College 1
Verzekeren = risico overdracht.
Risico = kans op bepaald gevolg door de verwezenlijking van een bepaald onzeker
feit.
Niet alle risico’s zijn verzekerbaar:
- De te verwachten schade is te groot: natuurrampen, oorlog etc.
- De te verwachten schade is niet te berekenen: cyberrisico’s. Nog te weinig info
over, dus verzekeraar kan geen inschatting maken van het schadebedrag
- Bij 1 gebeurtenis veel schade: terroristische aanslag.
- Slecht schadeverloop: iemand niet meer verzekeren op de kans op schade of de
schades die zich al hebben voorgedaan juweliers, pizzakoeriers.
Premieberekening: wet van de grote aantallen.
Premie = schadefrequentie x gemiddeld schadebedrag
Moreel risico: verzekerde minder voorzichting. Prikkels vanuit verzekering.
Antiselectie: vooral mensen met slechte risico’s zullen verzekeren. Verzekeraars
reageert met selectie.
Oud WVK: bescherming van verzekeraar tegen de koophandel.
Nieuw burgerlijk wetboek: 7:17 BW. Primair bescherming van de
burger/consument. Invoering 2006.
Waarom nieuw verzekeringsrecht:
- Artikelen wetboek van koophandel verouderd.
- In wet vastleggen van jurisprudentie en gewoonte polisrecht.
Vastleggen grondbeginselen:
- Vertrouwensbeginsel
- Consumentenbescherming
Boek 6: verbintenissenrecht.
Boek 7: bijzondere overeenkomsten.
Verzekeringsovereenkomst art. 7:925 BW: verzekering is een overeenkomst
waarbij de ene partij de verzekeraar, zich tegen genot van premie jegens haar
wederpartij, de verzekeringnemer, verbindt tot het doen van een of meer
uitkeringen, en bij het sluiten der overeenkomst voor partijen geen zekerheid
bestaat, dat wanneer of tot welk bedrag enige uitkering moet worden gedaan, of
ook hoe lang de overeengekomen premiebetaling zal duren. Zij is hetzij een
schadeverzekering, hetzij een sommenverzekering.
Er zijn twee contractspartijen: verzekeraar en een verzekeringnemer.
Wederkerige overeenkomst: Premie, uitkeringen, uitkering: geld of natura. Uitkering
ineens of periodiek.
Onzekerheid over:
- Dat uitkering of
- Wanneer uitkering of
- Tot welk bedrag uitkering of
,- Hoelang de premiebetaling zal duren
Schadeverzekering: 7:944 BW. Schadeverzekering is de verzekering strekkende tot
vergoeding van vermogensschade die de verzekerde zou kunnen lijden.
Beschermen van het vermogen van de verzekeringnemer: direct of indirect; first party
of third party verzekering (aansprakelijkheidsverzekeraar, vermogen niet direct maar
indirect beschermd). Een schadeverzekering keert uit wanneer de verzekerde als
gevolg van een gedekte gebeurtenis schade oploopt.
Indemniteitsbeginsel: art. 7:944 en 7:960 BW: dwingend recht! Niet in een
voordeligere positie.
Soms lijken verzekeringsvoorwaarden in strijd met indemniteitsbeginsel:
Opstalverzekering, de functie en economische betekenis van de zaak,
inboedelverzekering.
Sommenverzekering art. 7:964 BW: Sommenverzekering is de verzekering waarbij
het onverschillig is of en in hoeverre met de uitkering schade wordt vergoed. Zij is
slechts toegelaten bij persoonsverzekering en bij verzekeringen welke daartoe bij
algemene maatregel van bestuur, zo nodig binnen daarbij vast te stellen grenzen,
zijn aangewezen.
- Een sommenverzekering keert een van tevoren afgesproken bedrag uit bij
gebeurtenis.
- Een sommenverzekering wordt afgesloten op het leven of de gezondheid van
een persoon.
Levensverzekering: kan uitkeren bij overlijden of juist in leven zijn van verzekerde
op een bepaalde datum.
Kapitaalverzekering bij overlijden:
- Tijdelijk bij overlijden
- Levenslang bij overlijden
- Risicokapitaalverzekering op vaste termijn
Kapitaalverzekering bij leven
Betrokkenen bij verzekering:
- Verzekeraar
- Verzekeringnemer
Overige mogelijke betrokkenen:
- Verzekerde: art. 7:945 BW = degene wiens belang is verzekerd. Schadevergoeding
- Uitkeringsgerechtigde
- Begunstigde
- Tussenpersoon: bemiddelt, adviseert, nazorg.
- Makelaar: assurantiebeurs, bemiddeling.
- Gevolmachtigde: tussenpersoon kan rechtstreeks met verzekeringnemer een
verzekering aangaan in de risicosfeer van de verzekeraar.
Zelfstandige tussenpersoon: fouten van de tussenpersoon worden toegerekend
aan de verzekeringnemer.
,Gebonden tussenpersoon: fouten van de tussenpersoon worden toegerekend aan
de verzekeraar.
Geschilbeslechting:
- Privaatrechtelijk: burgerlijke rechter.
Kifid:
- Ombudsman niet apart meer
- Geschillencommissie
- Commissie van beroep: (bij bindend advies en belang 25.000) als het wel bindend
is maar het is een lager belang van 25.000 eur dan kan er niet in hoger beroep
worden gegaan.
- Tuchtraad Financiële Dienstverlening moet gaan via de geschillencommissie. Gaat
niet om de beoordeling inhoudelijk geschil, maar handelen verzekeraar:
- Verzekeraar mag verzekerde niet buiten advocaat om benaderen
- Onderhandelen na negatief bindend advies voor verzekeraar
- Niet naleven beslissing geschillencommissie Kifid
- Klachtbehandeling
- Zorgvuldig reageren verzekeraar op vordering
- Innemen wisselende standpunten door verzekeraar
- Innemen van een in rechte redelijkerwijs onverdedigbaar standpunt
- Afdwingen van afzien indiening klacht bij Kifid of tuchtraad
- Heldere voorlichting over verzekeringsproduct
- Verantwoordelijkheid verzekeraar voor gedragingen gevolmachtigde
- Geen verantwoordelijkheid verzekeraar voor handelingen beursmakelaar
- Informatieverstrekking en actieve rol verzekeraar bij letselschade
Bestuursrechtelijk: AFM en DNB
College 2: totstandkoming verzekering
Casus: Op 1 maart 2017 worden in de loodsen van Donkers plastic tonnetjes met
speciaal vet erin opgeslagen. Op 2 maart 2017 verzekert Donkers de in de
loodsen opgeslagen goederen bij verzekeraar Y tegen brandschade ‘ten behoeve
van derden / bewaargevers’. Donkers en Y weten niet dat het vet, dat gestold in de
loodsen is opgeslagen, na enige tijd vloeibaar wordt en dan een licht ontvlambaar
mengsel vormt. De bewaargever / eigenaar van het vet, Manders, heeft dit
verzwegen voor Donkers.
- Kan verzekeraar Y zich beroepen op art. 7:928 BW indien Donkers op 1 maart
2017 op de hoogte was van de identiteit van de bewaargever / eigenaar
(Manders) van het vet?
Ja, ook feiten die de derde kent of behoort te kennen moeten worden medegedeeld
(plus relevant, kenbaar en niet verschoonbare dwaling). De verzekeringnemer moet
mededeling doen van feiten die van belang zijn voor de beoordeling van het risico
van de derdeverzekerde. De mededelingsplicht van de verzekeringnemer omvat ook
hetgeen een hem bekende wiens belang bij het sluiten van de verzekering gedekt is,
had moeten mededelen indien hij zelf verzekeringnemer was geweest. De
mededelingsplicht van de verzekernemer wordt uitgebreid in die zin dat, ongeacht
zijn eigen wetenschap, de geobjectiveerde wetenschap van de derde aan hem wordt
toegerekend, art. 7:928, tweede lid, BW.
, - Kan verzekeraar Y zich beroepen op art. 7:928 BW indien Donkers de
verzekering ten behoeve van derden / bewaargevers niet op 2 maart 2017 maar
al op 1 januari 2017 heeft gesloten?
Nee, de verzekeringnemer kan de verzekeraar Y niet inlichten omtrent feiten die een
derde betreffen, welke bij het aangaan van de verzekering nog niet bekend zijn. Nu
verzekeraar akkoord gaan met de verzekering ten behoeve van derden /
bewaargevers die ten tijde van het aangaan van de verzekering niet bekend zijn, kan
hij niet later een beroep doen op verzwijging omtrent feiten van die derden /
bewaargevers. Het gaat in art. 7:928, tweede lid, BW ‘om belangen van een bij het
aangaan van de verzekering bekende derde’.
Afsluiten verzekering: Wat is het risico en de voorwaarden? Aan de hand van de
informatie die hij van verzekeringnemer krijgt.
1. Materiele risico: risico op schade van vz. Vertrouwen is daarbij heel belangrijk
2. Morele risico: wat is het voor persoon. Kan ik hem vertrouwen?
Algemene regeling: art. 7:928 t/m 7:931 BW
Dwingend recht of regelend recht: art. 7:943 BW
Verzwijging: art. 7:928 omvang mededelingsplicht.
Art. 7:929 en 7:930 BW: gevolgen niet-nakoming mededelingsplicht voor de lopende
verzekering en de uitkering.
Art. 7:931 BW: exclusieve regeling.
Huidig recht: algemeen geformuleerde mededelingsplicht ter zake relevante feiten.
Mededelingsplicht Art. 7:928 lid 2 BW (ook ten aanzien van meeverzekerde derde
bv. man met gezin).
HR Van Scharenburg: feiten over leukemie van zijn vrouw bij aanvraag
levensverzekering door verzekeringnemer. Je moet vertellen wat je weet!
Mededelingsplicht.
Hoofdregel: verzekeringnemer dient alles mee te delen wat van belang is voor de
verzekeraar (spontane mededelingsplicht). Tenzij aanvraagformulier gebruikt: Dan
gelden alleen deze vragen. Anders voorlopige dekking. Rb. Midden-Nederland 25
maart 2015 (verwijzing zeven faillissementen), zeker igv tussenpersoon.
Toetsing mededelingsplicht
Wanneer mededelingsplicht: bij beoordeling beroep op de sanctieregelingen van
art. 7:929 en 7:930 BW wegens de niet-nakoming van de mededelingsplicht
spelen vier materiele vereisten (7:929 BW):
1. Kennisvereiste 7:928 lid 1 BW wat weet je of behoor je te weten over je eigen
medische situatie? (kent of behoort te kennen). Feiten die je kent of behoort te
kennen.
2. Relevantievereiste 7:928 lid 4 BW: als je de verzekeraar wel had ingelicht, had
de verzekeraar dan dezelfde beslissing genomen? feiten die relevant zijn voor de
verzekeraar.
3. Kenbaarheidsvereiste art. 7:928 lid 1 BW had je moeten weten dat bepaalde
informatie belangrijk is voor de verzekeraar?
(weet of behoort te begrijpen): weten of behoren te begrijpen dat het iets is dat de
verzekeraar zou willen weten. Hof Amsterdam 25 aug 2015, verzekerde vrouw wist of
moest begrijpen dat de verzekeraar de aanvraag niet zou accepteren als hij wist dat
