Moduleopdracht
Professioneel en oplossingsgericht werken
Leidt de invoering van een basisinkomen tot meer gelijkheid in
de maatschappij?
Herexamen
Naam: ……………..
Studentnummer: ……………….
Datum: 17 juni 2022
Opleidingsinstituut: NCOI
Opleiding: HBO Bachelor Social Work profiel Jeugd
,Voorwoord
Mijn naam is……….., 46 jaar. In december 2021 ben ik gestart met de opleiding Social Work profiel
Jeugd. Op het moment van het schrijven van het herexamen heb ik een stageplek gevonden bij
ZorgInitiatief de Bosk. Hier mag ik als assistent begeleider voor kinderen en jeugd met moelijk gedrag
in de weekendopvang werkervaring opdoen. Hiernaast werk ik nog fulltime als gedetacheerde
apothekersassistent bij verschillende openbare en ziekenhuisapotheken in Noord-Nederland.
Deze eindopdracht is geschreven voor de module Professioneel en oplossingsgericht werken en
omvat als opdracht een bronnenonderzoek. Door middel van een systematisch bronnenonderzoek
komt men tot een onderbouwd standpunt. De student kan kiezen uit een drietal casussen met een
bijhorende stelling. De casus die ik heb gekozen draait om de stelling “Het basisinkomen zou
ingevoerd moeten worden om te zorgen voor meer gelijkheid in de maatschappij”.
De stelling riep voor mijzelf vragen op; het basisinkomen is mij wel eens ter ore gekomen, maar
inhoudelijk wist ik er nog weinig van. Een van de doelen die een sociaal werker nastreeft is het
bevorderen van de participatiesamenleving. Armoede bestrijden en voorkomen speelt daarom een
grote rol in het werk van de sociaal werker. Gelijkheid in inkomen kan de participatiesamenleving
bevorderen. Ik heb deze stelling voor deze opdracht dus gekozen op basis van mijn persoonlijke en
werkgerelateerde interesse.
Voor professioneel en oplossingsgericht werken is een onderzoekend vermogen van cruciaal belang
voor de beroepsontwikkeling en eigen professionaliteit. Een kerntaak van de sociaal werker. In de
eerste les van de module is door middel van een zelfscan het onderzoekend en analyserend
vermogen getest. Uit de test kwamen ontwikkelpunten naar voren. Een onderzoekend vermogen
vraagt de volgende vaardigheden: opmerkzaam zijn, willen begrijpen en resultaatgerichtheid. Bij het
analyserend vermogen zijn de vaardigheden kritisch zijn, data ordenen en structureren en het
beoordelen van de data. Door de kennis die ik heb opgedaan tijdens het volgen van de lessen, de
literatuur en de downloads in de module heb ik stapsgewijs door een kritische houding aan te nemen
en deze aan te scherpen een onderzoekende houding kunnen ontwikkelen. Hiermee heb ik deze
eindopdracht kunnen maken.
Veel leesplezier.
…………….Harkema, 17 juni 2022
2
, Samenvatting
In deze eindopdracht is de stelling “Het basisinkomen zou ingevoerd moeten worden om te zorgen
voor meer gelijkheid in de maatschappij” gekozen. Deze stelling is gebaseerd op een artikel op de
website Basisinkomen Nederland, die wordt beheerd door de Vereniging Basisinkomen
(Basisinkomen Nederland, 2021). De bronnen in dit onderzoek bevatten zowel argumenten die de
stelling ondersteunen en weerleggen.
Om het bronnenonderzoek uit te kunnen voeren, heb ik de volgende centrale onderzoeksvraag
geformuleerd bij de stelling:
Voor welke ongelijkheden in de maatschappij zal de invoering van het basisinkomen de
oplossing bieden?
Door de centrale onderzoeksvraag om te zetten in deelvragen, heb ik bronnen geselecteerd die
relevant zijn om de stelling te onderzoeken (paragraaf 4.2, Van der Velde & Munneke, 2020).
De deelvragen die ik heb gebruikt om de bronnen te kunnen vinden:
- Wat betekent het invoeren van een basisinkomen voor de gelijkheid?
