Waarnemen
- Alles wat we zien, komt binnen via ons netvlies, die zendt dit door naar onze
hersenen.
Hoewel 2 mensen hetzelfde bekijken, kunnen ze toch wat anders “zien”.
Dit kan door interferentie van hersenen. Hersenen geven betekenis aan datgene dat
wordt waargenomen.
Voorbeeld
De Necker kubus
Filosofische basisprincipe
- Aristoteles (oude filosoof): “De geest is een ongeschreven blad.” (Tabula rasa)
We leren praten, lopen en waarnemen. Door ervaringen.
- Plato en Socrates (oude filosofen): “De zintuigen staan de eigenlijke waarneming in
de weg”. Zij denken dus het tegenovergestelde van Aristoteles.
De zintuigen geven ons een interpretatie van wat we zien, dus we zien niet “echt”
wat het is.
2 stromingen:
1. Nature: alle eigenschappen zijn aangeboren (opstaan van een veulen na de geboorte)
2. Nurture: alle eigenschappen zijn aangeleerd (apporteren door een hond)
Voorbeeld
Jurk (zwart en blauw OF wit met goud) McGurk-effect
Audio
Audio in combinatie met beeld
Je hoort een geluid dat wordt
ondersteund door beeld.
Hij maakt steeds hetzelfde geluid,
maar het beeld veranderd.
Hij zegt “Ba/Va” en je ziet hem
de klanken maken.
Ook bij “Yanny/Laurel”
2
, Psychologie | Carlijn Blankvoort
- Immanuel Kant 1724
Filosoof
“Er zijn twee werelden”
1. De noumenale wereld (dit blijft voor ons verborgen)
De wereld zoals deze in werkelijkheid is
2. Fenomenale wereld (deze wereld zien wij)
De wereld zoals deze in ons bewustzijn wordt waargenomen, hoe het
geprojecteerd wordt in ons hoofd.
Alles wat we waarnemen zijn hersenprikkels > bijv. pijn bestaat alleen door een prikkel die
doorgegeven wordt aan de hersenen.
- David Hume 1711
Filosoof
Associatiefilosofie: mensen zijn geneigd om ideeën met elkaar te associëren. Als
twee waarnemingen gelijktijdig optreden dan wordt de associatie hierbij verstrekt.
We brengen dingen met elkaar in verband, daardoor kunnen we leren en begrijpen.
Voorbeeld
Waarneming ordenen
Gestalttheorie (entiteit/geheel)
De wereld waarnemen in gehelen, geen losse onderdelen maar een geheel. Hierdoor is de
wereld logisch en logisch te ordenen. 1+1=2. Ordenen van beelden die binnenkomen. Dit is
een aangeleerd proces > pas vanaf 6 jaar.
Voorbeeld
In de vlekken zie je een paard met een ruiter
“aha”- elepenice: Als je ineens doorhebt/ziet waar het om gaat. Als je weet waar/wat je
moet zoeken dan ga je het eerder zien.
3
, Psychologie | Carlijn Blankvoort
Gestaltwetten zijn wetmatigheden in patronen die illustreren hoe wij de waarneming
ordenen. Er zijn verschillende wetten, hier zijn er 4.
4 wetten binnen de Gestalttheorie
1. De wet van nabijheid
2. De wet van gelijkheid
3. De wet van goede voortzetting (continuïteit)
4. De wet van aanvulling (geslotenheid)
1. De wet van nabijheid
Dingen die dichterbij elkaar staan horen bij elkaar.
Voorbeeld
2. De wet van gelijkheid
Dingen die er hetzelfde uitzien horen bij elkaar.
Voorbeeld
3. De wet van goede voortzetting/voortgang (continuïteit)
Lijnen onbewust doortrekken. Ook al zien we de lijn niet meer, we gaan ervan uit dat het
doorloopt.
Kunstwerk van Salvador Dali
Voorbeeld
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carlijnblankvoort. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,53. Je zit daarna nergens aan vast.