100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Grondslagen Van Het Recht Rechtsgeleerdheid €6,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Grondslagen Van Het Recht Rechtsgeleerdheid

 7 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting Grondslagen Van Het Recht Rechtsgeleerdheid

Voorbeeld 4 van de 32  pagina's

  • 15 november 2022
  • 32
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (127)
avatar-seller
lindejordaan
lOMoARcPSD|11911780




Rechtsgeleerdheid - Grondslagen van recht
Thema 1

- Positief recht en wenselijk recht
Onder positief recht wordt verstaan dat het recht in een bepaalde gemeenschap door
mensen is vastgesteld of erkend. Dit recht werkt verbindend en heeft doorgaans
gelding. Het wenselijk recht is het recht dat men wenst en nastrevenswaardig vindt.
- Objectief recht en subjectief recht
Objectief recht is ofwel the law, het geheel van rechtsregels. Subjectief recht is de
aanspraak die je hierop kan doen (of het mogen van iets), ofwel a right. Subjectieve
rechten berusten op het objectieve recht. Iemand heeft bevoegdheden, rechten en
plichten, wanneer deze gebaseerd kunnen worden op rechtsregels die behoren tot het
objectieve recht.
- Internationaal en nationaal recht
Onder internationaal recht wordt verstaan; rechtsregels die staten of internationale
organisaties hebben vastgesteld of die internationaal erkend zijn en aangeven hoe deze
zich ten opzichte van elkaar behoren te gedragen. Dit is zowel het recht tussen staten
(volkenrecht opgenomen in verdragen)
Nationaal recht is het recht dat binnen nationale staten tot stand komt en gelding heeft.
Je kunt alleen van een nationale staat spreken als er sprake is van een grondgebied
(volk, effectief gezag)
Internationaal en nationaal recht kunnen worden onderscheiden als men let op de
herkomst en het geldingsbereik, zij kunnen elkaar niet overlappen.
- Publiek- en privaatrecht
Het publiekrecht regelt de verhouding tussen overheidsorganen onderling en tussen
overheidsorganen en burgers. In het publiekrecht treedt de overheid op ter behartiging
van het algemeen belang. Privaatrecht heeft betrekking op de juridische relaties tussen
burgers onderling, deze werkt dus horizontaal. Betrokkenen van het privaatrecht
gebruiken dit om hun eigen belang te behartigen.
- Dwingend en aanvullend recht
Dwingend recht zijn rechtsregels waar de betrokkenen niet van mogen afwijken.
(Bijvoorbeeld in het arbeidsrecht of huurrecht). Aanvullend recht zijn rechtsregels
waar betrokkenen juist wel van mogen afwijken. Deze zijn van belang omdat in het
dagelijks leven partijen hun juridische relatie vaak nauwelijks regelen. Hierdoor wordt
voorkomen dat er onduidelijkheid ontstaat over wederzijdse rechten en plichten als
partijen onvolledige afspraken hebben. (veel voorkomend in het VBS)

, lOMoARcPSD|11911780




- Formeel en materieel recht
Materiaal recht is ookwel inhoudelijk recht, deze geven aan welke rechten, plichten en
bevoegdheden de burgers zich aan die regel kunnen ontlenen. Het gaat om regels die
betrekking hebben op de inhoud van de rechten, plichten en bevoegdheden. (te vinden
in o.a. BW, WvSr en GW)
Formeel recht zijn de regels waarmee materiele rechten kunnen worden gehandhaafd,
ofwel hoe je je recht kan halen bij de rechter, ookwel procesrecht. Welke rechter
bevoegd is, wat voor soort kwesties je kan voorleggen en op welke wijze een
procedure gevoerd mag worden. (Awb, WvSv)




Hieronder de rechtsstatelijke vereisten op een rij:
1. Legaliteitsbeginsel: ‘Elk overheidsoptreden moet niet alleen blijven binnen de grenzen van
het recht (negatief aspect), maar ook berusten op een wettelijke grondslag (positief aspect)’; 2.
Machtsverdeling: De drie machten van een staat mogen niet in één hand rusten, maar moeten
verdeeld zijn over drie verschillende organen (trias politica);
3. Grondrechten: ‘Fundamentele rechten en vrijheden dienen gewaarborgd te zijn in de
vorm van grondrechten, vervat in een document van hogere orde dan de gewone formele wet,
zodat deze rechten ook grenzen stellen aan de bevoegdheid van de wetgever zelf’;
4. Rechterlijke controle: De burger dient toegang te hebben tot een rechter die
onafhankelijk is.

Thema 2
Rawagedeh
1947; bijna de hele mannelijke bevolking van het dorp werden vermoord, vervolgens deden
de Nederlandse autoriteiten er alles aan om deze acties in de doofpot te stoppen. Rond 2000
kwam aan het licht wat er was gebeurd in Rawagedeh. In 2008 spande 8 weduwe en een
mannelijke overlever eiste schadevergoeding van de Nederlandse staat. De staat bracht
daartegenin dat de claim was verjaard op grond van art. 1 Verjaringswet 1924, nu
ingetrokken vgl art 3:310 lid 1 BW.
Uiteindelijk beslist rechtbank Den haag (2011) in voordeel van de eisers, rechter geeft toe dat
de claim technisch gezien is verjaard. Maar hij zegt ook dat er een norm van rechtvaardigheid
is die in dit geval moet worden nageleefd > redelijkheid en billijkheid.
Daarnaast is het ook volgens praktische overwegingen beter om schadevergoeding te
geven. Het is tijd, dat de verschrikkelijke dingen uit 1947 worden afgesloten en erkend.

, lOMoARcPSD|11911780




Rechtspositivisme > rechtszekerheid




Natuurrecht> gerechtigheid Rechtsrealisme> maatschappelijke doelen


United states vs. Alexander Holmes 1842
William Brown op ijsschots terecht gekomen en gezonken, ongeveer 40 opvarenden zaten in
een veel te kleine reddingssloep. Alexander Holmes (matroos): als we dit willen overleven
moeten we willekeurig 10 mensen over boord gooien. De 10 drenkelingen werden gered
uiteindelijk. Niemand onder de bevolking vond at Holmes wat had misdaan, maar de rechter
wel. Rechter: zelfs in zo’n uitzonderlijk geval als deze, is het niet toegestaan zomaar mensen
over boord te gooien, er is geen eerlijke selectie aan vooraf gegaan en het is moord wat
Holmes heeft gedaan.

Dudley & Stephens 1884
Zeiljacht vergaat voor de kust van Zuid-Afrika, 4 drenkelingen komen op het bootje terecht.
Dudley is kapitein en Stephen is eerste stuurman en zij besluiten een jonge matroos te
vermoorden die zeewater heeft gedronken, “als je zeewater hebt gedronken ga je toch dood en
anders kunnen wij niet overleven”. Rechtsvraag: hebben Dudley en Stephens iets misdaan of
niet? Zijn ze schuldig aan moord of niet?
Onder zeelieden mag dan wel de gewoonte bestaan om iemand te mogen opeten wanneer het
afhangt van leven of dood. Maar het verbod op moord is een van de grondslagen van onze
rechtsnormen, regels zijn regels, jullie zijn schuldig aan moord dus moeten veroordeeld
worden. > Rechtspositivisme, het recht is toepassen van de regels op een bepaald geval.
Voor gerechtigheid kun je zijn bij het bestuur, de koningin.

(fictief door Lon Fuller)
Groep grotverkenners gaat een grot in en komt vast te zitten door aardverschuiving, zij komen
erachter dat zij niet zullen overleven, mits ze iemand doden en opeten. Ze besluiten
onwillekeurig te kiezen, dmv het gooien van een dobbelsteen, hij die het laagst aantal ogen
gooit, zal worden opgegeten. Degene die overleefd hebben worden aangeklaagd voor moord,
zij komen voor de rechter. Een vijftal rechters buigen zich over de zaak: “zijn de
grotverkenners schuldig aan moord?”
Schuldig aan moord > 2 rechters

, lOMoARcPSD|11911780




Niet schuldig > 2 rechters
Onpartijdig > 1 rechter

Whetmore stelt voor na 20 dagen om met een dobbelsteen te bepalen wie van de
grotonderzoekers gedood mag worden om door de rest mag worden opgegeten. Er was
contact gelegd met de buitenwereld, maar de autoriteiten zeiden dat het nog zeker 10 dagen
zou duren, dus ze zouden het niet allemaal kunnen overleven. Er is in totaal 2x contact
geweest met de buitenwereld. Whetmore trok zich terug maar de dobbelsteen werd toch
gegooid, hij wilde zelf niet gooien maar ging akkoord dat iemand anders voor hem gooide.
- Zijn overlevenden strafbaar wegens moord?
Wet van Newgarth: “Whoever shall willfully take the life of another should be punished by
death”
In lagere instanties zijn de grotverkenners veroordeeld voor moord> doodstraf, de volgende
vijf rechts spreken uit hoger beroep
1) Truepenny: Straf moeten we in stand houden, rechters zijn gebonden aan de wet. Wet
zegt dat de doodstraf volgt op moord. Het kan wel zijn dat we het heel zielig vinden en
dat het onrechtvaardig is als zij de doodstraf krijgen opgelegd, MAAR dat gevoel
moeten we uitschakelen. Daar hoeven rechters niets mee te doen, emoties hebben in
rechtspraak geen plaats. We kunnen alleen maar hopen dat de grotonderzoekers door
het bestuur worden vrijgesproken. Hij vindt het moreel niet goed, maar dat heeft niks
met zijn taak te maken. > rechtspositivist
2) Foster: Als we dit als een misdaad gaan beschouwen, staan de grotverkenners niet
terecht maar het recht van Newgarth. We kunnen beter het hele recht afschaffen als
we de grotverkenners veroordelen, dan moeten we toegeven dat het recht niet
rechtvaardig is. Er is voor Foster een noodzakelijke verbondenheid tussen recht en
rechtvaardigheid. Recht dat niet rechtvaardig is, is de naam recht niet waardig. Er
geldt een natuurtoestand, dat je het recht hebt om je eigen leven te beschermen en
bovendien maken die mensen afspraken met elkaar, dat is al afgesproken en vloeit
voort uit die natuur > natuurrecht
3) Keen: Oneens met Foster, rechtvaardigheid en gerechtigheid is irrelevant. Met
rechtvaardigheid hebben rechters niks te maken. Wetten zijn niet voor niets gemaakt.
Wij moeten regels toepassen op concrete gevallen. Het recht wordt volkomen
subjectief als je het recht niet aanhoudt. Recht wordt te onduidelijk en wordt
rechtsonzekerheid. Short term pain, long term gain (rechtszekerheid). Op lange termijn
en over het algemeen moeten mensen weten waar ze aan toe zijn, daar mag niet aan
worden gesleuteld> extreem rechtspositivist
4) Handy: Kijkt naar maatschappelijke voordelen, we moeten niet letten op het geneuzel
in de regels. Het recht is meer dan alleen maar regels, ik ben meer geïnteresseerd in
law in action ipv law in the books. Hoe functioneert het recht en de praktijk en wat
heeft de praktijk nodig? Het is verstandig voor de maatschappij om de
grotonderzoekers niet te veroordelen, gezien vanuit het gewenste resultaat. Hij denkt
vanuit een pragmatisch standpunt > rechtsrealist
5) Tatting: Is het niet eens met Foster en zijn natuurtoestand, want wanneer zou deze
dan begonnen moeten zijn? Daarnaast zit Tatting vast tussen het wel of niet
veroordelen en het juiste te doen. Hij kiest er daarom voor om geen kant te kiezen,
echter is het de meeste stemmen gelden en met 5 zou dat makkelijk kunnen. Indien
gelijk dan zal de eerder uitgesproken veroordeling voortzetten, dus stiekem had
Tatting wel een idee.


Thema 3

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindejordaan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 51056 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd