De voorlichtende taak is sinds het begin van deze eeuw meer overgenomen door de kraamverzorgende. Zij geeft tegenwoordig een groot deel van de basis voorlichting. Door alles wat ze weet, speelt ze een belangrijke rol tijdens de kraamperiode. Voor de kraamperiode kan het prettig zijn als er iemand i...
Hoofdstuk 8. Voorlichting, advies en instructie.
De voorlichtende taak is sinds het begin van deze eeuw meer overgenomen door
de kraamverzorgende. Zij geeft tegenwoordig een groot deel van de
basisvoorlichting.
Preventie en GVO (gezondheidsvoorlichting en opvoeding)
Met preventie en gezondheidsvoorlichting zorg je dat de zorgvrager weet hoe hij
zo gezond mogelijk blijft en ziekten of kwalen voorkomt. Dit doe je door
informatie te geven over een gezonde manier van leven.
Primaire preventie zijn maatregelen die worden genomen om
gezondheidsproblemen te voorkomen. Als verzorgende probeer je moeder en
kind zo gezond mogelijk te houden door primaire preventie toe te passen. Dat
betekent dat je informatie geeft en handelingen uitvoert om
gezondheidsproblemen te voorkomen. Secundaire preventie is gericht op het
vroegtijdig ontdekken van gezondheidsproblemen. Door secundaire preventie
kun jij, als kraamverzorgende, op een vroeg tijdstip eventuele
gezondheidsproblemen bij moeder en kind opmerken en behandelen. Je moet
gericht observeren om problemen te signaleren. Wanneer je observaties wijzen
op een gezondheidsprobleem kun je dit melden aan de verloskundige of huisarts.
Je observaties bespreek je ook met de kraamvrouw.
Tertiaire preventie is het tegengaan van de verergeringen van een
gezondheidsprobleem. In de kraamzorg wordt tertiaire preventie toegepast om
verergering van een complicatie of een aangeboren afwijking bij moeder en kind
tegen te gaan.
Toepassing primaire preventie
Bij primaire preventie tijdens de bevalling zorg je voor steun, begrip en
geruststelling terwijl je informatie geeft. Om je werk goed te kunnen doen moet
je snel van alles te weten komen. Ligt er al een kruikje in de wieg? Krijgt
mevrouw haar eerste kindje? Heeft zij bepaalde wensen voor haar bevalling? En
wat wil de partner doen? Je kijkt welke problemen er zijn, hoe die zijn ontstaan en
hoe je ze vervolgens op kunt lossen. Tijdens de uitdrijvingsperiode vult primaire
preventie de kennis van de barende kraamvrouw aan. Jij kunt dan bijvoorbeeld de
vader helpen om zijn partner goed te ondersteunen. Daarnaast helpt de
kraamverzorgende ook de verloskundige bij zijn GVO activiteiten. Tijdens het
nageboorte tijdperk ligt het accent op je ‘onzichtbare aanwezigheid’’. Dat wil
zeggen dat je je zo veel mogelijk op de achtergrond moet houden. Toch moet je
ervoor zorgen dat je eventuele vragen van de ouders goed beantwoord. Het gaat
er dus om dat je ouders het gevoel geeft dat ze bij je terechtkunnen, zonder dat
je al te nadrukkelijk aanwezig bent.
Tijdens de kraamtijd ligt de nadruk van primaire preventie bij een eerste kindje
vooral liggen op voorlichting. De primaire preventie richt zich tijdens de
kraamperiode vooral op het lichamelijk en psychisch herstel van de moeder, de
algemene toestand van de baby en de borst of flesvoeding. Het is belangrijk dat
je erop let dat er in deze periode geen complicaties optreden. Je probeert te
voorkomen dat de kraamvrouw te veel blijft vloeien. Je adviseert haar baby aan
de borst te leggen. Zelf kun je haar buiken zachtjes (laten) masseren. Daarnaast
moet je ook proberen de lichamelijke ongemakken van de kraamvrouw zo veel
mogelijk te beperken. De bekende kraamvrouwentranen kunnen komen. Toon
hiervoor begrip en leg haar uit dat dit normaal is. Je helpt de kraamvrouw zo
, goed mogelijk in te spelen op de behoefte van haar baby. Jij moet ervoor zorgen
dat de kraamvrouw ook echt rust kan nemen en niet de hele tijd bezoek krijgt. Zo
geef je haar tijd voor het uiten van gevoelens, waardoor haar spanningen kunnen
verminderen. Je moet je zorg dus afstemmen op de situatie en wat de
kraamvrouw wil. Een pasgeboren baby wil veiligheid en geborgenheid, een volle
buik en een schone luier op zijn tijd. Het is jouw taak om ervoor te zorgen dat
ouders weten hoe ze dat zo goed mogelijk kunnen doen. Zoals je ziet is primaire
preventie hier wel op de baby gericht, maar je geeft het via de ouders.
Primaire preventie is van groot belang als de kraamvrouw borstvoeding wil
geven. Door jouw kennis over borstvoeding kun je onder andere informatie geven
over een voedingsschema, hoe ze de baby goed kan aanleggen en hoe ze
tepelkloven kan voorkomen. Door duidelijk antwoord te geven op deze vragen
zorg je ervoor dat de moeder zich zekerder voelt en dat ze het kind op de juiste
manier voedt.
Toepassing secundaire preventie
Kraamvrouwen en pasgeborene zijn vaak kwetsbaar voor gezondheidsproblemen.
Als verzorgende moet je je dan ook altijd bewust zijn van de risico’s die moeder
en kind lopen. Secundaire preventie tijdens de bevalling is gericht op het
vroegtijdig opsporen en behandelen van problemen om ziekte te voorkomen. In
de meeste gevallen betekent secundaire preventie tijdens de laatste
ontsluitingsweeën voor jou dat je de verloskundige helpt, tenzij deze er nog niet
is. Tijdens de ontsluitingsweeën kunnen bepaalde dingen erop wijzen dat er
problemen zijn met de moeder of met de baby. Loopt er al vruchtwater af? Kijk
dan goed welke kleur dit heeft. Secundaire preventie tijdens de
uitdrijvingsperiode houdt in dat je de aanwijzingen opvolgt van degene die de
baring begeleidt. Tijdens het nageboortetijdperk pas je het regelmatig toe.
Als verzorgende houd je in de gaten hoe de kraamvrouw er aan toe is en
assisteer je de verloskundige of arts. Je let erop dat de kraamvrouw niet te veel
vloeit en of de stand van haar baarmoeder in orde is. Terwijl je moeder en kind
gedurende de kraamtijd verzorgt, pas je ook secundaire preventie toe. Dat
betekent dat je regelmatig en systematisch standaardcontroles moet uitvoeren
zoals het meten van temperatuur, polsslag en ademhaling. Na afloop registreer je
dit allemaal.
Na een bevalling zijn er verschillende controles die je uitvoert bij de kraamvrouw.
Je neemt de temperatuur en polsslag regelmatig op. Je let op eventuele
problemen die kunnen voorkomen na de zwangerschap. Neem eens een
kwartiertje de tijd om rustig bij de kraamvrouw te gaan zitten. Als
kraamverzorgende observeer je de baby. Je controleert op vaste tijden de kleur,
de temperatuur en de navelstomp. Je let ook op de kleur, hoeveelheid en
samenstelling van urine en ontlasting. Observeer ook het gedrag van de baby.
Zorg ervoor dat je aanwezig bent als het voedingstijd is. Je moet ook weten hoe
de baby drinkt. Je let daarbij onder andere op de volgende punten:
o drinkt de baby achter elkaar door?
o verslikt hij zich geregeld of hapt hij tussendoor naar adem?
o geeft de baby alleen wat te veel gedronken voeding terug of spuugt hij flink na
afloop?
o wanneer en hoe vaak geeft de moeder borst- en flesvoeding?
o maakt de moeder de flesvoeding volgens de regels klaar?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudje92. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.