Samenvatting
Samenvatting Criminaliteit en Rechtsstaat Havo5
- Instelling
- Da Vinci College
Samenvatting Maatschappijwetenschappen Havo 5 Boek Criminaliteit en Rechsstaat alle belangrijke begrippen aspecten en eindtermen staan hierin
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 25 pagina's
Voorbeeld 2 van de 25 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
3 beoordelingen
Door: asc • 7 jaar geleden
Door: yaseminxo • 7 jaar geleden
Door: amyvansuijlekom • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
CRIMINALITEIT - samenvatting / eindtermenH1 WAT IS CRIMINALITEIT?
1.1 Rechtsregels
Algemeen: normen (gedragsregels) komen voort uit waarden (wat men waardevol vindt). Bij criminaliteit
gaat het om rechtsregels.
Kenmerken rechtsregels - worden gesteld + gehandhaafd door de overheid
- gelden voor iedereen (i.t.t. religieuze, morele, fatsoensnormen)
- gaan voor andere regels/normen
Doel rechtsregels: - bieden rechtszekerheid
- ordenen de samenleving (zonder regels weet niemand waar je je aan moet
houden, wordt het chaos)
- maken onafhankelijke rechtspraak mogelijk (regels gelden voor iedereen
op gelijke wijze
Rechtsregels komen voort uit rechtsbronnen:
- wet, Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB), ministeriële regelingen
- jurisprudentie (het geheel van eerder genomen rechterlijke beslissingen)
- internationale verdragen.
Rechtsregels zijn plaats- en tijdgebonden:
- let op het verschil tussen strafbaar (geldende recht) en strafwaardig gedrag
(opvattingen over strafbaar gedrag)
- rechtsregels kunnen ook conflicten oproepen, bijvoorbeeld als wetten
achterhaald zijn
1.2 Criminaliteit
Formele betekenis: - het geheel van gedragingen dat wettelijk strafbaar is gesteld
Materiele betekenis: - het geheel van gedragingen dat door de bevolking als misdadig/strafbaar
(in de praktijk) wordt beschouwd, en is dus een relatief begrip, want:
- is tijd- en plaatsgebonden, o.i.v. maatschappelijke ontwikkelingen (bijv.
drugswetgeving, computercriminaliteit);
- wordt beïnvloed door media (beeldvorming): is (dus) een opvatting
- is cultureel bepaald.
De opvatting dat criminaliteit bij wet strafbaar gesteld gedrag is, valt niet noodzakelijk samen met het gedrag
waarvan mensen vinden dat het bestraft zou moeten worden:
- er zijn vormen van gedrag die door groepen in de samenleving strafwaardig
worden gevonden, maar volgens de wet niet strafbaar zijn;
1 - er zijn vormen van strafbaar gedrag waarvan groepen in de samenleving
vinden dat ze niet strafwaardig zijn bijvoorbeeld euthanasie, handel in
softdrugs.
Criminalisering: strafbaar stellen van gedrag bijv. milieucriminaliteit, (nieuwe) economische criminaliteit.
Decriminalisering: het niet (meer) strafbaar stellen van gedrag bijv. softdrugs, euthanasie.
Soorten van criminaliteit: o.a. vermogensdelicten, seksuele delicten, verkeersdelicten, gewelddelicten,
delicten tegen de openbare orde, enz.
Indelingen bij criminaliteit: veelvoorkomende versus zware en/of georganiseerde criminaliteit
Je kunt algemene uitspraken over criminaliteit nuanceren op grond van het bovenstaande. Je houdt onder
meer rekening met de ernst en frequentie van de delicten en de belangen die hier een rol spelen.
1 samenvatting/eindtermen criminaliteit
, 1.3 Criminaliteit als maatschappelijk probleem
Criminaliteit als een sociaal en politiek (maatschappelijk) probleem
1
- Sociaal probleem, want het betreft een situatie die mensen onwenselijk vinden, die in strijd is met en
bedreigend voor heersende waarden en normen van de samenleving. Het staat prominent op de
publieke agenda, onder andere omdat velen vinden dat er actie moet worden ondernomen om die
situatie te veranderen. Er bestaan uiteenlopende opvattingen over de aanpak ervan. De schade die de
samenleving ondervindt van criminaliteit is zeer groot. Overigens is ook de culturele dimensie in dit
opzicht van belang: de huidige maatschappelijke cultuur vraagt optimale individuele vrijheid binnen
maximale collectieve veiligheid (door de overheid verschaft).
0
- Politiek probleem, want het 'handhaven van de openbare orde' en het verschaffen van veiligheid voor
de burgers behoort tot de basisfuncties van de staat. Daarnaast staat bestrijding van criminaliteit op de
politieke agenda. Criminaliteit wordt gezien als een bedreiging voor de rechtsorde. Over de oplossing
van criminaliteit bestaan verschillen van mening tussen de politieke partijen die tot verschillende
afwegingen komen bij de dilemma's met betrekking tot de rechtsstaat. (zie ook par. 4.3)
Gevolgen van criminaliteit voor burger en samenleving
Op materieel vlak: (jaarlijks circa 30 miljard euro)
- criminaliteit berokkent financiële schade aan burgers, bedrijven en de overheid;
1 - de bestrijding van criminaliteit kost de overheid, het bedrijfsleven en de burgers geld;
2 - particuliere beveiliging brengt kosten met zich mee;
3 - bedrijven rekenen schade als gevolg van criminaliteit door in de prijzen voor hun
4 producten of diensten. De burger merkt dit als consument;
1 - verzekeringsbedrijven berekenen hogere premies;
2 - er ontstaat een zwart geld circuit en het 'witwassen' waardoor de overheid
3 belastinggelden en sociale premies mist.
Op immaterieel vlak:
1 - ontstaan van angst en optreden van geestelijke en emotionele schade vooral bij
0 gewelddadige delicten;
2 - er ontstaat morele verontwaardiging;
3 - aantasting van het rechtsgevoel;
4 - burgers voelen zich in hun bewegingsvrijheid beperkt (angst om 's avonds de straat op
5 te gaan);
6 - de rechtsstaat wordt bedreigd / gevaar voor eigenrichting;
7 - veranderende opvattingen van goed en kwaad;
8 - verlies aan vertrouwen in mensen, organisaties en de samenleving als geheel;
9 - ontstaan van negatieve beeldvorming ten aanzien van bepaalde groepen mensen.
2 samenvatting/eindtermen criminaliteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper arankcha. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64450 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen