Samenvatting

Samenvatting boek en studietaken PB0112 - Ontwikkelingspsychologie (Uitwerking (oefen)tentamenvragen + meer

6 keer verkocht

Instelling
Open Universiteit (OU)

Boek
Ontwikkelingspsychologie

Dit is een samenvatting van zowel stof uit het boek van Feldman en stof uit de studietaken (incl. video's en pdf's) Mijn ervaring is dat als je de onderwerpen van de oefententamens goed kent, je het tentamen haalt. De oefententamen onderwerpen heb ik rood gemarkeerd, en aangevuld met stof uit he...

[Meer zien]

Voorbeeld 6 van de 37 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Ja
Geupload op 3 november 2022
Aantal pagina's 37
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

ontwikkelingspsychologie
pb0112
oefententamen
tentamenvragen
studietaken
ontwikkelingspsychologie pb0112
open universiteit
ou
minicolleges

Volgen

Tuynanna Lid sinds 10 jaar 617 documenten verkocht

Ontwikkelingspsychologie OU
Inhoudsopgave
1.1 inleiding en theoretische perspectieven................................................................................................... 2

1.2 Theoretische perspectieven en onderzoek................................................................................................ 3

Freuds’ psycho-analytische theorie................................................................................................................ 4

Erikson’s stadia van psychosociale ontwikkeling............................................................................................. 5

Behavioristisch perspectief van Watson......................................................................................................... 6

Stimulus-respons leren van Pavlov................................................................................................................. 6

Sociaal- cognitieve leertheorie van Bandura................................................................................................... 6

Cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget (4 stadia model).........................................................................7

Informatieverwerkingstheorie (Neopiagetaans) NU BELANGRIJKST................................................................9

Cognitieve neurowetenschap......................................................................................................................... 9

Bio-ecologisch model van Bronfenbrenner................................................................................................... 10

Sociaal culturele theorie van Vygotsky......................................................................................................... 10

Evolutionair perspectief............................................................................................................................... 10

2.1 Het begin van het leven.......................................................................................................................... 12

Oefententamenvraag zwangschapshormonen:............................................................................................. 12

2.2 de geboorte en het pasgeboren kind...................................................................................................... 13

3.1 Fysieke ontwikkeling tijdens de babytijd................................................................................................. 14

3.2 – Cognitieve ontwikkeling tijdens de babytijd......................................................................................... 19

3.3 – Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling tijdens de babytijd................................................................21

4.1 – Fysieke ontwikkeling tijdens de peuter- en kleutertijd..........................................................................23

4.2 – Cognitieve ontwikkeling tijdens de peuter- en kleutertijd.....................................................................24

4.3 – Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling tijdens de peuter- en kleutertijd............................................26

5.1 – Fysieke ontwikkeling tijdens de schooltijd............................................................................................ 29

5.2 – Cognitieve ontwikkeling tijdens de schooltijd.......................................................................................30

5.3 – Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling tijdens de schooltijd..............................................................35

1

,Enkele vragen uit afsluitende opdrachten.................................................................................................... 36

1.1 inleiding en theoretische perspectieven
Oefententamenvraag:
Ontwikkelingspsychologie = patronen van groei, verandering en stabiliteit
die zich voor doet met toenemende leeftijd. Tot ouderdom. Maar met
name van geboorte tot adolescentie.

Oefententamenvraag:
Factoren die individuele ontwikkeling beïnvloeden. 3 categorieën:
o Normatieve leeftijdsgeboden invloeden: normatief = vaak
voorkomend. Gelijktijdig voor merendeel individuen (naar school
gaan op 4 jarige leeftijd)
o Normatieve historisch bepaalde invloeden: Normatief = meeste
mensen bepaalde generatie hebben hier mee te maken gehad.
Specifieke maatschappelijke situatie in historische tijd (ontstaan
internet)
o Niet-normatieve gebeurtenissen: Persoonsgebonden. Uniek
levenspad (winnen olympische medaille)

Oefententamenvragen:
Kwantitatief = hoeveelheid. Meer van hetzelfde, verandering in omvang
(lengte van kind)
Kwalitatief = aparte stadia. Inhoud en hoedanigheid verandert. nieuw
stadia  nieuw gedrag. (niet meer in bed plassen)

Continue verandering = kwantitatief (geleidelijk, in omvang)
Discontinue verandering = kwalitatief (in aparte stappen, inhoud
verandert)

Levensloopmodel = nadruk op groei en verandering van conceptie t/m
volwassenheid. Nadruk op verbanden in perioden (moderne theorie)
o Vroegere theorieën zien kindertijd en adolescentie nadrukkelijk als
belangrijkste perioden voor ontwikkeling

Nature = Nadruk ontdekken erfelijke eigenschappen en vermogens
Nurture = Nadruk op invloeden van opvoeding en omgeving

Kritieke periode = specifieke tijd in ontwikkeling waarin bepaalde
gebeurtenis (of het ontbreken hiervan) de grootste of onomkeerbare
gevolgen heeft (rodehond bij zwangerschap of missen van liefdevolle
ouders)
o Permanent en onomkeerbare gevolgen

Gevoelige periode = term heeft nu de voorkeur. Is de optimale periode
voor ontwikkeling van bepaalde vermogens (2e taal leren voor jonge
kinderen)
o Niet permanent, latere ervaringen kan het weer opheffen

2

,Maturatie = proces van ontvouwen voorbestemde genetische informatie

Biopsychosociaal = biologische, pychische en sociale factoren beïnvloeden
elkaar wederzijds. Vaak is het niet de ene of andere theorie, maar is er
overlap (nature-nurture debat of continu-discontinu)

Oefententamenvraag epigenetica:
Recente ontwikkelingen en toekomst vakgebied:
o Rekening houden met culturele, etnische, sekse, sociaal en
economische factoren
o Toekomst: ook richten op andere achtergronden om cultuur en
ontwikkeling te scheiden
o Epigenetica steeds belangrijker = effecten van omgevingsinvloeden
en ervaringen op de uiting van onze genen.

1.2 Theoretische perspectieven en onderzoek
(Kleuren komen overeen met onderstaande uitwerkingen van theorieën)
5 belangrijke theoretische perspectieven in de ontwikkeling van het kind:
o Psychodynamisch perspectief
o Innerlijke (onbewuste) krachten/ conflicten
o Kwalitatief/discontinu
o Verleden beschrijven, geen gedrag voorspellen
o Freud, Erikson
o Adolescent met overgewicht  fixatie op orale fase
o Behavioristisch perspectief
o Effecten omgevingsstimuli op gedrag
o Kwantitatief/continu
o Gedrag voorspellen
o Pavlov, Watson, Skinner, Bandura
o Adolescent met overgewicht  onvoldoende beloond voor
goede eetgewoonten
o Cognitief perspectief
o Oorsprong van ons begrip
o Kwalitatief en kwantitatief
o Piaget, Neopiaagetaanse theorieën, (Bandura)
o Adolesent met overgewicht  geen effectieve manier geleerd
om op gewicht te blijven
o Systemisch perspectief
o Relatie individu en 4 domeinen: fysieke- cognitieve- sociale- en
persoonlijkheidswereld
o Interactie kwalitatief en kwantitatief
o Vygotsky, Bronfenbrenner, Böszörmenyi-Nagy
o Adolescent met overgewicht  door gezinsomgeving
o Evolutionair perspectief

3

, o Voorouders, natuurlijke selectie
o Lorenz, Darwin
o Adolescent met overgewicht  genetische aanleg
Onderstaande theorieën zijn oefentetamenthema’s

Freuds’ psycho-analytische theorie
Psycho-analytische theorie = onbewuste krachten zijn bepalend voor iemands
persoonlijkheid en gedrag (kind dat onbewust te weinig aandacht krijg van ouders 
zoekt aandacht bij de juf)
o Recent onderzoek bevestigd kan stadia psychoseksuele ontwikkeling niet
bevestigen
o Gebaseerd op zeer beperkte groep
o Seksistisch en discriminerend voor vrouwen

Iedere persoonlijkheid heeft 3 aspecten:
o ID: primitieve genotsdriften (Seks, honger, irrationele impulsen)
o Ego: realiteitsprincipe, buffer tussen echte wereld en ID om instinkt in toom te
houden
o Superego: Geweten

Theorie op psychoseksuele ontwikkeling = kind doorloopt 5 fasen van genot/bevrediging;
oraal, anaal, fallisch, latentie, genitaal
1. Oraal 0 tot 12-18 maanden
o Zuigen eten
2. Anaal 12-18 maand tot 3 jaar
o Ontlasting controleren
o Wennen aan controlemechanismen maatschappij wbt zindelijkheidstraining
3. Fallisch 3 tot 5-6 jaar
o Interesse in genitaliën
o Oplossen oedipuscomplex  identificatie ouder zelfde sekse
4. Latentie 5-6 jaar tot adolecentie
o Seksualiteit grotendeels op achtergrond
5. Genitaal adolescentie tot volwassenheid
o Opnieuw seksuele interesses, relaties

Fixatie = gedrag dat in een eerdere fase is blijven steken door onopgelost conflict

4

,Erikson’s stadia van psychosociale ontwikkeling
Psychosociale theorie = nadruk op veranderingen in interacties met anderen, aanzicht
gedrag anderen en onszelf als maatschappij
o Ontwikkeling mens in 8 stadia obv crisis of conflict
o Crisis = nooit volledig opgelost, moet voldoende het hoofd geboden zijn om naar
volgende fase te gaan
o Steun voor levenslange ontwikkeling
o Meer gericht op mannen dan op vrouwen

Mens doorloopt 8 stadia van conflicten:
1. Vertrouwen/ wantrouwen geboorte tot 12-18 maand
o Positief: vertrouwen dankzij steun omgeving
o Negatief: angst voor en zorgen over anderen
2. Autonomie/ schaamte en twijfel 12-18 maand tot 3 jaar
o Postief: onafhankelijkheid als experimenten worden gestimuleerd
o Negatief: twijfels over zichzelf en onafhankelijkheid bij geen ruimte voor
experimenten
3. Initiatief / schuld 3 tot 5-6 jaar
o Positief: ontdekken van manieren om handelingen in gang te zetten
o Negatief: schuldgevoel over daden en gedachten
4. Ijver / minderwaardigheid 5-6 jaar tot adolescentie
o Positief: groeiend besef van competenties
o Negatief: gevoelens van minderwaardigheid
5. Identiteit / identiteitsverwarring adolescentie
o Positief: bewustzijn eigen uniekheid, welke rol te vervullen
o Negatief: onvermogen passende rollen in leven herkennen
6. Intimiteit/ isolement eerste volwassenheid
o Positief: ontwikkeling van liefdevolle seksuele relaties en hechte
vriendschappen
o Negatief: angst voor relaties met anderen
7. generativiteit/ stagnatie
o positief: gevoel bij te dragen aan continuïteit van leven
o negatief: bagatelliseren eigen activiteiten
8. ego-integriteit / wanhoop
o positief: gevoel van eenheid in wat men bereikt in leven
o negatief: spijt van gemiste kansen

5

, Behavioristisch perspectief van Watson
Behavioristisch perspectief = kijkt naar effecten van stimuli op gedrag (exogeen). Gedrag
voorspellen. Nurture belangrijker dan nature.

Stimulus-respons leren van Pavlov
Stimulus-respons leren = klassieke en operante conditionering
Klassieke conditionering = op een bepaalde manier leren reageren op neutrale stimulus
die dat type respons normaal gesproken niet uitlokt

Operante conditionering = een vrijwillige respons wordt versterkt of verzwakt door
positieve of negatieve gevoelens. Belonen of straffen
- positieve reinforcement (bekrachtiging) = toedienen prettige stimulus
- negatieve reinforcement = wegnemen onprettige stimulus

Gedragsmodificatie = techniek om frequentie van gewenst gedrag te verhogen en
ongewenst gedrag te verlagen

Sociaal- cognitieve leertheorie van Bandura
Sociaal-cognitieve leertheorie = leren door te imiteren (van ander persoon/model)
- borduurt voort op behaviorisme, maar nadruk op cognitieve processen. Daardoor
is het ook een cognitief perspectief

Sociaal-cognitief leren voltrekt in 4 stappen:
1. aandacht
2. retentie: gedrag herinneren
3. reproductie: reproduceren
4. motivatie: gedreven om gedrag te leren en uit voeren want het levert iets op

6

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tuynanna. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 66184 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Samenvatting

Samenvatting boek en studietaken PB0112 - Ontwikkelingspsychologie (Uitwerking (oefen)tentamenvragen + meer

Document informatie

Onderwerpen

Gekoppeld boek

Meer samenvattingen voor studieboek

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud