'Als verzorgende ben je in staat om op adequate wijze het slaap- en waakritme van de zorgvrager te bevorderen.
Hoofdstuk 8 van het boek Persoonlijke Zorg niveau 3 gaat over het bewaken en bevorderen van het slaapritme bij een zorgvrager.
Denk hierbij aan de slaapstadia, hoe je een verstoord slaap- ...
Zorgvragers die opgenomen worden, verwisselen van kort of langere tijd hun
eigen leefomgeving voor die van een verzorgings- verpleegtehuis. Deze
verandering heeft gevolgen voor hun slaap en waakritme. De zorgvrager moet
zich aan de nieuwe omstandigheden aanpassen. Dat is niet voor iedere
zorgvrager even gemakkelijk. Zowel in de thuissituatie als in de instelling is de
zorg rondom de slaap een belangrijke taak van de verzorgende. Ieder mens heeft
een eigen slaap en waakritme, ook wel de biologische klok genoemd. De
behoefte aan slaap van een persoon wordt bepaald door zijn levensritme, zijn
dag-invulling en voor een deel ook door zijn leeftijd.
Functies van slaap
Tijdens een goede nachtrust ontspannen zowel lichaam als geest; de lichamelijke
en psychische activiteit nemen af. De slaap maakt, samen met rust en
ontspanning, deel uit van het dagritme. Rust betekent ontspanning. Dat houdt in
dat er geen emotionele spanningen zijn en dat er geen lichamelijk ongemak is.
Dromen komen voor in een wat later stadium van de slaap. Dromen bevorderen
het psychisch evenwicht in de dagelijkse activiteiten.
Stadia van slaap
Stadium 0: ontspanning. De vitale functies vertragen en de
lichaamstemperatuur wordt lager. Soms ervaar je aan het begin van dit
stadium een plotselinge schok.
Stadium 1: vertraging van lichaamsfuncties.
Stadium 2: totale ontspanning. 15 minuten nadat je in slaap bent gevallen.
Stadium 3: moeilijk te wekken.
Stadium 4: lichamelijk herstel. Er is geen beweging meer aanwezig en je
bent moeilijk te wekken.
Stadium 5: REM-slaap. Je droomt, de activiteit van de lichaamsfuncties
wisselt en de ogen bewegen snel heen en weer (Rapid Eye Movement).
Factoren die de slaap beïnvloeden
Verschillende factoren spelen een rol bij de slaap en rust van zorgvragers.
Leeftijd
Slaappatroon
Lawaai en ongemakken
Medicijnen
Methodisch werken om het slaap en waakritme te bevorderen
Om het slaap en waakritme te bevorderen werk je methodisch. Je schat de
zorgbehoefte in, je stemt je maatregelen af op de doelgroep, je observeert
zorgbehoefte en gezondheidstoestand en coördineert en evalueert alle zorg
rondom de slaap van de zorgvrager.
Een verstoord slaap en waakritme
Veel zorgvragers moeten overdag een of meer keren rusten, omdat ze aan het
herstellen zijn. Ook zijn er zorgvragers die vele uren op de dag of de hele dag in
bed moeten blijven. Dat verstoort hun ritme van slapen en waken. Wanneer
zorgvragers in een vreemde omgeving terechtkomen kunnen ze slaapstoornissen
krijgen. Ze kunnen hun vaste gewoonten niet altijd volgen, het bed voelt anders,
er zijn andere geluiden, geuren en andere mensen dan thuis.
, Slaapproblemen
Slapeloosheid
Overmatig slapen
Slaapwandelen
Nachtmerries
Bedplassen
Ongezond activiteiten en rustpatroon
Verstoring dag en nachtritme
Klachten die de slaap verstoren
Als de zorgvrager lichamelijke of psychische klachten heeft, kunnen die hem uit
zijn slaap houden. Je kunt als verzorgende veel doen om de zorgvrager daarbij zo
goed mogelijk te ondersteunen. Soms helpt er niets meer en zijn slaapmiddelen
de enige oplossing.
Pijn
Honger en dorst
Gedwongen houding
Psychische klachten
Gevolgen van slaaptekort
Afwijkend gedrag: nervositeit, geïrriteerd of angstig voelen
Concentratieverlies en minder opmerkzaam zijn
Een gestoorde gedachtegang en vaak niet normaal reageren op prikkels
Niet meer goed lichamelijk functioneren
Ondersteunen bij bevorderen van slaap
Wat kun je als verzorgende den om de slaap en rust van de zorgvrager te
bevorderen? Dat wordt bepaald door de wensen en gewoonten van de zorgvrager
en door wat hij wel of niet zelf kan. Je kunt denken aan de volgende activiteiten:
Maatregelen nemen om slaap te bevorderen
Een gezond dag- en nachtritme bevorderen
Slaapmiddelen toedienen
Voorlichting geven over een gezond dag en nachtritme
Zorgen voor een prettige houding in bed
Regels hanteren voor slaaptijden en slaapgewoonten
Het is belangrijk zo veel mogelijk rekening te houden met de wensen en
gewoonten van de zorgvrager. Probeer daarbij zo veel mogelijk factoren die rust
en slaap verhinderen uit te schakelen. Zorg voor een goed evenwicht tussen rust
en activiteit en zorg voor een goede houding waarin de zorgvrager zich kan
ontspannen.
Als een zorgvrager totale bedrust heeft, geef je hem voor het slapen gaan een
po. Je geeft mondverzorging en eventueel een kleine wasbeurt. Als een
zorgvrager onrustig is, plaats je het bed in de laagste stand en zet je de
bedhekken omhoog, zodat hij niet uit bed kan vallen.
Dag- en nachtritme bewaken
Stimuleer de zorgvrager een normaal dagritme aan te houden
Breng structuur in het leven van demente zorgvragers en psychiatrische
zorgvragers
Plan geen zware activiteiten
Zorg voor frisse lucht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudje92. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
