Een volledige samenvatting met de colleges uitgetypt, de literatuur samengevat en een overzicht van de arresten. Systematisch geschreven met duidelijk overzicht, rijtjes en stappenplannen.
WEEK 1 COLLEGE
Materieel strafrecht = sanctierecht
= rechtsbescherming en instrumentaliteit
& dogmatiek en systematiek van het strafrecht
Functies van het materieel strafrecht:
- Rechtsbescherming: van rechtsgoederen, potentiele verdachten
Gaat namelijk om de bescherming van de rechtsorde en de samenleving, niet om het
slachtoffer
- Instrumentaliteit: middel om criminaliteit te bestrijden
! moet een balans komen
Hoofddoel materieel strafrecht: voorkomen van eigenrichting & vergelding
Het materiele strafrecht regelt:
- Welke gedragingen onder welke voorwaarden strafbaar zijn
- Waaruit de sancties bestaan
- De voorwaarden voor toepassing strafrecht
Bronnen van matr strafrecht:
- Wetboek van strafrecht → boek 1-3 (algemeen, misdrijven, overtredingen)
- Bijzondere wetten → door art 91 Sr (opiumwet en auteurswet)
- Gedelegeerde en lagere wetgeving → ! alleen overtredingen NOOIT misdrijven
Strafrecht = ultimum remedium → opportuniteitsbeginsel (OM) art 167 Sv en art 9a SV (rechter)
------
Rechtvaardigingstheorieen:
3 stromingen:
1. Retributivisme (absoluut)
Vergelding staat centraal als grondslag, kijken naar het verleden
De straf wordt gerechtvaardigd door de misdaad (verdiend leed) → intrinsiek goed
, → staat los van de effecten (quia peccatum)
! moet proportioneel zijn
= KANT
↳ Positief: gerechtigheid eist bestraffing van schuldige → kategorischen imperativ
= HEGEL
↳ Negatief: alleen schuldige mag worden bestraft → afweging tussen straf en misdrijf
= BECCARIA
↳ ziet contrat social (burgers onderling) = maximaal geluk nastreven dus crim
voorkomen
2. Utilitarisme (relatief)
Nut staat centraal als grondslag, kijken naar de toekomst = prospectieve orientatie
De straf wordt gerechtvaardigd door de effecten (ne peccetur)
→ straf dient als instrument voor toekomstig doel (niet een ‘recht’)
Doelen: generale/speciale preventie, rehabilitatie, incapacitate, beveiliging
3. Verenigingstheorie
= vergelding is de grondslag voor de straf maar de bijzondere doelen van dader meegenomen
Beide theorieën te extreem dus middenweg
2 verschillende varianten:
1. Utiliteit als algemene rechtvaardiging aangevuld met neg. retributivisme
2. Vergelding als algemene rechtvaardiging afgezwakt met utilitarisme (dominant in NL)
= POMPE
! wel proportionaliteit vereiste
Zwarte Ruiter arrest
-------
Structuur van begrip strafbaar feit
3 dimensies van een strafbaar feit:
1. Historisch: wat is er gebeurd? Moet nog bewezen worden
De feitelijke werkelijkheid van de gedraging
2. Wettelijk: ten laste gelegde moet gekwalificeerd worden door de wet
, Gedraging zoals weergegeven in de wet
3. Juridisch: de voorwaarden voor strafbaarheid
Dogmatische invulling vd gedraging (gedr, wett.bep, wederr & schuld)
Voorwaarden voor strafbaarheid: art 350 Sv
- Gedraging: handelen of nalaten Bewijs TLL
- Commissiedelict → handelen
Misdrijf: vereist opzet of culpa (schuld)
→ MOET in wet in formele zin staan
Schuld:
- Zuivere schuld (culpa (onbewust))
- Bewuste culpa (optimisme)
- Roekeloosheid (welbewust)
Opzet:
- Voorwaardelijke opzet (gevolgen voor lief)
- Opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn (indirect)
- Willens en wetens (gedraging en gevolgen in lijn met de wil)
! Indien in de delictsomschrijving → moet bewezen worden
Overtreding: materieel feit gepleegd is voldoende
, ------
Deelnormen van legaliteitsbeginsel art 1 Sv en Sr
1. Lex certa: wet moet zo duidelijk mogelijk verwoord zijn, minimale bestanddelen benoemen
Open normen staan in strijd hiermee want de delictsomschrijving moet voor zich spreken
→ vormt dus een inspanningsverplichting voor de wetgever
2. Strikte interpretatie: gebondenheid vd rechter aan de wettekst
- Grammaticaal: uit de tekst blijkende betekenis, dus letterlijk
- Wetshistorisch: bedoeling van de wetgever tijdens in leven brengen wet
- Wetssystematisch: systeem vd regeling waar de bepaling deel van is, is bepalend
- Teleologisch: ratio → hoe het opgevat wordt in het hedendaags
- Functioneel: maatschappelijke functie
! probleem als extensief geinterpreteerd wordt, buiten de wet om → legaliteitsbeginsel in gevaar
3. Verbod van analogie: bestaand wettelijke voorschrift wordt als grondregel genomen voor
een geval wat hier volgens de wet niet strikt onder valt
4. Lex scripta: alleen geschreven wet
gewoonte is geen directe bron voor sr, gewoonte kan dus niet aangehaald worden ivm
willekeur
5. Verbod van terugwerkende kracht: art 1 lid 1 Sr, eerst wet dan strafbaar
Noodzakelijk voor rechtszekerheid en generaal-preventieve werking
6. Nulla poena regel: rechter is gebonden aan de wet, kan dus niet de wet te boven gaan
7. Noodzaak om wet te kennen: art 88 Gw, wet treedt in werking na bekendmaking
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper estherlanting1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
