Deze geschiedenis samenvatting behandeld Tijdvak 4 Steden en Staten (Havo samenvatting). Met deze samenvatting heb ik gemakkelijk een 8 gehaald! De stof in deze samenvatting is gebaseerd op havo geschiedenis.
Samenvatting Geschiedenis tijdvak 4-
Steden en Staten, havo
De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven
van een agrarisch-urbane samenleving
Hoofdlijn = Het stabieler worden van de politiek van Europa + nieuwe ontwikkelingen in de
landbouw, als gevolg dat handel en steden terug keren. Niet langer is het alleen maar agrarisch,
maar de stad herleeft en daarbinnen ontstaat de zelfbewuste burger.
Historische inhoud =Met toepassing van landbouwtechnieken (drieslagstelen, ontginningen,
afname invasies van woeste binnendringers) → stabiliseert Europa + voedselproductie, bevolking
(veel migranten), bewegelijkheid van de mens en handel neemt toe. Handel = ook steden → grote
schaal in Noord-Italië + zuidelijke Nederlanden
Sterfte cijfer in steden hoger dan geboortecijfer desondanks neemt bevolking toe door
aangetrokken migranten : vooruitzicht welvaart en vrijheid ‘stadslucht maakt je vrij’ (vrij van
herendiensten + kans om iets op te bouwen). → je wordt niet zomaar een poorter = burger.
Vlaanderen (steden als Gent en Brugge) → ontstaat bloeiende textielnijverheid (laken).
Noordwest-Europa → ontstaat handelsbond ‘Duitse Hanze’ (+- 180 steden aangesloten). Noord-
Italië → zetten ook steden op kaart : grote rol in internationale handel + reizen vaak mee met
kruisvaarders.
Met de herintrede van handel + stad, keert de geldeconomie weer terug. Ruilmiddel is ondoenlijk,
geslagen munten zijn betaalmiddelen in heel EU (munten zwaar = Italianen bedenken
wisselbrieven + banken)
Steden ontstaan in gebieden van heren uit het feodale stelsel → onderlinge relatie tussen stad en
heer ingewikkeld : heer ziet kans om geld binnen te krijgen door stedelijke welvaart, stad verlangt
zelfstandigheid terug!
De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid
van steden
Hoofdlijn = De steden waarin een zelfstandige en mondige burgerij ontstaat die in onderhandeling
met de heer tot een grotere zelfstandigheid van de stad komt.
Historische inhoud = Burgers onderhandelen met heer voor voorrechten (privileges) +
stadsrechten = bundeling van de bevochten privileges (bijv. recht op zelfbestuur, eigen wetten,
stadsmuren bouwen) → De heren (adel) ontvangen in ruil daarvoor geld, maar houden ook invloed
door middel van eigen rechts- en bestuursambtenaren (baljuw/schout)
Burgerbestuur = vertegenwoordigers van rijke koopmansfamilies = patriciërs = schepenen → niet
iedereen burger (poorter) en niet elke burger is bestuurder : met burgerrecht heb je kansen, maar
zonder burgerrecht = stadsleven zwaar. → Burger kan toetreden tot een gilde (beroepsvereniging
die eigen economische positie beschermd + opkomt voor leden) = ook wel een vakbond / kartel.
In deze steden ontstaat een soort gemeenschapszin = onderlinge verbondenheid burgers (minder
met regio en heer) → er wordt belasting betaald om openbare werken te financieren en traditioneel
Samenvatting Geschiedenis tijdvak 4- Steden en Staten, havo 1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annarg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
