Samenvatting 10 Voor Biologie - Hoofdstuk 18: Zenuwstelsel. Dit hoofdstuk gaat over het autonoom en centraal zenuwstelsel, reflexen en moleculaire werking van zenuwcellen.
Hoofdstuk 18 – Zenuwstelsel
18.1 - Zenuwstelsel
Zenuwstelsel 4 functies:
1. Regeling van de homeostase
2. Coördinatie van de activiteiten van organen
3. Coördinatie van de contacten met de buitenwereld
4. Coördinatie van psychische functies
Indeling op anatomie
Centrale zenuwstelsel = hersenen en ruggenmerg
Perifere zenuwstelsel = zenuwen die organen van het lichaam met hersenen en
ruggenmerg verbinden
Indeling op functie
Animale zenuwstelsel = regelt de wisselwerking tussen het individu en de omgeving
(bewuste handelingen)
Doelwitorganen: dwarsgestreepte skeletspieren
Autonome zenuwstelsel = regelt en coördineert organen die te maken hebben met de
levensonderhouden van cellen (onbewuste handeling)
Doelwitorganen: gladde spieren, klieren en hartspier
18.1.1 - Steuncellen
Neuronen = impuls geleidende cellen waarop de werking van het zenuwstelsel
gebaseerd is.
Steuncellen = onderhouden en bescherming van de neuronen
Centrale zenuwstelsel 3 typen steuncellen (samen gliacellen genoemd)
- Astrocyten voorzien de neuronen van voedingsstoffen en voeren afvalstoffen af
- Oligodendrocyten heeft een myelineschede. Deze wordt regelmatig
onderbroken, dit worden insnoeringen van Ranvier genoemd
- Gliacyten
Microglyocyten → kleine spinachtige cellen die zich tussen het zenuwweefsel kunnen
verplaatsen. Ze ruimen vooral lichaamsvreemde en aangetaste cellen op. Ze vormen
het immuunsysteem vaan het centrale zenuwweefsel.
Myelineschede → relatief dikke kokers, die gevuld is met myeline. Deze koker ontstaat
door een cel met uitlopers, deze uitlopers wikkelen zich om een neuron. Hierdoor gaan
impulsen sneller over een uitloper van een zenuwcel
, Cellen van Schwann zijn neuronuitlopers in het perifere zenuwstelsel omwikkeld door
steuncellen
18.1.2 - Neuronen
Dendrieten → korte celuitlopers die impuls naar het cellichaam toe geleiden
Axon → een celuitloper die impulsen van het cellichaam wegvoert naar een ander
neuron-, spier- of kliercel; meestal omhuld door een myelineschede
3 typen neuronen:
1. Sensorische neuronen vervoeren impulsen van de sensoren in het lichaam
naar het centraal zenuwstelsel
→ Ze hebben maar 1 dendriet, meestal zonder myelineschede
2. Motorische neuronen vervoeren impulsen van het centraal zenuwstelsel naar
de rest van het lichaam
→ Ze hebben meerdere korte dendrieten
→ 1 lange axon; deze eindigt in een verbreding of vertakking
3. Schakelneuronen dragen impulsen over van het ene op het andere neuron
→ dendrieten en axon zijn meestal kort
18.1.3 - Zenuwen
Zenuw is opgebouwd uit honderden celuilopers
Motorische zenuwen lopen van het ruggenmerg naar de spieren
→ bestaan alleen uit axonen
Zenuwbundel → honderden axonen, omgeven door een vrij dikke bindweefselmantel
Zenuw → meerde zenuwbundels
Sensorische zenuwen lopen vanuit de zintuigen naar het ruggenmerg
→ bevat alleen dendrieten
Gemengde zenuwen → bevat sensorische- en motorische celuitlopers
18.2 – Algemene werking
Algemene werking
1. Sensorische input → Zintuigen worden door een verandering geprikkeld en zet
dit om in impulsen en stuurt ze via zenuwen naar het centrale zenuwstelsel
2. Verwerking → in het centrale zenuwstelsel vindt verwerking van de sensorische
input plaats. Het beoordeelt de informatie en bepaalt hoe er gereageerd moet
worden.
3. Motorische output → Het zenuwstelsel stuurt remmende of stimulerende
impulsen naar de betreffende doelwitorganen of weefsels (de effectoren)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Forcer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
