Tentamen (uitwerkingen)
Voeding en dietetiek ,voedingsleer, leerjaar 1 periode 1
alle leerdoelen zijn uitgeschreven.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 14 pagina's
Voorbeeld 3 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting voedingsleerKoolhydraten (sachariden)
Leerdoel: Uitleggen wat koolhydraten en vezels zijn.
Functie: energieleverancier
Molecuul koolhydraat
Koolhydraten leveren per gram 4 kilocalorieën. Ze bestaan uit
één of meerdere suikermoleculen die uiteindelijk allemaal
omgezet worden in glucose dat met name een belangrijke
brandstof is voor je hersenen en je spieren (glycogeen). Vooral
voor de hersenen en rode bloedcellen zijn koolhydraten erg
belangrijk. De hersenen kunnen zelfs niet zonder glucose, een
soort koolhydraat.
Hoeveelheid koolhydraten/voedingsnorm
Vcp: Nederlanders eten gemiddeld 237 gram koolhydraten per
dag.
Wat nodig: 40 tot 70% nodig over dag inname
1 gram koolhydraten bevat 4 kilocalorieën
We kunnen koolhydraten min of meer opdelen in twee verschillende soorten:
- Enkelvoudige koolhydraten
- Meervoudige/complexe koolhydraten
Enkelvoudige koolhydraten (bijvoorbeeld monosachariden en dissachariden) = snelle
koolhydraat.
Bestaan uit 1 molecuul, (mono betekent 1). Monosachariden zijn enkelvoudige koolhydraten.
Monosachariden zijn makkelijk oplosbaar in water (Al klein en kunnen niet kleiner gemaakt
worden) en ze worden daardoor ook gemakkelijk door het lichaam opgenomen.
We vinden vaak enkelvoudige suikers terug in snoep, zoet fruit of honing. Het zorgt ervoor
dat je bloedsuikerspiegel snel stijgt, maar ook weer relatief snel daalt.
Verschillende monosachariden = enkelvoudig en snelle koolhydraten
- Glucose druivensuiker (fruit, en honing.. Met name druiven)
- Galactose melksuiker (melk producten)
- Fructose vruchtensuikers (fruit en honing)
,Dissachariden
Dissachariden zijn meervoudige en snelle koolhydraten en bestaan uit 2 verbonden (mono)
sachariden. Door een binding aan te gaan ontstaan er dus dissachariden.
- Glucose x 2 = maltose (maltose)
- Glucose + fructose = sacharose (tafel, kristal, biet en rietsuiker)
- Glucose + galactose = lactose (melksuiker)
Afbraak: Op de darmwand zitten enzymen die de disachariden splitsen tot monosachariden.
Deze worden vervolgens door de darmcellen opgenomen en via de bloedbaan vervoerd door
het lichaam.
Oligosachariden
Oligosachariden zijn meervoudige en langzame koolhydraten en bestaan uit 3 tot 9 verbonden
(mono) sachariden.
- Fructose-oligosachariden = Zit in fruit en groente
- Raffinose = Zit in fruit en groente
- Maltodextrine = wordt door de industrie gemaakt uit
aardappelen mais en tarwe. (Word gebruikt voor sportdrank en snoep)
Polysachariden = meervoudig en langzame koolhydraten
Polysachariden zijn koolhydraten die zijn opgebouwd uit 10 of meer monosacharide-
eenheden.
- Amylose en amylopectine = Zetmeel
- Glycogeen
- Vezels = cellulose (niet oplosbaar), pectine (wel oplosbaar)
Glycogeen:
Wanneer lichaam energie uit koolhydraten nodig heeft, word glycogeen omgezet in glucose
om snel door de spiercellen te kunnen gebruiken.
Zetmeel:
Het lichaam slaat glucose op als glycogeen, planten slaan glucose op als zetmeel. Wanneer je
zetmeel eet, hydrolyseert (hydrolyse is de splitsing van een chemische binding onder opname
van een molecuul, gebeurd door water toe tevoegen) je lichaam het zetmeel naar glucose.
Vezels:
Het verschil tussen vezels en zetmeel is dat het lichaam de verbindingen tussen de
monosachariden niet kan afbreken. (Vezel is een meervoudige polysachariden=bestaat dus uit
, meerde monosachariden) ze gaan daarom onverteerd door het lichaam, geven geen
monosachariden af en dus geven ze geen energie. Inname 30/40 gram per dag.
Zetmeel wordt wel afgebroken en vezels dus niet.
In de dikke darm worden oplosbare vezels, ook wel prebiotica genoemd, door bacteriën
afgebroken. Dit heet fermentatie.
Niet oplosbare vezels: cellulose.
De opdracht van niet oplosbare (niet-fermenteerbare) vezels: ervoor zorgen dat de poep een
goede structuur heeft. Ze werken als een spons en nemen vocht op. Te dunne ontlasting wordt
dikker, te harde ontlasting wordt zacht. Deze vezels worden niet afgebroken in de darmen, ze
verlaten het lichaam onveranderd. De onoplosbare hebben ook een verzadigende werking.
- Volkorenproducten (bijvoorbeeld roggebrood, muesli)
- Graanproducten (bijvoorbeeld havermout, zemelen)
- Lijnzaad
- Noten
Oplosbare vezels: pectine
De oplosbare (fermenteerbare) vezels zijn complexe suikers die oplosbaar zijn. Ze worden in
de dikke darm afgebroken en stimuleren de darmbeweging. Dat heeft een goede stoelgang als
gevolg. Oplosbare vezels zijn minder belastend voor de darmen. De onoplosbare variant
prikkelt namelijk de darmwand en kan daarom bij sommigen klachten geven.
- Fruit (bijvoorbeeld sinaasappel, perzik)
- Groente (bijvoorbeeld schorseneren, witlof, prei)
(1
sacharide)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laplaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen