Samenvatting
Samenvatting Politieke Besluitvorming HAVO5
- Instelling
- Da Vinci College
Samenvatting maatschappij wetenschappen Havo 5 Boek politieke besluitvorming alle eindtermen en begrippen staan in deze samenvatting
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 28 pagina's
Voorbeeld 2 van de 28 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: maureenwillems98 • 8 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
HAVO - POLITIEKE BESLUITVORMING - samenvatting / eindtermenH1 WAT IS POLITIEK?
1.1 Het begrip politiek
Politiek en beleid
Er bestaat geen overeenstemming over het begrip politiek. Begrippen die vaak terugkomen in de definities
van politiek zijn macht, invloed, conflict, besluitvorming, belangen, beleid, overheid, staat, waarden, verdeling,
systeem en verandering.
Het begrip politiek komt tot uitdrukking in de systeembenadering (H5). In een systeembenadering wordt
politiek voorgesteld als het proces van omzetting van verlangens, wensen en eisen vanuit de omgeving in
bindende besluiten voor een samenleving. Dat proces gaat gepaard met conflicten, die weer samenhangen
met botsende belangen. De uitkomst van die conflicten is bepalend voor het antwoord op de vraag wie wat
krijgt.
Politieke besluitvorming is gericht op het oplossen van politieke problemen, die zich veelal kenmerken door
verdelingsvraagstukken en vraagstukken van openbare orde. Een politiek probleem is een situatie die
mensen ongewenst vinden en die ze (mede) door middel van overheidsingrijpen veranderd willen zien. Er is,
met andere woorden, overheidsbeleid nodig om het probleem op te lossen. Problemen die de aandacht
krijgen van burgers en van maatschappelijke groeperingen vormen de publieke agenda. De politieke agenda
is dan een lijst van problemen op de publieke agenda die aandacht krijgen van de beleidsmakers.
1.2 De overheid
Overheidsbeleid is in het dagelijks spraakgebruik alles wat de overheid doet: de genomen besluiten en de
getroffen maatregelen van de overheid.
Politiek beschouwt men vaak als de strijd (tussen politieke partijen) die voorafgaat aan de beslissing: politiek
is de strijd om (overheids)beleid.
Hoofdtaken van de overheid in de Nederlandse samenleving
De overheid zorgt voor zaken, die van algemeen belang zijn (collectieve goederen), die moeilijk via de
(vrije)markt kunnen worden aangeboden, maar in principe voor iedereen beschikbaar moeten zijn.
De overheid is nodig voor het ontwikkelen en instandhouden van collectieve goederen.
Een collectief goed is een goed waarvan iedereen gebruik maakt of kan maken.
In de tegenwoordige samenleving worden de meeste collectieve goederen (ook publieke goederen
genoemd) gerealiseerd doordat mensen verplicht zijn eraan bij te dragen. Ze betalen belasting aan de staat.
De staat zorgt daarmee vervolgens voor allerlei collectieve goederen.
De kerntaken van de overheid zijn:
− het garanderen van de openbare orde en veiligheid;
− het onderhouden van goede buitenlandse betrekkingen;
− het scheppen van werkgelegenheid, sociale zekerheid, goede arbeidsomstandigheden,
infrastructuur en een voorspoedig economisch klimaat;
− welzijn, onderwijs, volksgezondheid, kunst en dergelijke op sociaal-cultureel gebied.
De democratische rechtsstaat heeft zich gedurende (vooral) de tweede helft van de twintigste eeuw
ontwikkeld tot een verzorgingsstaat.
1 samenvatting/eindtermen politieke besluitvorming 2013 - 2014
, 1.3 Politiek en macht
Staat en overheid
Het begrip staat omvat vier kenmerken:
Een soevereine macht (1),
die regeert over een groep mensen (2),
op een bepaald grondgebied (3),
en die daarbij het geweldsmonopolie bezit (4).
Het begrip overheid verwijst naar die soevereine (=hoogste) macht, die uitgeoefend wordt door een regering
(staatshoofd en ministers) met behulp van een ambtenarenapparaat (dit slaat op de landelijke overheid).
(Politieke) macht en gezag
Macht is het vermogen het gedrag van anderen, desnoods tegen hun wil, te beïnvloeden in overeenstemming
met de eigen doeleinden.
Politieke macht is het vermogen de politieke besluitvorming te bepalen.
Het begrip gezag wordt meestal gebruikt voor situaties waarin mensen de zeggenschap van anderen als
legitiem (= wettelijk, rechtmatig) accepteren.
Machtsbronnen/ machtsbases zijn onder andere:
- de wet/wettelijk gezag;
- rechten/formele bevoegdheden;
- steun onder andere aantal kiezers/achterban;
- kennis/deskundigheid;
- geld/vermogen/bezit;
- persoonlijkheid/charismatisch gezag;
- sleutelposities bij overheid, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven;
- geweld (NB: in een rechtsstaat is dit een monopolie van de overheid).
Gegeven de verschillende machtsbronnen zijn macht en invloed ongelijk verdeeld.
2 samenvatting/eindtermen politieke besluitvorming 2013 - 2014
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper arankcha. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64450 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen