Samenvatting
Samenvatting Inleiding Tot Het Recht
- Vak
- Instelling
Volledige samenvatting met extra uitleg en voorbeelden! Ik was meteen geslaagd voor dit vak. Veel succes!!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: julieroymans • 4 maanden geleden
Verkoper
Volgen
martenslouka
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Inleiding tot het rechtDeel 1: Wat is recht?
1. Kenmerken en definitie van het recht
1.1. Kenmerken
Ordening van de samenleving (duidelijkheid over wie wat mag doen met welke middelen)
Opgelegd door de samenleving (de wil van de samenleving, de stem van het volk) om te
kunnen overleven, bevoegdheid om op te treden om menselijke handelingen vlot te laten
verlopen
Afgedwongen door de samenleving (bij niet naleving zijn er gevolgen)
Als de regels in een samenleving niet duidelijk zijn dan ontstaan er ruzies.
1.2. Soorten regels
Er zijn verschillende soorten rechtsregels:
Gedragsregels (geschreven of ongeschreven afspraken tussen de leden van een samenleving
over de manier waarop men met elkaar hoort om te gaan) regels die het gedrag vd leden
ordenen in de samenleving
Toepassingsregels en -structuren (rechtsbescherming)
Regels voor maken en wijzingen van het recht (verkiezingen, wie de regels maakt, hoe
gestemd moet worden)
De rechtsregels zijn duidelijk te onderscheiden van andere maatschappelijke regels, bv. Morele,
conventionele en religieuze regels.
Rechtsregels zijn altijd afdwingbaar, anders zijn het geen rechtsregels.
Deze regels worden gecontroleerd door de politie, fiscus, rechtbanken)
1.3. Definitie van het recht
Recht is het geheel van afdwingbare regels, die het menselijk handelen in de samenleving ordenen
en die opgelegd worden door eigen vertegenwoordigers.
DOEL: de maatschappij te ordenen
WAT ALS: overtreding regels wordt gesanctioneerd door een wettelijk voorzien systeem van sancties
VAN WAAR: regels worden opgelegd door de maatschappij, via haar vertegenwoordigers
1.4. Objectief recht versus subjectieve rechten
Objectief recht wordt bepaald door de wet dit is een verschil met de subjectieve rechten deze zijn
persoonlijk en concreet.
Objectief recht = soorten gedragsregels zijn de regels die
steevast zijn uitgedrukt in algemene, abstracte bewoordingen.
Die rechtsregels vormen het objectief recht want staan los
van de concrete personen (rechtssubjecten) en situaties waarop
ze van toepassing zijn
Subjectief recht = uit de objectieve rechten subjectieve
rechten halen
1
,= een subjectief recht is een in het rechtssysteem erkende bevoegdheid om naar eigen goeddunken
bepaalde handelingen te stellen. Bv handelingen over jezelf, bepaalde zaak (eigendomsrecht), laten
gelden van een aanspraak iemand (schuldeiser)
Subjectieve rechten:
Politieke rechten (rechten die we hebben ten opzichte van de overheid)
Civiele (burgerlijke) rechten (rechten die we hebben naar elkaar)
1.5. Rechtssubject versus rechtsobject
Rechtssubject: de mensen die het contract sluiten (de betrokken persoon) : persoon of groep
personen die potentieel drager zijn van subjectieve rechten (dus die subjectieve rechten en juridische
plichten kunnen hebben)
2 soorten rechtssubjecten of juridische personen:
- Natuurlijk persoon (mensen van vlees en bloed, hebben eigenschappen)
- Rechtspersoon ( groeperingen, instellingen en stichtingen die bepaalde rechten en plichten
hebben)
Rechtsobject: het voorwerp, waar het over gaat, is het voorwerp waarover de rechtssubjecten hun
subjectieve rechten uitoefenen. = kan een ding zijn! Bv dier, mixer, maar ook een geheel van
goederen bv een handelszaak of een recht, bv aandelen
(kunnen natuurlijke personen en rechtspersonen zijn)
1.6. Rechtsmisbruik
Rechtsmisbruik is de uitoefening van een recht op een wijze die kennelijk de grenzen te buiten gaat
van de normale uitoefening van dat recht door een voorzichtig en bezorgd persoon.
Een voorbeeld: persoon x en y zijn eigenaar van een stuk grond, ze wonen naast elkaar. Eigenaar y
heeft een klein stuk op de grond van eigenaar x gebouwd. X vindt dit niet correct en stapt ermee
naar de rechter, hij heeft de meeste voordelen. X vraagt aan y om het gebouw af te breken maar
hierdoor krijgt y heel veel kosten. X kon ook aan y een vergoeding vragen in de plaats van misbruik te
maken van zijn recht.
3 belangrijke vormen vaan rechtsmisbruik:
- Oogmerk te schaden (bv; iemand bouwt een valse schoorsteen
tegenover het venster van zijn buurman alleen om hem te
hinderen) burenruzie
- Afwezigheid van belang (wnr iemand twee of meer manieren
heeft om een recht uit te oefenen, en hij die manier kiest die
het schadelijkste is voor anderen, terwijl hij daar zelf geen belang bij heeft)
- Abnormale rechtsuitoefening ( als je het uitoefent op een wijze die ‘kennelijk de grenzen te
buiten gaat vd normale uitoefening van dat recht door een voorzichtig en bezorgd persoon’)
= recht niet uitoefent als een recht hebbend persoon, u niet gedragen als een normaal
persoon (vb; met huis dat op u grond staat met 8 cm, waarvan we niet heel het huis gaan
afbreken maar gewoon laten betalen voor die strook 8 cm grond)
2
, 2. Soorten subjectieve rechten
hoe verdelen we de subjectieve rechten onder? (subjectieve rechten = om over middelen – bv
goederen, gelden – te beschikken)
2 grote categorieën!
- 2.1 Politieke rechten: subjectieve rechten uitoefent tegen de staat
- 2.2 Burgerlijke rechten: onder burgers en bedrijven
2.1. Politieke rechten
Politieke rechten hebben te maken met de overheid. We kunnen deze indelen als:
Politieke vrijheden: recht op onderwijs, eerlijk proces, privacy (niet zomaar wijzigen),vrijheid
van meningsuiting,..
Participatierechten: recht om te gaan stemmen, en om u zelf op de kieslijst te zetten.
Sociaaleconomische rechten: recht op werkloosheidsuitkering, pensioenuitkering,
kinderbijslag.
2.2. Burgerlijke rechten
Burgerlijke rechten zijn rechten als burgers hebben. We kunnen deze indelen als:
Extra-patrimoniale rechten: deze rechten hebben niets met geld (vermogen) te maken.
o Persoonlijkheidsrechten: beschikking over eigen leven (donor van organen), naam,
staat persoon familie,..
o Familierechten: erven, trouwen, alimentatie, erkenning kind, huwelijk, voogdij
Patrimoniale rechten: deze rechten hebben met geld (vermogen, bezittingen) te maken
o Zakelijke rechten: aanspraak op een zaak of een goed (eigen huis), rechtstreekse
heerschappij op een ding (auto,.)
o Vorderingsrechten: laptop overkopen, verkoper heeft vordering op geld,
koopovereenkomst, recht om iets te eisen van iemand anders bv huur
o Intellectuele rechten: niet tastbaar maar wel een waarde (aanspraak op een mark,
op een idee, licenties, auteur recht,..)
Belangrijk schema!
3. Deelgebieden van het recht
We kunnen het recht indelen volgens inhoud:
Privaatrecht (tussen burgers onderling)
Publiekrecht (tussen burgers en overheid)
Onderscheid tussen nationaal en internationaal:
3
, - Nationaal recht: enkel ons land (dus enkel binnen de grenzen
van eens staat geldt)
- Internationaal recht: grensoverschrijdend recht
3.1. Nationaal recht
3.1.1.Nationaal privaatrecht
Tussen burgers, vrijheid maar er zijn regels om afspraken te maken.
Burgerlijk recht (Gemeen recht): relaties tussen burgers
o Bij geschillen: vredegerecht, rechtbanken van eerst aanleg en de hoven van beroep
o Personen, familie, goederen, contracten, aansprakelijkheid, erfrecht,…
Handelsrecht- en economisch recht: van toepassing op handelaars, die daden van
koophandel stellen.
o Concurrenten, consumenten beschermen
o Ook is er een ondernemingsrecht dit is wanneer ondernemingen in moeilijkheden
zitten en vennootschapsrecht over de regels van oprichting, organisatie, …
o Marktrecht, ondernemingsrecht
o Bevat publiek- en privaat -rechtelijke regels, met doel: bescherming van alle partijen
en duidelijke regels
Arbeidsrecht: regelt de verhouding tussen werkgever en werknemers
o Collectief arbeidsrecht: op toepassing van werknemers en werkgevers van een
bepaald bedrijf. (bv. Vaste vakantieperiodes, extra premies) Deze regels komen tot
stand via onderhandelingen tussen werknemersorganisaties (vakbonden) werkgevers
of werkgeversorganisaties en dikwijls ook de overheid =COA
arbeidsrecht vormt samen met het socialezekerheidsrecht het sociaal recht
o Individueel arbeidsrecht: geheel van regels op individuele arbeidsverhouding tussen
werkgever en werknemers. Rechten en verplichtingen van
beide partijen door een arbeidsovereenkomst. Regels moeten
nageleefd worden bij aanwerving, tewerkstelling en ontslag
van een werknemer en hierbij wordt de werknemer
beschermd.
Privaatrechtelijk procesrecht: regelt de organisatie en bevoegdheid van de privaatrechtelijke
rechtscolleges (vredegerecht, rechtbank van eerste aanleg, rechtbank van koophandel,
arbeidsrechtbank, arbeidshof, hof van beroep en Hof van Cassatie zitting houdend in
privaatrechtelijke geschillen) + het verloop van privaatrechtelijke procedures.
Aanvullend (suppletief) recht
Regels in de wetgeving die je niet echt moet volgen. (vb. je mag een pand onderverhuren indien de
verhuurder akkoord is. = toegelaten door de wet (indien het specifiek in de overeenkomst staat mag
het niet! (wel als het onvolledig is)) Als je niet alles hebt vastgelegd in bv. Een contract zullen de
regels van aanvullend recht spelen ( voorziet wat er gebeurd als je niets doet, recht vult de leegtes
op)
Dwingend (imperatief) recht
Bepalingen en regels die je MOET respecteren. (vb. je mag met niemand een contract opstellen om
voor jou iets te stelen. => contract is tegen de openbare orde, een handelsovereenkomst moet
minstens 9 jaar zijn => indien korter trekken ze deze op tot 9 jaar)
Overheid beperkt de vrijheid, je kan geen eigen regels zelf verzinnen wat eigenlijk niet telt. Het zijn
regels waar niemand anders over uit kan. Bv. = belastingen betalen, huurwetgeving, handelshuur, de
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper martenslouka. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76462 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen