Hoofdstuk 4 De late Middeleeuwen
4.1 De steden komen weer tot bloei
4.2 De expansie van de christelijke wereld
4.3 De strijd tussen paus en keizer
4.4 Het ontstaan van machtige staten
4.1 De late Middeleeuwen
Vanaf de 11e eeuw nam de handel in Europa weer toe, nadat deze in de vroege middeleeeuwen bijna geheel
was verdwenen. Dat kwam vooral door toenemende opbrengsten van de landbouw. Daar zijn drie oorzaken voor
te noemen:
1) Van het tweeslagstelsel ging men over op het drieslagstelsel. In plaats van de helft van het land braak te
laten liggen, liet men nu 1/3 braak liggen. Daardoor nam de opbrengst van het land toe.
2) Woeste gronden werden ontgonnen en toegevoegd aan de landbouwgrond.
3) Boeren gingen ijzeren ploegen gebruiken die de plaggen niet alleen losscheurden, maar ook omkeerden.
De gevolgen van het toenemen van het voedsel waren:
a) de bevolking kon groeien.
b) de handel nam toe.
Er ontstonden op strategische punten lokale markten en er ontstonden grote jaarmarkten. Zo ontstond een
opleving van de langeafstandshandel zoals de Italiaanse steden die handel dreven met het Byzantijnse Rijk en
het Midden-Oosten. Ook liep vanaf Italië een handelsroute via Frankrijk en Vlaanderen naar Engeland. Ook het
noorden van Europa, Scandinavië en het Oostzeegebied, was aangesloten op dit netwerk.
De opbloei van de handel leidde ertoe dat steden gingen samenwerken. Zo ontstond in de 12 e eeuw de Hanze,
een samenwerkingsverbond van handelssteden in Noord-Europa. In Nederland waren steden als Deventer,
Kampen en Zwolle onderdeel van dit samenwerkingsverbond.
Naast de samenwerking van de steden gingen ook de landsheren
zich actief met de handel bemoeien. Ter bevordering van de
welvaart zorgden ze voor meer veiligheid en stelden
rechtbanken in om conflicten tussen handelaren op te lossen. De
handel zorgde ook voor een groeiende vraag naar geld.
Plaatselijk waren kleine zilveren munten in gebruik. Maar vanaf
de 13 e eeuw werden er weer gouden munten geslagen,
waardoor de geldeconomie en de geldhandel tot ontwikkeling
kwamen. Elke stad sloeg zijn eigen munt zodat geldwisselaars
belangrijk werden. Toen deze ook geld gingen uitlenen
ontstonden in Italië de eerste banken.
# De stad herleeft
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper arankcha. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.