CGO (Casus Gestuurd Onderwijs)
- Gezondheidsdeterminanten leefstijl en gedrag, fysieke omgeving
Gezondheidsdeterminant leefstijl & gedrag: allerlei gedragingen die een positieve of negatieve
invloed hebben op de gezondheid en/of op een gezondheidsprobleem (gedragsveranderingen vooral
belangrijk).
Gezondheidsvaardigheden: complexe vaardigheden die bepalen of mensen hun ‘weg kunnen vinden’
in de gezondheidszorg (zorgen voor informatie verwerven over gezondheid). Bepalen hoe mensen
de eigen gezondheid beoordelen. Lagere gezondheidsvaardigheden hebben invloed op de
mogelijkheid van de patiënt om zelfmanagement eigen te maken: taalgebruik eenvoudig en je
coaching concreet.
Darmkanker:
1. Primair verband: Te weinig groente en fruit.
2. Secundair verband: Ernstig overgewicht en lichamelijke inactiviteit.
Gezondheidsdeterminant fysieke omgeving: de invloed van de omgeving op de gezondheid en op
het ontstaan van gezondheidsproblemen: fysische, chemische en biotische factoren.
- Fysische factoren: blootstellen aan fysische omgevingsfactoren.
- Chemische factoren: chemische stoffen die toxisch (giftig) kunnen zijn door voedsel (dierlijke
producten) of door lucht.
- Biotische factoren: levende organismen of resten die ziekteverwekkend kunnen zijn.
- Psychologische ontwikkelingen van de zuigeling
Ontwikkelingspsychologie: specialisme in de psychologie dat de groei, verandering en consistentie
gedurende het hele leven bestudeert.
Pasgeborenen bezitten vaardigheden voor 3 elementaire overlevingstaken:
1. Voedsel vinden 2. Contact maken 3. Gevaarlijke situaties vermijden
1. Prenatale ontwikkeling = Periode tussen conceptie (bevruchting) en geboorte.
1) Germinale fase: De zygote (bevruchte eicel) begint door celdeling te groeien en te delen. Tot
ongeveer 150, dan nestelt de zygote zich in de wand van de baarmoeder (duurt ongeveer
een week). Na de innesteling wordt de zygote een embryo genoemd.
2) Embryonale fase: Genetische aanleg bepaalt hoe het embryo zich ontwikkeld. Cellen gaan
zich specialiseren tot onderdelen van specifieke orgaansystemen. Na de 8e week tot de
geboorte wordt het ongeboren kind een foetus genoemd.
3) Foetale fase: Start spontane bewegingen en basale reflexen zoals het grijpreflex. Tegen de
16e week zijn de hersenen ontwikkeld en kan de foetus pijn voelen. Hersenen maken
continu nieuwe neuronen aan.
Placenta is de verbinding tussen de moeder en het kind, aanvoeren voedingsstoffen
en afvoeren afvalstoffen. Teratogenen: giftige stoffen die de placenta niet kan
1
, uitfilteren. FAS Foetaal Alcohol Syndroom: fysieke en mentale problemen bij
kinderen van wie de moeders alcohol dronken tijdens de zwangerschap.
2. Neonatale periode = Eerste maand na de geboorte. Kind heeft alle zintuigen al:
- Reageert op smaak
- Kleuren onderscheiden (contrast)
- Gezichten herkennen
- Stemmen herkennen (menselijke stem)
Sociale vaardigheden: Spiegelneuronen -> zenuwcel die geactiveerd wordt als er een handeling
wordt uitgevoerd maar ook als je iemand anders een handeling ziet uitvoeren: tong uitsteken
(imitatie).
Aangeboren reflexen: - Houdingreflex - Grijpreflex – Loopreflex
3. Zuigelingentijd (infacy): 18 maanden tot 2 jaar oud. Neurale ontwikkeling vindt plaats: stimulatie
door omgeving speelt een belangrijke rol bij het vormen en solideren van verbindingen.
Gevoelige periode: een periode waarin het organisme bijzonder gevoelig is voor specifieke
stimuli.
Synaptic pruning: ongebruikte verbindingen in de hersenen gaan verloren -> nieuwe
neuronen vrij.
Rijping: proces waarin het genetische programma in de loop van tijd tot uiting komt
(maturatie).
