Tentamenstof FM & Technology
College 1 (Huisvesting & technologie)
Facility management = organisatorische functie die mensen, locaties en processen integreert binnen de
bebouwde omgeving met als doel de levenskwaliteit van mensen en de productiviteit van de kerntaken
te verbeteren
Organisatie = persoon of groep personen die zijn eigen functies met verantwoordelijkheden,
bevoegdheden en relaties om haar doelstellingen te realiseren (begrip omvat, maar is niet
beperkt tot eenmanszaak, onderneming, etc.)
Mensen (medewerkers)
Locatie (gebouw, gebied, object) = item, object of entiteit die/dat potentieel heeft of actuele
waarde toevoegt aan een organisatie
Entiteit = werkelijk of denkbeeldig iets dat bestaat, heeft bestaan of mogelijk bestaat, inclusief
verbanden tussen deze dingen
Processen = geheel van samenhangende of elkaar beïnvloedende activiteiten die input
omzetten naar output
Bebouwde omgeving = verzameling gebouwen, externe werken (aangelegde gebieden),
infrastructuur en andere constructies binnen een gebied
Integratie = het maken van of opnemen in een groter geheel
Levenskwaliteit kwaliteit = mate waarin een geheel van inherente kenmerken van een
object voldoet aan eisen
Productiviteit = productiviteit verwijst in de economie naar de relatie tussen efficiëntie en
effectiviteit waarmee een organisatie die productiemiddelen (offers) weet om te zetten in
resultaat
Kerntaken = entiteit waarvan behoeften worden afgeleid
- Begrippen worden beschreven in NEN-EN-ISO 41011 (Vocabulaire FM) – nut?
FM & Technology = verzamelen en duiden van big data + succesvolle inzet van een breed spectrum
aan technologie
- Inzet van mobile devices, social media Internet of Things, big data, technieken zoals
energieopwekking
Smart buildings = gaining a better understanding of exactly how occupants use a building is a central
component of the smart building approach
- Voorbeelden: Gebruik – schoonmaakprogramma; bezetting – ventilatie; bezetting –
verwarming – koeling; benutting – werkplekbezetting
Assetmanagement = gecoördineerde activiteit van een organisatie om toegevoegde waarde van assets
te realiseren
Activiteit = taak of taken die een bijdrage levert/ leveren aan de totstandkoming van een
levering
Levering = meetbaar en verifieerbaar effect, resultaat of item dat geproduceerd wordt binnen
een bepaalde tijd om een project of deelproject te realiseren
Asset = een item, object of entiteit die/ dat potentieel heeft of actuele waarde toevoegt aan een
organisatie
Assets
1. Land (grond)
2. Gebouwen
3. Fabrieken
4. Meubels
5. Apparaten/ uitrusting (auto’s, machines, servers, sensors, warmtepompen)
- Zaken zoals HRM en ICT vallen hier niet onder
,Meten van dienstverlening = meten is het proces om een waarde vast te stellen. Een te meten resultaat
(prestatie) wordt gemonitord door middel van controleren, toezicht houden of kritisch te observeren
- PDCA-cirkel Deming
o Plan = plan, ontwerp en uitgangspunten (contract)
o Do = uitvoeren en produceren (taken, werkzaamheden, producten)
o Check = monitoren, meten en controleren (aantoonbaar voldoen)
o Act = acteren en bijstellen aan de hand van de gevonden resultaten (borging nieuwe
standaard)
Meten van prestaties
- Controlefasen
1. Het opstellen van normen en plannen voor de uitvoering van activiteiten
2. Het toetsen van de werkelijkheid aan de gestelde normen
3. Het kunnen bijsturen/ corrigeren van de uitvoering
4. Het kunnen bijstellen van de planning
- Belangrijk: plannen verder uitwerken tot actieplannen voor deelgebieden.
Regelkring
- Beheersingsproces = regelkring
Meten van prestatie-indicatoren = missie > visie > doelstelling > beleid > prestatie > prestatie-
indicatoren
- Key performance indicator = meeteenheid die essentiële informatie levert omtrent de prestatie
- Prestatie indicator Key performance indicator KPI’s Integreren Dashboard
Sturing Intelligente organisatie
Benchmarken = proces waarbij processen, prestaties en/of kwaliteit worden vergeleken met dezelfde
praktijkomstandigheden, onder dezelfde condities en met vergelijkbare metingen
Trends
1. Technologische ontwikkelingen
o Direct – door toepassing van technologische vernieuwing zoals een intelligent
gebouwbeheersysteem
Aandeel van installaties (klimaat- en verlichtingsinstallatie)
Internet of Things (IoT) = device worden via het internet aan elkaar gelinkt –
sensoren (trilling- of warmtesensoren, gebruik, belasting) – vroegtijdig inzicht
in de onderhoudsstatus van de asset
o Indirect – door vernieuwingen die door gebruikers worden toegepast, wat leidt tot
aanpassingen (vergaderen op afstand, thuiswerken, etc.)
