor
Durkheim introduceerde het begrip sociale feiten: wetenschappelijke feiten die bestaan op het niveau van
het collectief. Een objectieve werkelijkheid over de samenleving.
‘A category of facts which present very special characteristics: they consist of manners of acting,
thinking and feeling external to the individual, which are invested witch a coercive power by virtue
they exercise control over him – Rules of sociological methos. ’ – Durkheim.
Jij als individu bestaat wel, maar als samensmelting van sociale feiten.
Arbeidsdeling Solidariteit
Arbeidsdeling Solidariteit
De een doet het ene en de ander doet het andere. Het gevoel dat jouw leven en lot op een manier
De een kan het een doen omdat de ander het verbonden zijn met anderen.
andere doet. De hele planeet is verdeeld met
arbeid. Arbeidsdeling bestaat alleen maar op een
sociaal niveau.
Door de verandering van de aard van de arbeidsdeling, gaat ook de aard van de solidariteit veranderen.
Als socioloog moet je de verbanden dus verschillende sociale feiten bestuderen.
Integratie
Zelfmoordcijfer
Regulatie
Durkheim heeft verschillende verbanden laten zien tussen sociale feiten. Hij zei dat zelfmoordcijfer
drukt een sociaal feit uit. Integratie en regulatie zijn twee sociale feiten die invloed hebben op het
zelfmoordcijfer.
Functionalisme: Relaties tussen sociale feiten vormen samen een geheel. Verschillende causale
relaties vormen een keten waarin het geheel behouden wordt.
Talcott Parsons
Talcott Parsons (December 13, 1902 – May 8, 1979) was an American sociologist of the
classical tradition, best known for his social action theory and structural functionalism
Parson onderzoekt wat er tussen
Deze (sociale) subsystemen aan
er aan het veranderen is .
,De moderne samenleving zoals die zich aan het vormen is; verandert in deze manier. Deze wordt
steeds inclusiever. Steeds meer mensen wordt geacht deel te zijn van het geheel.
Dit is wat Parson aan de mate van zijn kader meent te zien:
Integration -> zeer inclusief
Goal attainment -> sterk gedifferentieerd
Pattern maintenance-> universele waarden
Adaptation-> sterk gerationaliseerd
Bij structureel functionalisme vormt deze structuur een geheel.
P – Adaptation: Social systems must cope with their external boundary conditions, such as their
resource base, physical environment, territory and so on. Economic activity serves to solve problems
of adaptation.
A – Goal Attainment: The goals of societies and social institutions have to be defined, resolving goal
conflicts, prioritizing some over others, determining resource allocations and directing social energies.
Political activity organizes and directs the goal attainment of modern social systems.
E – Integration: All of the adaptive efforts of social institutions within a society need to be integrated
into a cohesive system. The institutions need to be regulated so that a harmonious society can emerge
from their interaction. Legal systems solve this problem, seeking overarching principles for aligning
social activities.
I – Latency: The encultured patterns of behaviour required by the social system must be maintained.
Peoples’ motivation must be established and renewed, and the tensions they experience as they
negotiate the social order must be managed. Furthermore, the cultural patterns that accomplish this
renewal must themselves be maintained and renewed. Fiduciary systems such as families, schools and
churches solve these problems of pattern/tension management.
Robert K. Merton
Amerikaanse socioloog
Robert King Merton, geboren als Meyer R. Schkolnick, was een
Amerikaanse socioloog, die onder meer bekend is omdat hij de termen
"rolmodel" en "self fulfilling prophecy" heeft bedacht .
Hoe verklaar je deviantie? Misdaad? Rebellie?
Is het dan zo dat voor deviatie , misdaad of rebellie, oorzaken buiten de
sociale werkelijkheid kan vinden?
Merton probeert het structureel functionisme uit te breiden.
Durkheim zegt: anomie ( tekort aan normen)
Merton zegt: er zijn bepaalde doeleinden waar een individu zich aan moet weiden, de normen om hier
tot te komen, zijn heel vaag. Er is heel duidelijk wat je moet doen, maar niet duidelijk hoe.
, Dit zorgt er voor dat er anomie is -> probleem hier van is dat zelf als de doeleinden zijn behaald, er
toch iets mis is.
Zo zijn misdaden, deviaties en rebellieën betrokken bij de structureel functionalisme.
Amerikaanse mindset: Uit lagere strata, kijk naar de mensen boven je en laat dat je ambitie zijn.
Wat Merton hier zegt: iedereen die moeite heeft te voldoen heeft aan het ideaal, denkt: het ligt aan mij.
Juist die gedachtegang, dat veel mensen zich zo voelen, is het effect van de sociale organisatie .
De afspraak van de moderne samenleving is dat je het zelf moet doen, je maakt je zelf
verantwoordelijk als het niet lukt.
Als mensen gaan rebelleren; juist als dit gebeurt, bevestigd dit de maatschappelijke norm.
Niklas Luhmann
Niklas Luhmann was een Duits socioloog. Met de Amerikaanse socioloog
Talcott Parsons wordt Luhmann gerekend tot de grondleggers van de
theorie van sociale systemen, de sociologische tak van de algemene
systeemtheorie.
Radicaal systeem perspectief:
Moderne samenleving vormen geen geïntegreerd geheel; ze zijn wel georganiseerd want ze hebben
subsystemen. Maar er is niet een manier om te laten zien dat die subsystemen bij elkaar horen.
Sociale systemen bestaan uit zelfbeschrijvingen… Omdat wij hier zeggen, is het dan zo. Terwijl dat in
een ander sociaal systeem wel helemaal niet zo hoeft te zijn.
In zijn tekst probeert hij te beschrijven hoe die verschillende systemen werken -> en waarin de
differentie tussen systeem en omgeving wordt bepaald.
Volgens luhman bestaan sociale systemen niet uit mensen, ze bestaan uit zelfbeschrijvingen.
Wat hij probeert te begrijpen is hoe wij met elkaar mooie dingen kunnen bedenken en het met elkaar
eens zijn, hoezo kunnen we dat dan niet doen? Dat komt omdat er sociale systemen zijn. De sociale
systemen vormen met elkaar niet een geheel.
Verdere aantekeningen:
Durkheim, parson en merton: de maatschappij is een opvoedende instantie voor mensen, het draait om
mensen.
Luhmann -> het gaat niet om de mensen, wij leven in de buurt van sociale systemen en dat heeft
invloed op ons als mens. Hij zegt zelfs dat er sociale systemen zonder mensen zijn (bv mieren,
computernetwerken) -> een gedeelte van zijn theorie komt uit de cybernetica (Cybernetica is de
wetenschap die zich bezighoudt met besturing van biologische en mechanische systemen met behulp
van terugkoppeling.)
Hij gelooft dat de sociale systemen zijn verbonden met elkaar via communicatie. Maar er is geen
groter systeem.
Week 3: cultuur
We hebben allemaal een vaag idee van wat cultuur is en we zijn het er over een dat cultuur belangrijk
is. Zo kan gezegd worden dat cultuur kenmerken van een groep zijn, ook kan gezegd worden dat
cultuur een bekwaamheid is om iets specialistische te kunnen doen. In een cultuur moet je je verdiepen
