Samenvatting 10 Voor Biologie - Hoofdstuk 19: Hormonale regulatie. Dit hoofdstuk gaat over hormomen van de maag, eierstokken (ovaria), testis en hypofyse. Ook wordt er kort aandacht besteedt aan diabetes type 1 en 2.
Hoofdstuk 19 – Hormonale regulatie
Hormoonstelsel/ endocriene stelsel → werkt met hormonen
De klieren geven het hormoon af aan het bloed→ hormoonklieren/ endocriene
klieren
Hormoon stelsel werkt met zenuwstelsel
19.1 – Algemene werking van hormonen
Bij elk hormoon hoort minstens één doelwitorgaan. Het celmembraan van cellen van
het doelwitorgaan hebben receptoren waaraan het hormoon kan hechten, waarna het
hormoon invloed kan uitoefenen op de celstofwisseling.
2 soorten hormonen:
Steroïden
o Ze worden voor het transport in het (waterige) bloed gebonden aan
bepaalde bloedeiwitten.
o De eiwitmolecuul is de receptor voor het hormoon.
o Het hormoon-receptor-complex dringt door tot in de kern.
Peptiden.
o Oplosbaar in water en kan het celmembraan van hun doelwitcellen niet
passeren
o First messenger genoemd, bindt aan een voor dat hormoon gevoelige
receptor.
o Toename van cAMP, second messager → invloed op de celactiviteit.
o Het hele proces van signaal opvangen, en signaalverwerking wordt
een signaalcascade genoemd.
19.2 – Regelkringen
Negatieve terugkoppeling → bijsturen naar de evenwichtssituatie
Een regelkring in het hormoonstelsel heeft altijd een sensor, een hormoonklier en
een hormoon.
1. Een sensor meet een bepaalde situatie.
2. Het centrale zenuwstelsel ‘beoordeelt’ de situatie
3. CZ stimuleert/remt via motorische zenuwcellen de hormoonklier in de
hormoonafgifte
4. De sensor registreert de nieuwe situatie.
5. De afgifte wordt al of niet bijgesteld door het zenuwstelsel, enzovoort.
Positieve terugkoppeling → gestreefd naar toename of afname
, 19.3 – Het hypothalamus-hypofyse-systeem
De hypothalamus handhaaft de normwaarden van veel fysiologische processen in het
lichaam.
Werking van hypothalamus:
Produceren hormonen zoals: antidiuretisch hormoon en oxytocine
o Hormoonafgifte door zenuwcellen → neurosecretie
Hormonen die via zenuwceluitlopers naar de hypofyse worden vervoerd
o RF = Releasing hormonen en IF = inhibiting hormonen
Hypothalamus-hypofyse-systeem → grote invloed die hypothalamus op de werking
van hypofyse uitoefent
19.3.1 – De hypofyseachterkwab
Het anti-diuretisch hormoon (ADH)
Osmoreceptoren → te hoge osmotische waarde van bloed
Zorgt voor een verminderde waterafscheiding door de nieren
Oxytocine
Aangemaakt aan het einde van de zwangerschap
Samentrekking glad spierweefsel + reflexmatige samentrekking van gladde
spierweefsel in melkklieren
Baby zuigen → meer oxytocine
Positieve terugkoppeling
19.3.2 – De hypofysevoorkwab
Het groeihormoon → stimuleert stofwisselingsprocessen en de eiwitaanmaak
Het schildklierstimulerendhormoon (TSH) → schildklier maakt hormonen
Het bijnierschorsstimulerend hormoon (ACTH) → bijnierschors maakt
corticoïden
Het follikelstimulerend hormoon (FSH) → ontwikkeling eicellen en vorming
zaadcellen
Het luteïniserend hormoon (LH) → stimuleert eirijping en eisprong
o Gele lichaam ontwikkelt zich tot hormoon klier
Progesteron
Oestrogeen
o Man → Testosteron
Prolactine → ontwikkeling borsten zwangere vrouw
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Forcer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,29. Je zit daarna nergens aan vast.