Samenvatting 10 Voor Biologie - Hoofdstuk 13: Eiwitten. Dit hoofdstuk gaat over de functie van eiwitten, soorten eiwitstructuren, eiwitsynthese en soorten enzymen. Ook wordt er over epigenetica gesproken: methylering en histonen.
Hoofdstuk 13 – Eiwitten
Je kan geen reserve-eiwitten opslaan
13.1 De geschiedenis van het eiwitonderzoek
Proteïnen = eiwitten
Opgebouwd uit aminozuren
13.2. De functies van eiwitten
Opsomming van enkele belangrijke functies, onmisbaar op elk organisatieniveau
Functies van eiwitten op celniveau
Opbouw van cellen: bijv. ribosomen bestaan uit eiwitten
Transport van stoffen via celmembraan: membraaneiwitten
Opvangen van signalen door de cel: receptoreiwitten
o Neurotransmitter bindt aan receptor → iets verandert in cel
Functies op orgaanniveau
Opbouw van weefsels en organen: eiwitten vormen intercellulair (tussenstof)
altijd een bestanddeel van weefsels die een orgaan vormen
Bij dieren: als cocon of uitwendig skelet
Belangrijke functies op systeemniveau
Zenuwstelsel: neurotransmitters en neuroreceptoren
Spierwerking: in elkaar schuiven van actine- en myosinemoleculen
Stoffentransport: hemoglobine
Afweer: antistoffen
Enzymwerking: katalyseren van chemische reacties in een cel en daarbuiten
Hormonale werking: hormonen
Bloedstolling: plasmaeiwitten
13.3. Aminozuren
Er zijn maar 20 verschillende aminozuren
Ene zijketen -COOH en de andere NH2
Peptidebinding = binding van aminozuren
aan elkaar
13.4. De ruimtelijke vorm van eiwitten
4 niveaus van eiwitten
13.4.1. Primaire structuur
Primaire structuur = bepaald door aminozuurvolgorde in een keten
o Vastgelegd in genetische informatie in chromosomen
Sikkelcelanemie: primaire structuur hemoglobine verkeerd
o Bloedcellen vervormd: minder goed zuurstof opnemen
, 13.4.2. Secundaire structuur
Secundaire structuur = ineengestrengelde vorm met waterstofbruggen
o 2 typen: alfahelix en betaplaat
13.4.3. Tertiaire structuur
Tertiaire structuur = ruimtelijke vorm gevormd door waterstofbruggen en
zwavelbruggen
o Eiwitten nog meer opgevouwen en gekronkeld
o Hydrofiele groepen aan de buitenkant
o Hydrofobe groepen in eiwitkluwen
13.4.4. Quaternaire structuur
Macromolecuul = eiwitten bestaande uit twee of meer polypeptideketens
o Quartenaire sturctuur van eiwit
13.4.5. Insuline
Insuline: C254H377N650O75S6
Eerste eiwit waarvan de volgorde ontdekt werd
13.5. Eiwitsynthese: transcriptie en translatie
1. DNA bevat erfelijke codes in de vorm van 3tallen nucleotiden: tripletten
o Triplet vormt de code (codon) voor 1 aminozuur
o Startcodon en stopcodon
2. Gen voor eiwit bestaat uit een reeks tripletten met aan het begin een
startcodon en aan het eind een stopcodon
3. Eiwit gevormd → gen gekopieerd als mRNA = transcriptie
4. mRNA wordt in kern gevormd en brengt info buiten kern
5. Op ribosomen in cytoplasma wordt de code afgelezen en het eiwit gevormd
= translatie
6. Ribosoom krijgt losse aminozuren aangevoerd door tRNA
o Ene kant draagt code, andere kant kan het bijbehorende aminozuur
binden
Puffs = actieve gedeelten van het chromosoom bij het aflezen
13.6. Genregulatie
Genregulatie is een ingewikkeld terugkoppelingssysteem
o Negatieve terugkoppeling
Enzymvorming onder controle door regulatorgenen
o Codeert voor repressor: eiwit dat aan een operator hecht
Operator = stukje DNA dat zich bevindt tussen promotor en structuurgen
o Structuurgen = stuk DNA dat de code bevat voor het desbetreffende
enzym
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Forcer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.