ONDERNEMINGSRECHT PRI4007
Toussaint Verkoulen
Herhaling ondernemingsvormen
Natuurlijk persoon (alleen): De eenmanszaak
(gezamenlijk): De persoonsvennootschappen Maatschap, VOF, CV
-Geen rechtspersoon > Privé aansprakelijk.
-Meestal bijzondere onderlinge overeenkomst tussen natuurlijke personen
*De natuurlijk personen zijn de rechtssubjecten
*Maar de persoonsvennoot is wel een rechtssubject: -Faillissement kan worden
aangevraagd (art. 4 lid 3 FW) -Kan voor de rechter verschijnen (art. 51 lid 2 RV)
Een rechtspersoon: Art. 2:3 BW: Ondernemingen met rechtspersoonlijkheid zijn NV,
BV, Stichting, Verenigingen en corporaties (uit boek 2).
Art 2:5 BW: De rechtspersoon is de drager van de rechten maar ook plichten, net
zoals een natuurlijk persoon deze kan hebben.
-Beperking van de persoonlijke aansprakelijkheid
-Heeft een afgescheiden vermogen (Al het ingebrachte aandeel blijft in de
onderneming, en de aandeelhouder mag niet over hun eigen aandeel beslissen =
gebonden gemeenschap)
I. DE EENMANSZAAK
>Geen wettelijke basis en geen vaste structuur.
Voordeel: Goedkoop in de oprichting ; erg flexibel.
Nadeel: Voortbestaan afhankelijk van een persoon; geen eenvoudige overdracht
eigenaarsbelangen ; persoonlijk aansprakelijk.
II. DE NV (Maatschappelijk kapitaalvennootschap) Art. 2:64 t/m 2:174 BW
Art. 2:64 BW: Een rechtspersoon in meerdere overdraagbare aandelen verdeeld
maatschappelijk kapitaal
-Openbaar samenwerkingsverband
-Aandelen op naam en toonder. Art. 2:82 lid 1
-Beursnotering
-In beginsel geen blokkeringsregeling. Art. 2:87
-Minimumkapitaalvereisten. Art. 2:67 lid 2
De aandelen
Art. 2:82 BW, Aandelen kunnen naamloos ‘aan toonder’ worden uitgegeven, maar
mogelijk ook op een naam art. 2:82 BW
1
,Functies:
Zeggenschapsfunctie > stemrecht tenminste 1 stem voor iedere aandeelhouder in
vergadering van aandeelhouders. (art. 2:118)
Winstverdeling > winst in beginsel naar aantal aandelen (art. 2:105)
Vermogensfunctie > (art. 2:80)
Overdrachtsverplichtingen:
Art. 2:87 lid 1: Bij de statuten kan de overdraagbaarheid van aandelen op naam
worden beperkt, mits niet onmogelijk of uiterst bezwaarlijk.
lid 3: Aanbiedingsregeling aan mede aandeelhouders bij verkoop is facultatief.
Art 2:87a: Mogelijkheid tot verplichte overdrachtsregeling van aandelen, in gevallen
bepaald in de statuten.
De oprichting
Art. 2:64 lid 2: De NV wordt opgericht door een of meerdere personen
I. Bij notariële akte 2:65
II. Bij oprichtingshandeling (bijeenkomst tekenen notaris)
III. Bij deelneming in het kapitaal (aandeel nemen)
Art. 2:66 lid 1: De oprichtingsakte bevat eerst de statuten van de NV, de naam, de
zetel en het doel van de NV.
Naam: Zie Handelsnaamwet art. 1, 5 en 5a en art. 2:75 lid 1 BW
Zetel: Moet in NL gelegen (2:66 lid 3) NB: Statutaire zetel hoeft niet overeen te
komen met plaats feitelijke werkzaamheden (Zie ook art. 1:10 (2) ; 1:14)
Doel: het volgens de statuten beoogde terrein van werkzaamheden. In strijd met de
openbare orde > ontbinding op vordering OM of Rb.
Art. 2:69, [Handelsregister] Verplichte inschrijving in het handelsregister anders zijn
de bestuurders hoofdelijk aansprakelijk (=géén oprichtingsvereiste)
Vermeldingen:
Art. 2:67 (1):
De statuten
-Vermelden het bedrag van het verplicht maatschappelijke kapitaal.
-En het aantal aandelen, en het bedrag in euro, en mogelijke verschillende soorten
aandelen
De akte van oprichting
-Het bedrag geplaatste kapitaal
-Het bedrag gestort kapitaal
-De namen van aandeelnemers, aantal en soorten aandelen genomen en het
gestorte bedrag op die aandelen.
(2) Het maatschappelijk en geplaatst kapitaal moeten minimaal 45.000 zijn
Art 2:93a (1): Bij de oprichting van een NV is het verplicht een bankverklaring op te
nemen in de akte (i.v.m. het minimumkapitaal vereiste)
2
,De kapitaalvereisten
2:67 (2) Het maatschappelijke kapitaal EN het geplaatste kapitaal zijn beide min.
