Een stoma is een kunstmatige uitgang in de buikwand van de zorgvrager waardoor zijn feces kan afvloeien. Als verzorgende weet je hoe je een stoma moet verzorgen. Je kent de verschillende soorten stoma's en je weet hoe je moet omgaan met de bijbehorende complicaties. Je kunt een darmspoeling verzorg...
Verpleegtechnische handelingen; hoofdstuk 7; stomazorg.
Een stoma is een kunstmatige uitgang in de buikwand van de zorgvrager, waardoor zijn
feces kan afvloeien. In de gezondheidszorg wordt er altijd een kunstmatige uitgang mee
bedoeld.
De zorgvrager zal moeten leren leven en omgaan met een blijvende stoma. Bij een stoma
observeer je in het begin of de afvoer goed verloopt en of de chirurgische wond heelt.
Daarnaast houdt de verzorging in dat je met het juiste materiaal, volgens protocol de
stomazakjes dagelijks verwisselt, leegt, let op lekken en huidirritaties. Je kunt een
stomaverpleegkundige om hulp en advies vragen.
Bij de verzorging van de stoma mag de zorgvrager zowel liggen als staan. Als de zorgvrager
de stoma zelf verzorgt, kan hij dat het beste staand doen.
Indeling van stoma’s
Manier waarop ze zijn opgebouwd:
o dubbelloopstoma (stuk darm naar buiten geleid)
o enkelloopstoma (stuk darm naar buiten en op de huid gehecht)
o continent stoma (binnen in het lijf)
Soorten stoma’s
o colostoma kunstmatige uitgang van het colon via de buikwand (AP vroeger), een
kunstmatige aangelegde of uit zichzelf gevormde onnatuurlijke anus
redenen:
darmpoliepen, aangeboren afwijkingen, ongeval, ontstekingsziekten, ontsteking dikke
darm, kwaadaardige gezwellen
plek:
links op de onderbuik
o ileostoma opening in de buikwand die in verbinding staat met de dunne darm, die een
stukje naar buiten steekt
plek:
rechts op de onderbuik
o urostoma wordt aangelegd bij een zorgvrager met blaaskanker of bij zorgvragers met
aangeboren afwijkingen. Het is een opening die in verbinding staat met de urineleiders
plek:
rechts op de buik
Stomazakjes
Je kunt een onderscheid maken in eendelige en tweedelige systemen. Beide worden op de
huid bevestigd met een hydrocolloid plak. Bij een eendelig systeem wordt zowel de
kaasplak als het daaraan verbonden stomazakje in zijn geheel verwisseld. Een tweedelig
systeem werkt volgens het tupperware principe: het zakje wordt dagelijks verwisseld maar
de kaasplak blijft 2 à 3 dagen zitten.
Complicaties met betrekking tot de stoma
o lekkage, bloeding en irritatie van de huid
o voedingsproblemen met diarree
o medische afwijkingen
o prolaps (uitstulping)
o stenose (vernauwing)
o retractie (verschrompeling)
, Complicaties colostoma
o gasvorming
o vieze geur van het gas
o bobbel op de buikwand
Complicaties ileostoma
o huidproblemen
o vocht en natriumverlies
Complicaties urostoma
o materiaal laat sneller los
o huidproblemen
Bij de verzorging van een stoma werk je methodisch en doelgericht en houd je rekening met
de leeftijd van de zorgvrager. Je geeft de juiste informatie en als hij de zorg overneemt geef
je passende instructies. De handeling voer je volgens protocol en voorschriften uit. Je
observeert eventuele klachten ter voorkoming of signalering van complicaties. Het is
belangrijk dat je inspeelt op gevoelens van de zorgvrager en hem ruimte geeft zijn emoties te
uiten. Je geeft de zorgvrager instructie en leert hem de handeling aan. Eerst doe je de
verzorging van de stoma helemaal voor en vertel je wat je doet en waarom. Jij geeft
aanwijzingen over dat deel van de handeling dat niet goed gaat.
Naast je eigen objectieve observaties, heb je altijd te maken met de subjectieve
observatiegegevens die je van de zorgvrager krijgt.
o observaties vóór de handeling
o observaties tijdens de handeling
o observaties na de handeling
Een zorgvrager met een stoma kun je over verschillende aspecten van de zorg
voorlichten en instrueren:
o voedingsadviezen
o reden van de ingreep
o wat de zorgvrager wel en niet kan
o hoe ga je ermee om in het dagelijks leven
o wijze waarop je handelingen verricht
Begeleiding van een zorgvrager met een stoma
Je hebt een belangrijke signaleren en ondersteunende taak bij de acceptatieproblematiek.
Wanneer een zorgvrager een stoma krijgt, heeft dat ook gevolgen voor zijn partner. Dat
aspect mag niet vergeten worden. Op een later tijdstip zulle sommige (psychosociale)
problemen zich alsnog openbaren. Houd daar rekening mee. Dit is een zorgdoel en een
evaluatiepunt op middellange en lange termijn.
Zelfstandige stomaverzorging
Tijdens de verzorging van de stoma observeer je de zorgvrager. Het overdragen van de zorg
vraagt veel tact. Je moet de stappen zorgvuldig en geduldig nemen. Als je de zorgvrager wat
langer kent, voel je de juiste momenten aan. Draag de verzorging geleidelijk aan de
stomadrager (of eventueel de mantelzorg) over.
o de zorgvrager maakt de huid rond de opening schoon
o hij verwijdert de plakstrip van de huidbeschermer
o hij bevestigt een huidbeschermer rond de opening
o hij bevestigd het zakje op de huidbeschermer
o hij sluit het zakje met een plastic klip
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudje92. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
