Uitgebreide samenvatting (incl. benoeming wetten) van het boek Arbeidsrecht geschetst, ISBN: 7978 . Dit boek wordt gebruikt voor het vak Arbeidsrecht in het eerste jaar van de opleiding Bedrijfskunde in 3 jaar.
Hoofdstuk 14: Wijzigingen in de arbeidsovereenkomst
Hoofdstuk 15: Einde arbeidsovereenkomst: algemeen
Hoofdstuk 16: Beëindiging door of met instemming van de werknemer
Hoofdstuk 17: Opzegging door werkgever
Hoofdstuk 18: Ontslag op staande voet
Hoofdstuk 19: Ontbinding van de arbeidsovereenkomst
Hoofdstuk 20: Vergoedingen bij ontslag
,Hoofdstuk 1: Inleiding
Reden voor een aparte regeling voor de arbeidsovereenkomst is ongelijkheidscompensatie.
De werknemer neemt ten opzichte van de werkgever een zwakkere positie in. Om dat te
compenseren biedt de wettelijke regeling van de arbeidsovereenkomst de werknemer extra
bescherming. Dat strekt zich uit tot de loonbetaling, aansprakelijkheden, bescherming bij
ongevallen, arbeidsomstandigheden en ontslagbescherming. Arbeidsovereenkomst is
geregeld in titel 10 van boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, maar ook in verscheidende
andere wetten.
Hoofdstuk 2: Soorten overeenkomsten
Er is sprake van een arbeidsovereenkomst (art. 7:160a BW) wanneer er tegen betaling, in
een gezagsverhouding persoonlijke arbeid wordt verricht. Daarnaast zijn er nog de
aanneming van werk en de opdrachtovereenkomst. Bij aanneming van werk gaat het om het
maken van iets stoffelijks. Het verschil tussen een arbeidsovereenkomst en een
opdrachtovereenkomst is de gezagsverhouding. De werknemer werkt als ondergeschikte, de
opdrachtnemer werkt als zelfstandige.
2.1 Persoonlijk verrichten
Voor een arbeidsovereenkomst moet er sprake zijn van persoonlijk verrichten van arbeid.
Wanneer de werknemer zich zonder meer voor volledige arbeidsduur mag laten vervangen
is er geen sprake van een arbeidsovereenkomst.
Bij een aanneming van werk draait het alleen om het eindresultaat en niet wie dat gemaakt
heeft.
Bij een opdrachtovereenkomst gaat het soms alleen om het resultaat, maar soms ook om de
persoon van de opdrachtnemer.
2.2 Arbeid
Of een stage een arbeidsovereenkomst is hangt af van het feit of de te verrichten
werkzaamheden van de stagiair in overwegende mate in het belang is van de opleiding die
deze volgt. Is dat het geval, dan is er geen sprake van een arbeidsovereenkomst. Is het wél
een arbeidsovereenkomst dan heeft de leerling-werknemer alle daarbij behorende rechten.
Bij het verrichten van arbeid van dominees, imams en rabbijnen is er sprake van een
arbeidsovereenkomst wanneer een deel van de werkzaamheden reguliere arbeid betreffen.
Het wachten op klanten of het verrichten van slaapdiensten op de locatie van de werkgever
is arbeid. Dat slaapdiensten als arbeid gelden betekent echter niet dat ook recht bestaat op
een voor gewone arbeid verschuldigd loon.
Een overeenkomst met een re-integratiebedrijf is geen arbeidsovereenkomst, omdat re-
integreren of solliciteren geen arbeid is.
Een arbeidsovereenkomst tussen scheidende echtgenoten in plaats van alimentatie, zonder
dat daarvoor arbeid wordt verricht, is geen arbeidsovereenkomst. In dit geval is niet voldaan
aan het vereiste dat er arbeid verricht moet worden en ook niet aan de gezagsverhouding.
2.3 Loon
Wanneer er gratis (‘om niet’) gewerkt wordt, is er geen sprake van een
arbeidsovereenkomst. Wanneer er wordt gewerkt in een gezagsverhouding, maar er is
afgesproken dat geen loon verschuldigd is, is het de vraag of er sprake is van een
arbeidsovereenkomst. Is er sprake van een arbeidsovereenkomst dan is dat wel in strijd met
het vereiste van loon of is er geen sprake van een arbeidsovereenkomst omdat er niet aan
de loonverschuldigdheid wordt voldaan. De rechter zal in zo’n geval kijken in hoeverre
normale, productieve arbeid wordt verricht, die elders in het bedrijf of in de bedrijfstak tegen
betaling geschiedt. Loon moet door de werkgever worden betaald (fooi is dus geen loon).
, 2.4 Gezagsverhouding
Of er sprake is van een gezagsverhouding is vaak moeilijk te bepalen. Bij een
gezagsverhouding draait het erom of er aanwijzingen worden gegeven. In de jurisprudentie
wordt soms opgemerkt dat het niet relevant is of er daadwerkelijk aanwijzingen gegeven
worden, maar of ze gegeven kunnen worden. Bij het bepalen door de Hoge Raad of er
sprake is van een arbeidsovereenkomst of van een opdrachtovereenkomst hecht de Hoge
Raad waarde aan de oorspronkelijke partij-bedoeling en de wijze waarop partijen aan de
overeenkomst uitvoering hebben gegeven.
2.5 Feitelijke situatie
De feitelijke situatie houdt in dat er niet wordt gekeken naar de bedoeling van de partijen,
maar alleen naar de feiten.
Elementen van arbeidsovereenkomst: gedurende bepaalde tijd voor een ander onder diens
gezag prestaties verrichten tegen beloning.
Elementen van een ondernemer: zelfstandig zijn marktgedrag bepalen, onafhankelijk zijn van
zijn opdrachtgever, het lopen van financiële en commerciële risico’s.
Elementen van een schijn-zelfstandige: het niet meer voldoen aan de genoemde elementen
van ondernemerschap, maar werkzaam zijn in de onderneming van de opdrachtgever net als
diens medewerkers.
2.6 Rechtsvermoeden arbeidsovereenkomst
Wanneer iemand gedurende drie maanden voor een ander werkt dan ontstaat volgens art.
7:610a BW het rechtsvermoeden dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. De
werkgever mag dat rechtsvermoeden ontkrachten, slaagt hij hier niet in dan geldt de
overeenkomst als arbeidsovereenkomst.
2.7 Zelfstandigen
Een free-lancer of kleine zelfstandige (zzp’er) kan een zelfstandigheidsverklaring aanvragen.
Het tonen van een geldige VAR-wuo (verklaring arbeidsrelatie winst uit onderneming) onthief
de opdrachtgever van de verplichting loonbelasting en socialezekerheidspremies af te
dragen. Het systeem van de VAR-verklaring is per 1 mei 2016 afgeschaft en is het nieuwe
systeem ingevoerd van door de fiscus goedgekeurde modelovereenkomsten. De
opdrachtgever is niet verplicht tot het afdragen van loonbelasting en
socialezekerheidspremies indien een modelovereenkomst wordt gebruikt en er geen sprake
is van een fictieve dienstverlening en er conform de overeenkomst wordt gehandeld.
2.8 Belang wel of geen arbeidsovereenkomst
Indien een overeenkomst kwalificeert als civielrechtelijke arbeidsovereenkomst, dan krijgt de
werknemer bescherming van de wet.
- Art. 7:625 BW: bij de late betaling heeft de werknemer recht op de vertragingsrente.
- Art. 7:661 BW: indien de werknemer schade veroorzaakt is hij alleen voor de in dit
wetsartikel genoemde situaties daarvoor aansprakelijk.
- Wanneer het dienstverband wordt opgezegd kan de werknemer claimen dat die
opzegging ongeldig is omdat daarvoor benodigde toestemming ontbreekt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MerlevanWijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