, 2. Maatschappelijke ontwikkelingen
o Aanscherping van wet- en regelgeving en noodzaak tot naleving
o Aandacht voor duurzaamheid en energieverbruik
o Duurzaamheid van bestaande assets
o Aandacht voor binnenmilieukwaliteit
3. Markt en economische ontwikkelingen
o Meer aandacht voor lifecycle costs van gebouwen (LCC)
o Lifecycle economy, waarin ook de baten van gebouwen zijn verdisconteerd (LCE)
o Integraal beheer- en uitvoeringsplan voor onderhoud van vastgoed
o Beheersing van het proces asset- en onderhoudmanagement
4. Urban FM
Invloed van ruimtelijke omgeving op gebruikers
1. Fysieke omgeving
2. Ervaren omgeving
3. Individuele reactie op deze omgeving (afhankelijk van verschillende
persoonlijkheidskenmerken)
4. Individueel gedrag
- Omgevingfactoren (binnenmilieu, kwaliteit gebouw, aanduidingen, ruimten en functionaliteit,
etc.) ervaren omgeving individuele moderatoren reactie (fysiek, emotioneel,
cognitief) gedrag (benaderen, vermijden, sociale interacties)
, College 2 (Huisvesting & technologie)
Duurzaam bouwen = tegengaan van klimaatverandering (veroorzaakt door het broeikaseffect)
bouwactiviteiten verantwoordelijk voor grondstoffen- en energiegebruik
Antropogeen broeikaseffect = door mensen veroorzaakt broeikaseffect (industriële revolutie)
evenwicht verstoord (planten nemen CO2 op)
Definitie duurzaam bouwen
1. Een handelen dat gericht is op vermindering van de (negatieve) gezondheids- en
milieueffecten ten gevolge van het bouwen, de gebouwen en de gebouwde omgeving.
2. Vermindering van het gebruik van natuurlijke hulpbronnen en bescherming van de ‘life
support’- functie van het milieu door bouwprocessen, bouwwerken en de gebouwde omgeving
onder de voorwaarde dat de kwaliteit van de leefomgeving in stand wordt gehouden.
3. ! Het zodanig ontwerpen, realiseren en beheren van gebouwen in de openbare ruimte dat in de
behoeften van de huidige generatie wordt voorzien, zonder daarmee de voorziening in de
behoeften van de toekomstige generaties in gevaar te brengen. !
Waarom duurzaam bouwen?
- Bouw draagt voor 20% bij aan verwijdering
- 18% van het totale energiegebruik in Nederland is nodig voor ruimteverwarming en koeling
- Productie en het vervoer van bouwproducten kost veel energie
- Bouwsector is een belangrijke veroorzaker van de aantasting van de ozonlaag
- 40% van het jaarlijkse energieverbruik is toe te rekenen aan gebouwen
Geschiedenis golven duurzame ontwikkeling
1. Begin jaren 70
- 1972: Verschijnen Rapport van de Club van Rome
- 1973: Oliecrisis
- Groei van de bevolking en economie zou kunnen stagneren door schaarste aan voedsel en
grondstoffen en door milieuverontreiniging
2. 1980
- Berichtgeving over nieuwe wereldwijde milieuproblemen: zure regen, bossterfte,
broeikaseffect
- Kernenergiedebat
3. Nu
- Klimaatverandering als gevolg van verhoogde concentraties van broeikasgassen en stikstof
- Energiebalans van de aarde raakt verstoord door menselijk handelen
- 2006: An Incovenient Truth klimaatbewustzijn
- 2021: Rapport IPCC: mens is verantwoordelijk
Energy Performance of Buildings Directive (EPBD)
- Doel EU: verminderen van energiegebruik
- EPBD is belangrijk deel van de wetgeving die ervoor zorgt dat gebouwen minder energie gaan
gebruiken doel: bouwvoorschriften verbeteren en energie certificeringsregelingen invoeren
- Belangrijkste punten! (zie readersamenvatting)
- Bouwbesluit regels in Nederland o.a.
Milieubeoordelingsmethodes
1. GPR gebouw
2. Greencalc+
3. BREEAM NL
4. EPC (energie prestatie coëfficiënt)
5. Leed
