Deze geschiedenis samenvatting behandeld Tijdvak 10 tijd van televisies en computers (Havo samenvatting). Met deze samenvatting heb ik gemakkelijk een 8 gehaald! De stof in deze samenvatting is gebaseerd op havo geschiedenis. Deze samenvatting bestaat deels uit aantekeningen & deels samenvatting.
Geschiedenis aantekeningen tijdvak
10, havo
Kenmerkende aspecten
De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld.
De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop
en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog.
De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren 1960 aanleiding gaf tot ingrijpende
sociaal-culturele veranderingsprocessen.
De eenwording van Europa
De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.
10.1
KA : De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in
de wereld.
Historische Context :
Door het contact met westerse denkbeelden, door de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog
waren er in de koloniën de nationalistische gevoelens toegenomen. Er was een drang van
voormalige koloniën om onafhankelijk te worden vooral doordat ze een beter zelfbeeld hadden
gekregen, en meer betrokken wilde zijn bij het (eigen) bestuur. Door de dekolonisatie moest er een
einde komen aan de westerse hegemonie (hegemonie = wie de macht/het overgewicht heeft in de
koloniën : de inwoners van deze koloniën wilden niet langer dat de westerse landen het
zeggenschap hadden in hun gebied ; dit leidde tot dekolonisatie.) → de dekolonisatie leidde niet tot
het verminderen van de economische macht van de westerse wereld. → Ook speelde de komst
van twee nieuwe supermachten (De VS en SU) een grote rol in onafhankelijk willen worden. → VS
waren om ideologische redenen tegen het bezit van koloniën, (zij zich ooit zelf ook als kolonie
onder de hoede van Engeland had weten uit te vechten) → SU had dezelfde opvatting en was
tegen het bezit van koloniën.
Azië
Na WO2 veel koloniën onafhankelijk : voor het eerst in Azië.
Azië dekolonisatie 1946 - 1957 : Aziaten werden zelfbewust, nationalistisch en gingen verlangen
naar zelfbestuur.
Brits-Indië = India, Pakistan, (Oost-Pakistan later onafhankelijke staat : Bangladesh) → Britse
premier Churchill is racist, kolonialist en tegen onafhankelijkheid = nieuwe premier Attlee
waardering voor Gandhi (leider van de onafhankelijkheidsbeweging in India) voor een verenigd
Geschiedenis aantekeningen tijdvak 10, havo 1
, India; Brits-Indië moest onafhankelijk worden ⇒ Jinnah de moslim leider in actie voor 2 staten ;
Pakistan(moslims) en India(hindoes). = gevolg is oorlog tussen hindoes en moslims = gevolg
1947 soevereiniteit aan India en Pakistan. ← want Britse regering wilde er snel vanaf door veel
geweld/haat.
China = 1912 keizerrijk was republiek geworden → 1945-1948 ; bloedige burgeroorlog met macht
bij communisten onder leiding van Mao: alle westerlingen China uitgezet : verboden= einde alle
westerse invloed. → tot 1976, Mao’s dood ← VS steun aan tegenstanders van Mao want Mao =
communistisch, na 1948 speelden ze geen rol meer.
Hong Kong: Britse kolonie; enigste plek met westerse invloed. → tot in 1997 de Britten de kolonie
afstonden.
Na capitulatie Japan, (17 aug 1945) riep Soekarno in Nederlands-Indië de onafhankelijkheid uit van
Indonesië = onafhankelijkheidsoorlog (1945-1949) = want NL niet akkoord. → probeerde de orde
te herstellen door middel van ‘politionele acties’ (grote succesvolle militaire operatie op java en
Sumatra, vervolgens doelwit van guerrillastrijders ; op zoek naar guerrillastrijders hele dorp
Rawagede mannelijke inwoners doodgeschoten ; gevolg = internationale rel + de VN noemde het
optreden ‘opzettelijk en meedogenloos’. → 1947) (tweede politionele actie Soekarno gevangen
genomen = internationaal grote verontwaardiging) → onder dwang van de VS en de VN besloot NL
Indonesië uiteindelijk onafhankelijkheid te geven : (27 dec 1949)= wanneer NL dit niet zou doen,
geen geld meer krijgen om op te bouwen na WO2 (Marshallplan)
Ho Chi Minh deed hetzelfde als Soekarno maar dan in Vietnam 1945, wat jarenlang een kolonie
was geweest van Frankrijk. → Ho Chi Minh = communist = Frankrijk steun van Amerika → Na 1949
Vietnamese communisten steun van China → na 1954 grote militaire nederlaag Fransen verlaten
Vietnam
Midden-Oosten
Door verlies Frankrijk WOII = einde Frans bestuur in Syrië en Libanon = onafhankelijk 1946
Vanaf 1945 zionisten (aanhangers van het joods nationalisme) willen eigen Joodse staat in
Palestina (zelf de baas zijn op een veilige plek na de holocaust) → Gevolg = ruzie met de
Palestijnen want overlevenden van de holocaust trokken massaal naar Palestina. = onbeheersbare
situatie⇒ 14 mei 1948 riep de zionistische leider de joodse staat Israël uit. → 15 mei 1948
verlieten de Britten Palestina en erkende de Amerikaanse president Truman Israël binnen een half
uur.
De Fransen en de Britten zouden zich in de loop van de jaren vijftig en zestig uit vrijwel al deze
bezette landen terugtrekken. (niet zonder enige conflicten → Egypte was al sinds 1922
onafhankelijk, maar de Britten wilden hun invloed behouden vanwege het Suezkanaal.
Het Suezkanaal = snelste vaarroute tussen Middellandse Zee- Rode Zee- Indische Oceaan
→Makkelijker voor Europese grootmachten om hun koloniën te besturen, overzeese handel te
drijven en olie te importeren vanuit het Midden-Oosten = Men vreesde de controle over het
Suezkanaal te gaan verliezen, wat de uiteindelijke ondergang van het koloniale rijk zou zijn. Het
economische en strategische belang van het kanaal werd daarbij sterk overdreven. Uiteindelijk
leidde dit tot de Suezcrisis.⇒ Britten bezetten eerst het Suezkanaal → 1952 maakten
nationalistische officieren met staatsgreep einde aan monarchie; 1956 bezette hun leider Nasser
Geschiedenis aantekeningen tijdvak 10, havo 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annarg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
