Samenvatting
Samenvatting Hoofdlijnen Nederlands Recht - alles
- Instelling
- Hogeschool Windesheim (HW)
Dit is een samenvatting van de theorie van publiek- en privaatrecht.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdlijnen Nederlands Recht samenvattingPrivaatrecht:
H1)
4 functies van het recht:
Normatieve functie (gedragsregels iedereen vindt.)
Geschil oplossende functie (Om eigenrichting te voorkomen.)
Additionele functie
Als partijen vergeten zijn afspraken te maken, geeft het recht aan welke regel geldt.
Instrumentele functie
Praktische zaken worden via het recht geregeld, je kan het niet aan de mensen zelf overlaten
(verkeersregels bijv.)
Rechtsbronnen = waar je het recht kunt vinden.
4 rechtsbronnen:
De wet
Het verdrag
De jurisprudentie -> publiekrecht
De gewoonte -> publiekrecht
De wet:
Privaatrecht = ook wel civiele recht of burgerlijk recht.
(BW 1) (BW 3,5 en 6) (BW 2)
(paar losse wetten) (paar losse wetten)
Personen- en familie recht = regelt zaken als geboorte, huwelijk, geregistreerd partnerschap, adoptie
Vermogensrecht = hieronder vallen alle op geld waardeerbare handelingen tussen burgers onderling
waaraan juridische gevolgen gebonden zijn.
Ondernemingsrecht = regelt alles wat ondernemingen en bedrijven betreft. Bijv. handelsregisterwet.
Burgerlijk procesrecht = de regels rond privaatrechtelijke juridische procedures.
Procederen = een beslissing aan de rechter vragen naar aanleiding van geschil
Boek 9 van het BW zou over dingen als octrooirecht en auteursrecht gaan maar vanwege
internationalisering niet ingevoerd.*
De staat heeft op het terrein van het Sr via het OM een monopolie positie, het alleenrecht sancties
op te leggen.
Grondwet:
Organieke wetten = wetten die door de grondwet zijn geschreven, b.v.de Gemeentewet, de Kieswet.
Deze wetten worden organiek genoemd omdat zij betrekking hebben op de organen.
Toenemende overheidsbemoeienis maakte van nachtwakersstaat -> een verzorgingsstaat.
,Als overheid juist meer terugtrekt = privatisering en deregulering.
(wetboek van strafrecht) (Grondwet) (algemene wet bestuursrecht)
(wetboek van strafvordering) (Organieke wetten)
Nationale wetgever = wetgever op centraal niveau, de regering en Staten-Generaal.
Staten-Generaal = 1e + 2e Kamer.
Decentrale wetgevers = o.a. provinciaal en gemeentelijk niveau. Treden vooral op het terrein van
bestuursrecht en strafrecht.
Verordeningen worden ook keuren genoemd.
3 Regels voor rangorde tussen wetgevende organen:
Hogere regels gaan boven lagere regels. (belangrijkste regel van de 3!)
Bijzondere regels gaan boven algemene regels.
Jongere regels gaan boven oudere regels.
Wet in formele zin = wet door regering + Staten-Generaal (nationale wetgever).
Wet in materiele zin = algemene burgerbindende rechtsregels.
Het verdrag:
Verdrag = Tussen 2 landen heet bilateraal. Tussen meer dan 2 heet multilateraal verdrag.
Door toenemende internationalisering worden verdragen steeds belangrijker.
Jurisprudentie:
Vonnis = uitspraak rechtbank.
Arrest = uitspraak van een gerechtshof of de Hoge Raad.
Soms is er een wet waar in iets niet helemaal duidelijk is ‘zonder geldige reden’ -> wat is dan bijv.
zo’n geldige reden? Door uitspraken (jurisprudentie) worden betekenissen aan dit soort stukken
gegeven.
Een rechter of rechtscollege kan dus ook recht maken (geeft duidelijke uitleg en nieuwe
betekenis aan stukken uit de wet).
De 7 interpretatiemethoden:
De grammaticale interpretatiemethode
Alledaagse spraakgebruik en woordenboek (letterlijk) wetten waar wordt benoemd wat valt onder
een bepaald woord/ categorie.
De wetshistorische interpretatiemethode
, de parlementaire stuken raadplegen (parlementaire geschiedenis van de wet).
De systematische interpretatiemethode
Rechter legt een woord of zinsnede uit aan de hand van een andere wet. Samenhang wetten.
De teleologische interpretatiemethode
De rechter doet een beroep het doel (Telos) van de wet, (bedoeling wetgever).
De anticiperende interpretatiemethode
Toekomstig recht. Een rechter beroept zich op een wetsvoorstel (dat bijna zeker een wet zal
worden).
De rechtsvergelijkende interpretatiemethode
Vergelijking met een buitenlands rechtsstelsel waarin desbetreffende ook is (kan ook intern).
Overige interpretatiemethoden:
Precedenteninterpretatie = eerdere uitspraken van rechters waarin dat onduidelijke is uitgelegd.
Interpretatie naar redelijkheid en billijkheid (rechtvaardigheid)
Redeneerwijzen = wordt gebruik door rechter naast interpretatiemethoden.
2 bekende manier van redeneren:
- A-contrarioredenering = de rechter gaat ervan uit dat een rechtsregel niet van toepassing is,
omdat die regel uitsluitend geschreven is voor de gevallen die uitdrukkelijk in die regel
genoemd worden.
- Redenering naar analogie = de rechter stelt zich op het standpunt dat een kwestie (dat niet
wettelijk geregeld is), zoveel lijkt op een andere kwestie dat wel geregeld is, dat die ook van
toepassing is op niet-geregelde kwestie. (kopiëren)
Analogie een rechtsregel uitbreidt, terwijl de a-contrarioredenering dat juist niet doet.
Gewoonte:
Gewoonte kan ook als bron van recht fungeren als het voldoet aan 2 voorwaarden:
De 2 voorwaarde van gewoonterecht:
Vaste overeenkomstige gedragslijn binnen een groep.
De groep achten zich moreel verplicht de regel te volgen.
Materieel recht = Wat mag wel en wat mag niet. Welke rechten en plichten heeft men (inhoudelijk).
Formeel recht/ procesrecht = welke regels moet men volgen om het materiele recht uit te voeren.
Bijv. -> hoe moet een agent arresteren?
Dwingend recht = recht waarvan burgers niet mogen afwijken.
(signaalwoorden: moeten, nietigheid en openbare orde/ normatieve functie samenleving)
Aanvullend recht = recht waarvan je altijd kunt afwijken; alleen als beide partijen daarmee akkoord
gaan.
Objectief recht = geldt voor iedereen in de samenleving. Geldende/ positieve recht.
Subjectief recht = geldt alleen voor een individu of bepaalbare groep.
Vb. gevecht tussen mv. tijger slaat mr. walrus in elkaar. Mv. tijger heeft een objectieve rechtsregel
geschonden. Mv. tijger heeft een subjectieve verplichting, namelijk een schadevergoeding voor mr.
walrus.
Rechtspersoon vs. natuurlijkpersoon
Een rechtspersoon is eigendom van iemand (bedrijf), natuurlijkpersoon IS iemand.
Rechtspersonen en natuurlijke personen samen heetten rechtssubjecten.
NV en BV
- Allebei rechtspersoon
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Viviannestef. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen