Basiskennis geschiedenis
Hoofdstuk 1
- Vroeg begin van landbouw lijdt tot
Wat waren de negatieve gevolgen van erosie erosie ziektes
landbouw? - Nieuwe bronnen van ziektes:
griepvirus, pokken, q-koorts
- 7000 voor christus
- Overal voldoende voedsel
Waarom hoefde de mensen niet meer rond Lente: vissen
te trekken? Herfst: noten/vruchten verzamelen
Gedurende het hele jaar jagen
10.000 voor christus. Dit kwam door de
Wanneer ging men gebruik maken van ijskap, want rendierjagers moesten nu lange
gereedschappen? afstanden afleggen. Hier gebruikte ze
dieren voor.
- Midden-Oosten: 5000 jaar geleden
Wanneer eindigde de prehistorie? - Romeinen/Europa: 2000 jaar
geleden
- Nieuw Guinea: 80 jaar geleden
-
Maakte het mogelijk om in koude
gebieden te overleven
Waarom was vuur zo belangrijk? - Slecht verteerbaar voedsel werd
verteerbaar gemaakt
- Grote roofdieren werden met vuur
op afstand gehouden
Homo erectus: rechtop lopende mens, 4/5
miljoen jaar geleden
Welke drie soorten mensen waren er Neanderthaler: tussen homo erectus en
vroeger? homo sapien in, 1,5 miljoen jaar geleden
Homo sapien: denkende mens, 35.000 jaar
geleden
,Basiskennis geschiedenis
- Dieren gebruiken als trekdieren
(goederen dragen of ploeg trekken)
Welke betere technieken gingen boeren - Ploegen en bemesten (grond
gebruiken? vruchtbaar houden)
- Gebruik van metaal (koper, brons en
later ijzer)
Ze leefden een nomadisch bestaan. Ze
trokken de hele tijd rond. Zodra er niks
meer te zoeken was (voedsel) trokken ze
Hoe leefden de jagers en verzamelaars? weg.
In Europa verschillende seizoenen, dus
voorraden aanleggen
- Gemaakt van vuursteen, botten en
hout
Wat waren de belangrijkste hulpmiddelen? - Grote bijlen
- Kleine werktuigen (schrapers, boren,
messen, naalden)
- Vuursteen: speren en pijlen
- 4000 voor christus
1. Steen – eerste materiaal
2. Koper
Wanneer werd er gebruik gemaakt van 3. Brons – 2100 voor christus
mijnbouw en welke materialen waren er? 4. IJzer – 700 voor christus
- Voordeel ijzer: overal te vinden
- Nadeel ijzer: alleen smeltbaar bij
hoge temperatuur
De oudste leefwijze van de mens is die van
jagers (en verzamelaars). Zij trokken rond
op zoek naar voedsel. Een belangrijke
Leg uit waarom dit tijdvak de tijd van jagers verandering was de uitvinding van de
en boeren wordt genoemd. landbouw. Boeren konden zich op één
plaats gaan vestigen en zich verder
specialiseren
Een kleine groep mensen is vanuit Afrika de
Leg uit hoe de mens zich over de wereld rest van de wereld ingetrokken. Dit is twee
heeft verspreid/ keer gebeurd, namelijk met de homo
erectus en de homo sapiens.
,Basiskennis geschiedenis
In Europa moesten de jager-verzamelaar
Vergelijk de invloed van het klimaat op de rekening houden met de seizoenen en de
leefwijze van jager-verzamelaars in Europa trek van de prooidieren. In tropische
met die in tropische gebieden. gebieden is een permanent groeiseizoen,
waardoor kortere afstanden konden worden
afgelegd om te jagen en te verzamelen.
De rendieren vertoonden trekgedrag,
Waarom leidden rendierjagers een waardoor de jagers ook rond moesten
nomadisch bestaan? trekken.
Nomaden trokken rond en konden weinig
Waarom zijn er minder archeologische meenemen. Bovendien deed iedereen mee
vondsten van nomadische culturen dan van aan de jacht. In een landbouwsamenleving
landbouwculturen? konden sommigen zich specialiseren, bijv.
in pottenbakken.
De eerste agrarische samenlevingen vinden
Waar ontstonden de eerste agrarische we in de Vruchtbare Halvemaan (het
samenlevingen? grensgebied van het huidige Turkije, Irak,
Syrië).
De uitvinding van de landbouw had grote
gevolgen. Boeren konden: op één plaats
blijven wonen, meer produceren dan ze
Wat wordt bedoeld met de agrarische voor eigen gebruik nodig hadden, meer
revolutie? bezittingen bij zich houden, zich
specialiseren en nieuwe zaken ontdekken,
zoals het gebruik van metalen als koper,
brons en ijzer.
Er zijn veel voordelen te noemen over de
agrarische revolutie, maar er zijn ook
nadelen. Een nadeel was dat de bodem
Welke gevolgen had de agrarische vaak werd uitgeput, waardoor erosie
revolutie? ontstond. Verder ontstonden er nieuwe
ziekten die van dieren op mensen
overgingen.
, Basiskennis geschiedenis
De bandkeramiekcultuur vinden we alleen
Waarom zijn er in Nederland alleen in Zuid- op lössgrond en die komt voor in Zuid-
Limburg vondsten van de Limburg.
bandkeramiekcultuur? (5300 v. Chr.)
(versieringen in de vorm van een band)
Waarvoor werden hunebedden gebruikt? Hunebedden werden gebruikt als
grafkamers.
De grote stenen werden op een rollenbaan
Leg uit hoe een hunebed werd gebouwd. voortgetrokken en via een helling naar
boven gebracht.
Waarom wordt de cultuur van de In hunebedden worden trechtervormige
hunebedbouwers de trechterbekercultuur potten en schalen gevonden.
genoemd? (3500/2700 v. Chr.)
Vuursteen kan goed bewerkt worden door
Waarom werd vooral vuursteen gebruikt in er scherven (spanen) vanaf te slaan. Zo
de zogenaamde steentijd? ontstaan scherpe snijvlakken.
Welke metalen werden later gebruikt? De metalen die gebruikt werden, waren
koper, brons (koper en tin) en ijzer.