45.000 euro
2:67 (3) (Het gestorte deel van het geplaatste kapitaal moet minimaal 45.000 euro
zijn) EN 1/4 deel van het geplaatste moet gestort
2:67 (4) Van het maatschappelijke kapitaal moet tenminste 1/5 deel geplaatst zijn (en
bedraagt dus ook min. 45.000)
De wettelijke rek van de kapitaalbegrippen:
Wil men maar 1/5 deel maatschappelijk kapitaal plaatsen? Dan geldt...
STAP 1, 45.000 x 4 = minimaal 180.000 geplaatst kapitaal nodig [Zo is minimaal ¼
en 45.000 gestort]
STAP 2, 180.000 x 5 = minimaal 900.000 maatschappelijk kapitaal nodig [Zo is
minimaal 1/5 deel geplaatst]
III. DE BV (Kapitaalvennootschap) Art. 2:175 t/m 2:274a BW
Art. 2:175: Een rechtspersoon met een of meer overdraagbare aandelen verdeeld in
kapitaal
-Besloten samenwerkingsverband
-Aandelen alleen op naam. Art. 2:175 lid 1
-Geen beursnotering mogelijk
-In beginsel wel een blokkeringsregel. Art 2:195
-Geen minimumkapitaal. Art. 2:178
De aandelen
Art. 2:194, aandelen zijn op naam, aandeelhouderregister.
Art. 2:195, aandelen kunnen worden beperkt in overdraagbaarheid, zodat
aandeelhouders deze niet zomaar verhandelen
Functies:
Zeggenschapsfunctie > stemrecht tenminste 1 stem voor iedere aandeelhouder in
vergadering van aandeelhouders (art. 2:228)
Winstverdeling > winst naar verhouding van aantal aandelen (art. 2:216)
Vermogensfunctie > (art. 2:191)
Extra flexibiliteit:
Art. 2:192 lid 1 BW: De statuten met betrekking tot alle aandelen of aandelen van
een bepaalde soort of aanduiding kunnen:
-Bepalen dat verplichtingen van verbintenisrechtelijke aard aan het
aandeelhouderschap zijn verbonden tegenover de BV, derden of tussen
aandeelhouders
-Eisen verbinden aan het aandeelhouderschap;
3
, -bepalen dat de aandeelhouders in bepaalde gevallen in de statuten gehouden zijn
hun aandelen (deels) aan te bieden en over te dragen.
**Bovenstaande verplichtingen kunnen echter niet tegen de wil van een
aandeelhouder worden opgelegd.
Overdrachtsverplichtingen:
Art. 2:195 lid 1: Aanbiedingsregel aan mede aandeelhouders bij verkoop is facultatief maar in
beginsel aanwezig.
lid 3: Statutair mag overdracht voor een bepaalde tijd worden uitgesloten
lid 4: Statutair mag de overdracht van aandelen op andere wijzen worden beperkt
De oprichting
Art. 2:175 lid 2: De BV wordt opgericht door een of meerdere personen
I. Bij notariële akte 2:176
II. Bij oprichtingshandeling (bijeenkomst tekenen notaris)
III. Bij deelneming in het kapitaal (aandeel nemen)
Art. 2:177 lid 1: De oprichtingsakte bevat eerst de statuten van de BV, de naam, de
zetel en het doel van de BV.
Naam: Zie Handelsnaamwet art. 1, 5 en 5a en art. 2:186 lid 1 BW
Zetel: Moet in NL gelegen (2:177 lid 3) NB: Statutaire zetel hoeft niet overeen te
komen met plaats feitelijke werkzaamheden. (Zie ook art. 1:10 (2) ; 1:14)
Doel: het volgens de statuten beoogde terrein van werkzaamheden. In strijd met de
openbare orde > ontbinding op vordering OM of Rb.
Art. 2:178 lid 1: De statuten vermelden ook de waarde per aandeel, het bedrag van
mogelijk maatschappelijk kapitaal en het geplaatste kapitaal.
Art. 2:180, [Handelsregister] Verplichte inschrijving in het handelsregister anders
zijn de bestuurders hoofdelijk aansprakelijk (=géén oprichtingsvereiste)
Vermeldingen
Art. 2:178 (1):
De statuten
-Vermelden optioneel het bedrag maatschappelijke kapitaal.
-En het aantal aandelen, en het bedrag in euro, en mogelijke verschillende soorten
aandelen
De akte van oprichting
-Het bedrag geplaatste kapitaal
-Het bedrag gestort kapitaal
-De namen van aandeelnemers, aantal en soorten aandelen genomen en het
gestorte bedrag op die aandelen.
De kapitaalvereisten
2:178 BW Geen kapitaaleisen zoals de NV, wel vermeldingen geplaats kapitaal en
gestort kapitaal. (wel stortingsplicht, deze is algemeen)
4