College aantekeningen
Hoorcollege aantekeningen Staatsrecht 3
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Hoorcollege aantekeningen staatsrecht 3 hoofdstukken grondrechten
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Week 1Goodwin vs. the UK
Iemand wil zijn geslacht veranderen, staat laat dit niet zomaar toe
Beroep op artikel 8 EVRM valt dit onder de reikwijdte
o Wat moet er allemaal worden begrepen onder de wettelijke termen zoals die in
de tekst van de verdragsbepaling worden gebruikt en wie bepaalt dat?
Hoe zwaar weegt de bedoeling van de oorspronkelijke opstellers
Nieuwe vragen / nieuwe opvattingen / living instrument
Subjectieve beleving (godsdienst / levensovertuiging)
o Welke consequenties heeft dat voor het overheidsorgaan waartegen het
grondrecht wordt ingeroepen
Negatieve verplichtingen: onthouding
Positieve verplichtingen: handelen
Grondrechten
Fundamentele rechtsnormen die de strekking hebben het individu persoonlijke vrijheid
en een menswaardig bestaan te verzekeren en die de handelingsvrijheid van met name
de overheid beperken
o Klassieke en sociale grondrechten
o Negatieve en positieve verplichtingen
o Persoonlijke vrijheid / autonomie / identiteit / menselijke waardigheid
Identiteitsdenken:
o Mensen verwachten respect en erkenning van de maatschappij voor hoe zij
zichzelf zien, identificeren en presenteren
Op basis van bepaalde maatschappelijke overtuigingen
Op basis van (onveranderlijke) groepskenmerken
o Grondrechten geven juridische basis aan die verwachting en eis
o Het denken in termen van persoonlijke identiteit is van ‘recente’ datum en aan
ontwikkeling onderhevig geweest
Historisch en universeel:
o Grondrechten zijn er met andere woorden niet altijd geweest, maar hebben in
zekere zin welk de claim universeel te zijn
o Ontwikkeling van (denken over) grondrechten
o Lange tijd is de identiteit van mensen bepaald door hun plaats in de samenleving
Denk aan de Griekse en Romeinse tijd en aan de Middeleeuwse standen
o Middeleeuwen, Christendom
Christelijk denken wordt als een startpunt gezien voor de opkomst van
mensenrechten in Europa
Magna Charta (1215): beperking van de macht van de vorst
Bescherming van de bestaande rechten tegen een steeds sterker
wordende vorst
o Overgang ME naar moderne tijd
Renaissance, humanisme (15e – 16e eeuw)
Hervorming (16e eeuw)
Verlichting (17e – 18e eeuw)
Opkomst van de natiestaat (14e – 19e eeuw)
Opkomst van de burgerij (13e – 19e eeuw)
individuen worden zichtbaarder en vraag naar legitimatie van het
overheidsgezag
, o Hobbes (1588-1679):
Individu is gericht op eigenbelang en zelfbehoud
Men beschikt over de rede (ratio)
Men geeft hun natuurlijke vrijheid op om onder het gezag van de
overheid (Leviathan) samen te leven
Waarborgen van vrijheid en veiligheid almachtige staat kent geen plek
voor grondrechten
Recht op zelfbehoud
Overheidslegitimiteit in het individu
o Locke (1632-1704):
Natuurtoestand is vriendelijker (rede) want er gelden al bepaalde,
onvervreemdbare rechten:
Natuurrecht: geen schade toebrengen aan elkaars life, liberty,
property
Samenleven moet wel gereguleerd worden in een sociaal contract
politieke gemeenschap
Doel overheid: waarborgen van de natuurlijke rechten
Eigendomsrecht / tolerantie / godsdienstvrijheid
Habeas Corpus (1679) en Bill of Rights (1689)
Habeas Corpus Act: over gevangenneming moet altijd een rechter
kunnen oordelen
Bill of Rights: tempering van de macht van de Engelse Kroon
o Amerika en Frankrijk:
Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring (1776) wordt opgenomen in
de constituties
Amerikaanse Grondwet Bill of Rights bestaande uit 10
amendementen
Frankrijk na 1789: Declarations droit de l’homme et du citoyen
o Nederland:
Unie van Utrecht (1579): vrijheid van persoonlijke geweten, geen
vervolging vanwege godsdienst
Relatief grote vrijheid van meningsuiting
Bataafse Staatsregeling (1798): veel moderne grondrechten, zelfs enkele
sociale grondrechten
Wordt daarna minder
Koninkrijk (1814): aanvankelijk beperkt qua grondrechten
Geleidelijke uitbreiding van de grondrechten
Vooral nieuwe aandacht na de Tweede Wereldoorlog
Redelijke uitleg grondrechten:
o Ook de omstandigheden waarin een grondrecht wordt ingeroepen kunnen bij het
bepalen van de reikwijdte een rol spelen
o De reikwijdte van grondrechten moet redelijk worden uitgelegd: zij reiken niet
zo ver dat de uitoefening ervan te allen tijden, op elke plaats en op iedere wijze
geoorloofd is
o Handelingen die abstracto binnen de reikwijdte van een grondrecht vallen,
mogen daarom soms toch niet altijd en overal worden verricht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper leontiencombee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,74. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 54879 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen