College aantekeningen
Aantekeningen Global Connections Blok 1
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Aantekeningen van de colleges Global Connections in het eerste blok, van het jaar
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 14 pagina's
Voorbeeld 3 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
8 beoordelingen
Door: Fleurnut • 7 jaar geleden
Door: andrevanarkel • 7 jaar geleden
Door: gabriëldeklerk • 7 jaar geleden
Door: adriaanvantland • 8 jaar geleden
Door: koenuffing1010 • 8 jaar geleden
Door: advankooij • 8 jaar geleden
Door: ulovenike • 8 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Aantekeningen Global Connections blok 1 Heleen WinkCollege 1 (1 februari): Inleiding – Lucassen
We zijn gewend de wereld vanuit Europa te bekijken. En: cartografie is geen neutrale wetenschap.
Dit vak: globalisering. Waarom? Geschiedenis is vaak eurocentrisch (al valt dat in Leiden nog wel
mee). Doel van dit college is dus het verbreden dan onze blik. Het vak is niet chronologisch, maar
thematisch. Het zal vaak gaan over circulatie, van mensen, van goederen, van ideeën en van sociale
verhoudingen.
De twee docenten hebben verschillende invalshoeken: Lucassen is sociaal-economisch, Gommans is
sociaal-cultureel.
Dit college:
- Wat is dat, global connections of globalisering?
- Rol historici in dit debat, enkele kernvragen
- Analytisch gereedschap
- Probleem: uitgaan van diffusie
- Periodisering
- Hoe historici er vanaf de 19e eeuw tegenaan gekeken hebben
Global connections: verbindingen die de circulatie van mensen, goederen en ideeën mogelijk maken.
Het is te gebruiken als beschrijving, maar ook als verklaringen voor fenomenen. Global connections is
een toestand, globalisering is een proces. Het begrip ‘globalisering’ roept emoties en ideeën op:
- Negatief:
o vanuit politiek links: het is een neoliberaal experiment
o vanuit politiek rechts (populisme) ook kritiek dat de afstand met de politiek te groot
wordt en dat het sociaal contract tussen overheid en bevolking verbroken is
- positief
Kritiek op globalisering is economisch en politiek (het is een voortzetting van imperialisme). Positieve
kanten van globalisering zijn bijvoorbeeld dat mensen nog nooit zo gelukkig en gezond geweest zijn.
Dit is terug te zien in data. Soms slaat dit echter door: de wereld lijkt plaat, alles lijkt op elkaar,
verschillen verdwijnen.
Het boek van Freedman (The World is Flat) gaat over vrijhandel, vanuit het oogpunt van
globalisering, maar het kan vanuit meerdere hoeken bekeken worden.
Meeste mensen gaan ervan uit dat globalisering iets recents is, maar dit is een misvatting. Een
andere misvatting is dat globalisering een proces van diffusie is, meestal opgevat vanuit Europa.
Historici kunnen dit ontkrachten.
, Linkerkaartje:
twittergebruik. Dit
valt onder de publieke
sfeer. Als we hier vanuit globaal perspectief naar kijken, zien we
grote segmentatie. Maar dit kaartje laat andere vragen, over
leeftijd etc., onbeantwoord. Het rechterkaartje geeft
tweets over Charlie Hebdo aan. De verschillen in deze
kaartjes zijn gedeeltelijk te verklaren door pers- en
internetvrijheid.
Welke ro hebben historici gespeeld in het debat over
global connections en globalisering? In veel boeken is er
de (impliciete) aanname dat een ontwikkeling lineair is,
en dat het vanuit een centrum (Europa) naar een
periferie gaat. Debatten hierover hebben geleid tot
opkomst van de specialisatie ‘global history’. Toch zijn
de meeste mensen beïnvloed door eurocentrisme, door
vier intellectuele reuzen:
- Thomas Malthus (1766-1838): Malthusiaans plafond en positive checks. Hij zag een groot
verschil tussen Europa en de rest, vooral China. In Europa waren er preventive checks, in Azië
positive checks. Duidelijke cesuur tussen primitief Azië en Europa
- Adam Smith (1733-1790): marktwerking en vrije arbeid zijn belangrijk. Hij zag deze
verschijnselen vooral in Europa
- Karl Marx (1818-1883): de wijze van productie in Azië is heel anders dan in Europa: tribuut vs
vrije markt. Azië zou zich nooit ontwikkeld hebben, als Europeanen niet langsgekomen waren
- Max Weber (1864-1920): schreef over staatvorming en burgerrechten. Hij maakte een
fundamenteel onderscheid tussen Europa en ‘de rest’, vooral Azië: Europa had grote,
invloedrijke steden en die verklaren voor hem alles.