- Leidt het basisinkomen tot gelijkheid in werk en inkomen?
- Is het basisinkomen een goed of slecht idee om gelijkheid te bevorderen?
Door te zoeken op Google Scholar, Google en Bing, met zoektermen in het Nederlands en Engels
passend bij de stelling en de deelvragen, vijf bronnen gekozen: twee Nederlandse en drie
internationale bronnen. De download bij de module “handleiding bij stappenplan literatuuronderzoek”
is in dit bronnenonderzoek gebruikt voor het zoeken en verwerken van de bronnen. Door hierbij ook
de korte checklist voor het kritisch lezen van bronnen te gebruiken zijn deze bronnen beoordeeld op
relevantie en bruikbaarheid voor dit bronnenonderzoek (paragraaf 5.2, Van der Velde & Munneke,
2020). Met behulp van de CRAAP-methode voor de beoordeling van bronnen (Blakeslee, 2004) die
ook bij downloads is toegevoegd aan de module zijn deze bronnen beoordeeld op de criteria
actualiteit, relevantie, autoriteit, accuraatheid en doel. De score per criterium geeft een totale score.
De bronnen met een totale score vanaf 35 zijn meegenomen in het bronnenonderzoek.
Bron 1. : Het basisinkomen ten onrechte afgewezen! EINDRAPPORT (van VTBC et al., 2021)
Waarom het invoeren van het basisinkomen nodig is om inkomensgelijkheid te bewerkstelligen en dat
het een enorme impuls geeft aan de economie. Het geeft een vereenvoudiging van voor de overheid
van het sociale stelsel. De bron ondersteund de stelling.
Bron 2. Werkbereidheid neemt niet af door basisinkomen (Janssen, 2022)
De uitkomsten en conclusie van een onderzoek over de gedragseffecten van het basisinkomen. In
discussies over het basisinkomen wordt geopperd dat “gratis geld” als gevolg heeft dat mensen niet
zullen gaan werken. Deze bron beargumenteert echter dat het basisinkomen onder andere veiligheid
en ruimte voor werkkeuze geeft. Dit kan bijvoorbeeld voor vrouwen meer gelijkheid geven op de
arbeidsmarkt. De bron ondersteunt de stelling.
Bron 3. The case against a basic income (Vargas, 2017)In dit artikel is beschreven dat het
basisinkomen zorgt voor meer armoede en dus meer ongelijkheid in de maatschappij. De kosten
kunnen door geen enkele economie worden gedragen, dus zal het basisinkomen leiden tot verlaging
van lonen en onzekerheid geven op de arbeidsmarkt. De bron weerlegt de stelling.
Bron 4. Basic Income, Human rights & Equality (Spicker, 2019)
In deze bron worden de rechten van de mens en gelijkheid in de wetgeving meegenomen om te kijken
of het basisinkomen als egalitair kan worden beschouwd. Verschillende situaties zijn bekeken en voor-
en nadelen voor mensenrechten en gelijkheid zijn vergeleken. De bron ondersteunt de stelling op
verschillende punten, maar weerlegt deze ook deels.
Bron 5. UBI: Universal Basic income is an Unbelievably Bad Idea (Cowan, 2017)
In dit onderzoek worden de nadelen van het basisinkomen uitgelicht, vooral met betrekking tot
vooruitgang in de technologie en de arbeidsmarkt. Het basisinkomen leidt niet alleen tot een
herverdeling in het socialezekerheidsstelsel, maar leidt voor sommige groepen mensen zelfs tot
economische verslechtering en zeker niet tot gelijkheid voor iedereen. De bron weerlegt de stelling
Voor de onderbouwing van het standpunt is in het laatste hoofdstuk is het redenatieschema van
Toulmin gebruikt (paragraaf 2.4.2, Van der Velde & Munneke, 2020). De stelling wordt als volgt door
de argumenten uit de bronnen weerlegt: Het invoeren van het basisinkomen zorgt niet voor gelijkheid;
het basisbedrag alleen, zonder aanvullingen of een compensatieregeling, zal niet leiden tot meer
gelijkheid.
3
