Klinische Chemie en Pathofysiologie
Introductie – Enzymen en eiwit markers
Chemie voor medische doeleinden.
• 24/7 open
Diabetes en nier → 3 uur
4 okt ma 10 okt voor tt (oud tt oefenen)
Afkapgrenzen diabetes en troponine (welke grens hartinfarct uitsluiten)
Klinische chemie: lichaamseigen stoffen in lichaamseigen vloeistoffen.
Serum: gestold bloed → centrifugeert bloedkoek onderin, waterige deel over
• Geen anticouglantia (additieven)
• Schoner materiaal → minder eiwitten, stollingsfactoren verbruikt
• -: nastolling kan plaatsvinden
Plasma: bloed met middel om te zorgen dat het niet stolt (Heparine, EDTA, citraat)
• Veel snellere verwerking, nastolling kan NIET plaatsvinden
• WEL additief, kan storen in assay
• Stollingsfactoren aanwezig (kan storen in assays)
• Meer gebruikt in 24h setting
Waarom komen niet-specifike eiwitten in het plasma voor?
• Verwachten dat alles een beetje lekt (fysiologisch, referentiewaarden op gebaseerd)
o Erythrocyten kapot, deel inhoud in plasma
In verhoogde conc:
• Verhoogde permeabiliteit → necrose
• Blokkade secretie route
• Inductie/overproductie van eiwitten
Uitscheiding eiwitten in plasma
1. Opname door weefsels (katabolisme)
2. Uitscheiding nieren (laag MW) → bepaling t1/2
→ Dynamische concentratie
Sensitiviteit: voor orgaan schade hangt af van de enzymactiviteit in een specifiek orgaan (in
vergelijking met normaal serum).
Specificiteit: voor orgaan schade hangt af van de enzymactiviteit in ANDERE organen.
Intracellulaire locatie van enzymen bepaald mate van lekken. Vrijkomen in circulatie wordt bepaald
door: afstand cel-capillair bloedvat; dikte basale membraan; MW.
Combinatie van bepalingen kan aanvullende informatie geven.
,Een vrijgekomen eiwit bereikt na necrose de bloedcirculatie, afhankelijk van: afstand cel-capillair;
dikte basaalmembraan (om weefsel).
3 fasen uitvoering lab: pre-analyse (tets selectie, bloedafname, transport en voorbewerking); analyse
(meting); post-analyse (rapportage, interpretatie, follow up).
• Meeste fouten in pre-analyse
Iedere buis → eigen additief
• Geen universele buis
Roze buis: EDTA buis (celmorfologie)
Celkleuren + additieven
Soms Na en Cl heel hoog → afname bij infuusarm die behandeld wordt met NaCl.
Soms hemolyse: inhoud erythrocyten plasma
• LDH, K, ASAT, foliumzuur omhoog
• Specifieke geneesmiddelen neemt plasmaconcentratie toe
• Geen correctie mogelijk
• Invloed kleurreacties; enzymatische reacties door interferentie van intracellulaire stoffen
Bij plasmabepalingen → kijken naar name hemolyse; icterie (biliburine); lipemie (vet)
• Kwantitatieve screening
• Boven bepaalde grenswaarde?
Interferentie door medicatie
• Fysiologisch (anti-stolling) → verlengde APTT (bedoeling)
• Analytisch → biotine: storing assays
• Combinaties → kreatinine assay (bij paracetamol intox → NAPQI)
o Nierschade dus fysiologisch kreatinine verhoogd
o Interfereert in assay dus analytisch kreatinine verlaagd
Sandwich principe: grotere deeltjes detecteren
• 2 verschillende antilichamen (complex): binden aan elkaar
,Competitief principe:
Referentiewaarden voor volwassenen:
• Hangen ook samen met analysemethoden; temperatuur; antilichaam
Referentiewaarde = 95% CI
Bespreken aantal bepalingen en toepassingen in de klinische chemie.
• Hartinfarct
• Hartfalen
• Ontsteking
• Leverschade
• Acute pancreatitis
Reden verhoging: necrose; blokkade; overproductie/inductie enzymen of eiwitten?
, 1. Hartinfarct
Tnt < 14 ng/l
Troponine: speelt rol bij spiercontractie en relaxatie.
• Skelet- en hartspierweefsel
• NIET in gladde spier
3 subunits: C, I, T.
• Voor hartschade: I en T → bepaald met immunoassay
Hartinfarct type 1 → scheuren van plaque in ader
• Bloed in lipide kern (vat verstopt) → bloedstolsel
Wanneer er een ACUTE toename is in troponines OF een daling in troponine.
• Wanneer 1 waarde boven 99% van normaal komt
• EN, wanneer klachten; ECG-afwijking.
Hartinfarct type 2 → te kort zuurstof
Wanneer er een ACUTE toename is in troponines OF een daling in troponine.
Duurt even voordat marker aantoonbaar is in bloed.
• Direct na ontstaan klachten monster → lage waardes
• Met high sensitivity troponin assay → snel uitsluiten
• Vaker diagnose type 1 (acuut vs chronische schade)
Alleen opnieuw meten wanneer achteraf kans te vergroten of te verlagen.
→ Wanneer hoge verdenking DIRECT BEHANDELEN
• Laag/gemiddelde kans her meten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eliselammers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.