Alle vier hebben een punt met hun ideeën, maar alle vier zien ze het te zwart-wit, en zijn ze te
eurocentrisch: Europa werd gezien als voorbeeld, oorsprong en maatstaf. Voorbeeld: de theorie van
de Great Divergence.
Iedereen in Europa is eurocentrisch, maar tegenwoordig zijn we ons daar meer bewust van.
Ook: moderniseringsdenken. De wereld wordt pas interessant gevonden na de Industriële Revolutie,
toen alles dynamisch en modern werd.
Er zijn zeer veel ontwikkelingen geweest in de 19e eeuw die we nu normaal vinden. Het grote gevaar
van moderniseringsdenken is de aanname dat er voor 1800 weinig dynamiek was. De stereotypes zijn
dat de wereld voor 1800 cyclisch was, en na 1800 lineair.
Toch dragen we deze manier van denken wel met ons mee, dus we moeten er kritisch over blijven.
Ook belangrijk: ontwikkelingen in de wereld open-minded te blijven bekijken, en de Europese blikken
weg te laten.
Er is wel sprake geweest van machtsverschillen en diffusie, maar vaak niet alleen maar dat. Het is dus
belangrijk om niet te blijven hangen in deze ideeën.
, Kernbegrippen voor dit vak: de 4 C’s:
- Connections
- Circulatie
- Cross-culturele contacten: wat gebeurt er dan?
- Creolisering
Onze kijk op deze processen hangt af van je positie in het geheel.
Kernvragen voor dit vak:
- Welke verbindingen worden er eigenlijk gelegd door de tijd, hoe en door wie? (Connections)
- Welke verschillen zien we in intensiteit en extensiteit? (CCC)
- Wat wordt er ‘gezonden’ en wat ‘komt er terug’? (Circulation)
- Wat gebeurt er met mensen, goederen en ideeën als ze ergens anders arriveren, dan wel
weer verder reizen of terugkeren? (CCC en Creolisering, maar ook verwerping of
desinteresse)
Analytisch gereedschap: eerst moet je weten welke vraag je hebt. Daarnaast enkele belangrijke
mechanismes of termen:
- Extensity: hoe groot is het bereik
- Intensity: de kwantiteit
- Impact
- Velocity: de snelheid van de connections
Daarnaast hebben we vier periodes:
- Thin: na de Middeleeuwen
- Expansive: ontdekking van de Amerika’s
- Segmented: expansie
- Thick: recent
College 2 (15 februari): Globalisering in het Romeinse Rijk – De Ligt
Globalisering draait om circulatie van goederen, personen en ideeën. Het geldt op het gebied van
politiek, economie en cultuur. Is dit concept wel toepasbaar op de Oudheid, of überhaupt op pre-
moderne rijken? Als abstract begrip natuurlijk wel: compressie in ruimte en tijd (grotere afstand,
kleinere tijd) vond ook plaats in de Oudheid. Maar als je streng bent, kan globalisering nooit
plaatsgevonden hebben in de Oudheid, omdat het niet over alle continenten ging. Als je deze
definitie aanhoudt, kan globalisering pas vanaf 1492 plaatsgevonden hebben. Het antwoord op deze
vraag hangt dus af van je definitie en je onderwerp. De Ligt vindt dat we aspecten die lijken op
globalisering nu wel moeten scharen onder de geschiedenis van globalisering, en dat het begrip dus
wel van toepassing is op de Romeinse Tijd. Alternatieve term: connectiviteit.
Braudel zag al een vorm van globalisering (geografische eenheid) in het Middellandse Zeegebied in
de 16e eeuw. Hoe past het noordwesten van het Romeinse Rijk bij dit concept?
Het Romeinse Rijk was ongeveer even groot als de VS. We kunnen de ideeën van Braudel hierop
toepassen, in ieder geval op het gebied rond de Middellandse Zee. Een alternatieve invalshoek is via
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Heleen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen