4 Verder kijken dan de costa’s
De hoofdvraag in dit hoofdstuk is:
Hoe zijn de natuur- en cultuurlandschappen in het Middellandse
Zeegebied ontstaan en hoe gaan mensen hiermee om?
4.1 Aardbevingen en vulkanen
Deelvragen
1 Hoe kun je de ligging van de gebergten en de vulkanen en het
voorkomen van aardbevingen in het Middellandse Zeegebied verklaren
met de theorie van de platentektoniek?
2 Welke maatregelen kunnen worden genomen om de schade en het
aantal slachtoffers van natuurrampen te beperken?
Ligging en topografie
► Eenentwintig landen grenzen aan de Middellandse Zee. Het is een uniek
gebied.
● De Middellandse Zee is het grootste binnenmeer op aarde. Twee
toegangen: bij de Straat van Gibraltar en bij het Suezkanaal. De zee
bestaat uit verschillende bekkens en heeft unieke eigenschappen.
● Landschap: veel variatie: veel reliëf; veel boomgaarden op hellingen;
steile kusten; weinig uitgestrekte stranden; veel eilanden en baaien; veel
aardbevingen en vulkanisme.
Op de grenzen van platen
grensgebied platen ► Het gebied ligt op de grens van twee grote continentale platen: de
Afrikaanse en de Euraziatische plaat. Door de beweging van deze platen
zijn er in het grensgebied veel kleine platen met eigen
bewegingsrichtingen ontstaan. Dat maakt de geologie zeer complex. Door
botsing van continententen ontstonden de Alpen, door subductie
vulkanen.
Ontstaan van de alpiene bergen
► 180 miljoen jaar geleden brak het supercontinent Pangea open en lag
er tussen Afrika en Europa de Tethyszee. Bij een mid-oceanische rug in de
Tethyszee werd nieuwe oceaanbodem gevormd van basalt. De zee werd
steeds breder. Op de bodem werd klei en kalk gesedimenteerd en langs
de randen zand. Al die lagen werden harde gesteenten door de druk.
● Vanaf het Krijt schoof Afrika naar het noorden en werd de oceaan weer
kleiner. Door de druk ontstonden kleine platen. Zo waren er bij de Alpen
en het zuiden van de Middellandse Zee subductiezones te vinden waar
oceaanbodem verdween. De kleine Apulische plaat botste in het Tertiair
tegen de landmassa bij Duitsland. Gesteentemassa’s schoven over elkaar
heen en vormden de Alpen.
● In dezelfde tijd werden de Pyreneeën gevormd. Samen met de Alpen en
alpiene de Karpaten vormen ze het alpiene plooiingsgebied.
plooiingsgebied
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper willemijnbeekhuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.