Het is een samenvatting van alle lessen + de presentaties die te kennen zijn voor de 1ste zit (docent: Frederik Vandyck) - voorzien van prenten - definities- opgesteld per les/stijl (introductie college, Neostijlen & eclecticisme, Fin de siècle, Modernisme)
architectuurgeschiedenis en de cultuur van het bouwen na 1750
de cultuur van het bouwen na 1750
Geschreven voor
Universiteit Antwerpen (UA)
Architectuur
Architectuurgeschiedenis
Alle documenten voor dit vak (21)
2
beoordelingen
Door: ellevanrijn • 1 jaar geleden
Niet compleet en verwarrende spellingsfouten.
Door: marieluyten • 1 jaar geleden
The subject matter seen in the year 2021-2022 is all incorporated into the summary. Of course, the amount of subject matter may vary a bit from year to year.
Door: samjacobs184 • 1 jaar geleden
Verkoper
Volgen
marieluyten
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
ARCHITECTUURGESCHIEDENIS
1) INTRODUCTIE COLLEGE
België en zijn haat/liefde-relatie met architecturaal erfgoed & bouwcultuur
CHE gebieden Antwerpen: gebied met culturele, historische en/of esthetische waarden
(binnen de lijnen, stuk rond het mas, stukje in deurne, deelen in berchem)
- dilemma: Behouden of vernieuwen
- steeds veranderende stad
↳nieuwe noden => soms moeilijk om gebouwen te behouden
Façadisme: ingrepen waarbij enkel de gevel bewaard wordt. Alles er achter wordt
veranderd. zonder erkenning van architecturale interieur, structuur en ruimte.
Bv; ramen opvullen met baksteen
Wat is architectuur?
Architectuur = de kunst/leer van het ontwerpen en uitvoeren van bouwwerken. (evolueert in tijd,
locatie)
- hoe bestuderen?
↳ Vitruvius (85-20 vc) = spilfiguur in het denken over architectuur
- De Architectura Libri Decem (25 vc) (10 boeken over architectuur)
VENUSTAS (vorm)
UTILITAS (functie)
FIRMITAS (constructie)
- boeken zijn de enige bewaarde tekstuele bron over Oudheid
- Heel belangrijk tijdens Renaissance, vandaag ook nog
- vitruvius leefde tijdens transitieperiode / overgangsperiode, waarbij Romeinse
architectuur verder bouwt op Griekse architectuur
- Militair en ingenieur en architect & architectuur, ingenieurs aspecten (mechanica,
materialen, …) in relatie tot burgerlijke, militaire constructies en
stedenbouw
- 2 doelen:
1. kennis: vormen, betekenis en pragmatische aspecten van archi
2. Realiseren: archi principes voor toekomstige architecten
- 3 aspecten van de boeken:
1.Materialen en elementen: funderingen, muren, ramen, daken
2.Typologie: tempels, theaters, forums, basilica’s en woningen
3. Kwaliteiten: harmonie, symmetrie, proportie, decorum, sterkte
- nadruk op auteur (tijd, ruimte, context) (Figuur van architect => belangrijk)
,2) NEOSTIJLEN EN ECLECTICISME
Ontstaan van industriële revolutie en industriële maatschappij (sociaal, economisch,
politiek)
Kennis en industrie: wetenschappers hebben meer kennis => maatschappelijke vooruitgang
Het geloof in de wetenschap groeit mensen gaan Rationeel en analytisch denken
Kennis wordt toegepast => verbeteringen in geneeskunde en landbouw
Sociaal-cultureel: franse revolutie ‘vrijheid, gelijkheid ,broederlijkheid’ de Bourgeoisie komt
aan de macht.
door toepassing van nieuwe kennis in de geneeskunde:
- levensverwachting↗
- kindersterfte↘
=> Bevolkings explosie & platelands vlucht
Politiek: sterke natievorming en een identiteitsopbouw
- er wordt nagedacht over wie we zijn als natie
- en we proberen onze identiteit duidelijk te maken
19de eeuw als de eeuw van de industrialisatie: impact op de bouwsector
Industrialisatie: er ontstaan nieuwe bouwmaterialen die diverse toepassingen krijgen
Nieuwe technieken/ productiemogelijkheden (ook industriële gebouwen kregen vorm)
Ingenieurs: transport heeft vanaf nu ook nood aan infrastructuur
↳1745 eerste ingenieursopleiding (Ecole des Ponts et Chaussées) in de Ecole
spéciale du Génie Civil in Parijs.
=> een splitsing tussen Architect en ingenieur
Evolutie beroep en opleiding
Academie-onderwijs (Beaux-Arts): sterk gelinkt aan de opleiding architectuur
- Studie naar antieke bouworden en het leren tekenen van modellen was essentieel
- Prix de rome: een wedstrijd voor pas afgestudeerde architecten
↳prijs: reisbeurs naar Rome om daar de klassieke architectuur te bestuderen
scholen: verschillende scholen
- Academie-onderwijs (Beaux-Arts)
- Ecole spéciale du Génie Civil in Parijs 1745 aanleiding => opleiding van ingenieurs te Gent
in 1835 (later ook in leuven)
- Oprichting Sint-Lucasscholen vanaf 1862 voor kunstonderwijs (inclusief architectuur)
- Oprichting nijverheidsscholen (technische scholen) vanaf midden 19de eeuw:
professionalisering van bouwbedrijven
19e eeuwse noden:
- maatschappelijke evoluties dus een nieuwe visie is nodig
- professionalisering van bouwsector => opkomst van nieuwe beroepen
↳Ingenieurs, aannemers, technische opleidingen
,19e eeuw: nieuwe media, communicatiekanalen en netwerken
om architectuur te verspreiden werd er gebruik gemaakt van:
- tijdschriften: beschikbaar in verschillende landen
- Salons: waar kunst en ideeën tentoongesteld werden
- Wereld expos: elk land krijgt de kans om hun capaciteiten te tonen in de
vorm van Architectuur. Bv; Eiffeltoren,Gustave Eiffel, parijs 1889
19e eeuw: stedelijke transformaties
Bevolkings explosie: Toenemende poppulatie
- boeren worden overbodig door verschillende landbouwontwikkelingen
↳dus ze trekken naar de stad om in fabrieken te werken
=> Steden worden te druk bevolkt
- mensen wonden in 1 kamer
- slechte hygiëne => geen riolering, geen stromend water,...
=> De burgerlij gaat de situatie verbeteren in hun eigen voordeel
=> er komt Riolering
In Parijs: Na een volksopstand is het centrum drastisch gemoderniseerd onder leiding van
George Eugène Haussmann.
II. TYPOLOGIE
Nieuwe levenswijzen en noden => Nadenken over nieuwe typologieën om samenleving
vorm te geven.
- Gevangenissen, kazernes, scholen, volkshuizen, overdekte markten,
stationsgebouwen, winkelgalerijen, theaters, kerken …
- Herdenken van woning, woonarchitectuur afgestemd op noden en financiële
mogelijkheden: burgerwoningen, sociale woningen…
Scholen
Modelbouw: nadenken over Schoolprogramma's
- overheid geeft eindtermen
- overheid geen richtlijnen over architectuur
Bouw: nadenken over de beste manier om een school op te bouwen en in te richten. Hoe
ziet een goed klaslokaal er uit?
Soort onderwijs: er zijn verschillende soorten onderwijs/ onderwijs principes
- Mutueel onderwijs ↔ klassikaal onderwijs
markten, beurzen, Tentoonstellingshallen
Grote hallen: dus grote overspanningen. men zoekt nieuwe manieren voor overspanningen
te maken die tijdelijk of blijvend kunnen zijn.
- 3 scharnierspanten:
- zijn niet gebetonneerd wel bevestigd met scharnieren
- hierdoor kunnen de gebouwen weggenomen worden of verplaatsen
, Paviljoenen: toonen veelzijdigheid van ingenieurs en architecten.
- Tentoonstellingspaviljoenen voor wereldtentoonstellingen => staaltjes van architectuur en
ingenieurskunde
Economische groei: zorgt er voor dat er nieuwe economische ruimten nodig zijn
Bv; markthallen, beurzen,...
stationsarchitectuur
‘Kathedralen van de 19e eeuw’: doordat de gebouwen onmisbaar zijn geworden wordt er
ook veel aandacht aan besteed.
Polemiek rond spoorwegen:
- pro: Sterk draagvlak voor innovatie (Koning Leopold II) , Versterkt economische
expansiemogelijkheden.
- Contra: Economische belangen: Landbouw & Steenkoolindustrie (protest arbeiders
wordt gehoord in het parlement)
- Reizigers belangen: veiligheid
Vroege Belgische industrialisering & urbanisering
Drijvende motor: snelle groei van fabrieks- en mijnindustrie
↳Snelle transformatie naar een exportgerichte, industriële economie, gebaseerd op
grootschalige en gemechaniseerde productie-eenheden.
=>Transportmogelijkheden = cruciaal element in stads- en netwerkwerkontwikkeling:
- Steenwege
- Kanalen
- Spoorwegen: snelle groei en een gebiedsdekkend netwerk
Spoorweghal Antwerpen Centraal 1895-1905: enige overblijvende 19e E spoorweg hallen
- Ingenieur: Clement Van Bogaert
Hallen achteraan met 3 scharniersspanten
- Architect: Louis De la Censerie
De inkom in Eclectische stijl, geïnspireerd op station van Zwitserse Luzern
- Multifunctioneel: Trein, post en telegrafie, Loketten, foyer, kantoren
Symbolische verwijzingen naar stad Antwerpen en koning Leopold II
(leeuwen & initialen)
multifunctionele winkelgalerijen
Meestal soort van ‘lange gangen’/’een overdekte straat’
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marieluyten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,38. Je zit daarna nergens aan vast.