Genetic leash: de beperking die erfelijke factoren opleggen aan ontwikkeling.
Hechting: ontwikkeling van een hechte emotionele band tussen het kind en een ouderfiguur.
Inprenting: sommige jonge dieren hechten zich vaak aan het eerste bewegende object dat ze
zien.
De pre- en perinatale periode: fase van ontwikkeling van een kind van embryo tot
pasgeboren baby.
Prenatale periode: begint bij bevruchting en eindigt bij geboorte.
Perinatale periode: vanaf 22 weken zwangerschap tot 7 complete dagen na de
geboorte.
Fluxus: ernstig bloedverlies.
Gezondheidstoestand van de baby bij de geboorte bepaalt een groot deel van de gezondheid op
latere leeftijd. Bijvoorbeeld preventief beïnvloeden van leefstijlfactoren (roken, alcoholen
drugsgebruik en slechte voedingsgewoonten).
Interne milieu: erfelijkheid, aanleg, groei en ontwikkeling.
Externe milieu: bijvoorbeeld de moeder tijdens de zwangerschap. Foliumzuur
(preventiemaatregel) moet 4 weken voor de bevruchting gestart worden.
Perinatale sterfte: vanaf 22 weken zwangerschap tot 7 dagen na de geboorte (vroeggeboorte,
groeivertraging of aangeboren afwijkingen).
Foetale sterfte: doodgeboorte (intra-uteriene vruchtdood) en sterfte tijdens de geboorte.
Het eerste trimester
Het eerste trimester loopt van week 1 tot en met week 13 van de zwangerschap.
Het tweede trimester
Het tweede trimester loopt van week 14 tot en met week 27.
Het derde trimester
2
, Het derde trimester loopt van week 28 tot de week van de bevalling. De meeste
vrouwen bevallen in de periode tussen week 37 en week 42.
Nederlands zorgsysteem rondom zwangerschap
- Risico-inschatting op basis van anamnese en (lichamelijke) onderzoek
- Indicatielijsten en protocollen
- Intercollegiaal overleg
- Pijnplan maken
Taken van een verloskundige:
Tijdens de zwangerschap:
- Gezondheid vrouw in de gaten houden (fysiek en mentaal)
- Groei en ontwikkeling kind in de gaten houden
- Geven van voorlichting en advies
- Informatie geven over prenatale screening en ze bespreekt de voor- en nadelen hiervan.
- Zorgen voor een optimale voorbereiding op de bevalling: sommige verloskundigen geven
ook groepsvoorlichting over de voorbereiding op de bevalling
- Signaleren van dreigende complicaties en inschatten of de vrouw moet worden verwezen
naar een gynaecoloog (risicoselectie)
- Een vertrouwensrelatie opbouwen met de aanstaande ouders.
Voorlichting 1e trimester:
- Belangrijke fase aanleg organen
- Voorlichting en advies voorafgaand aan zwangerschap (bijv. Foliumzuur van af 4 weken voor
de zwangerschap)
- Genetisch onderzoek voorafgaand aan zwangerschap indien verhoogd risico op genetische
afwijkingen.
- www.zwangerwijzer.nl voor aanstaande ouders
- http://www.rivm.nl/toolkits voor professionals
- Tegenwoordig steeds meer preconceptieadvies
Bij de bevalling:
- De verloskundige houdt vanaf het begin van de bevalling tot en met de nageboorte de
toestand van moeder en kind in de gaten en grijpt in als dat nodig is.
- Helpen bij het opvangen van de weeën en aanwijzingen geven bij het persen
- Bij complicaties: raadplegen gynaecoloog of doorverwijzen naar het ziekenhuis.
- Na de geboorte controleert de verloskundige de gezondheid van moeder en kind.
De eerste week na de geboorte: In de eerste zeven tot tien dagen na de geboorte: huisbezoek om te
controleren en te begeleiden. Een belangrijke rol bij het opsporen van eventuele complicaties,
lichamelijk of psychisch, bij moeder en kind, samen met kraamverzorger.
Afsluitende controle: zes weken na de geboorte:
- Bespreken van het verloop van de zwangerschap en de bevalling
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sannevelien. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,83. Je zit daarna nergens aan vast.