College 1
Verklaren: wat is er gebeurd? Wat er nu gebeurt? Wat in toekomst te verwachten is. Hoe het komt/
in stand blijft en dus hoe te veranderen.
Verklaringstheorieen:
- Hoe/ waardoor gedrag/ emotie/ cognitie en eventuele problemen daarin gelokaliseerd zijn
en hoe ze zijn ontstaan (en voortduren)
- Verklaringstheorieen over hoe/ waardoor een bepaalde aanpak/ therapie effectief is.
Waarom willen we verklaren?
- Bijvoorbeeld voor overleving, nieuwsgierigheid, onder controle krijgen, voorspellen, macht
enz.
- In orthopedagogiek: als je weet waar het probleem gesitueerd is en waardoor iets komt kan
je makkelijker behandelen (?), het is een vorm van op systematische manier analyseren: het
probleem,de behandeling en de connectie daartussen.
Verhouding verklaren/ veranderen:
- Verklaringtheorieen zonder therapie
- Therapieën zonder verklaring?EMDR (eye movement desensitization and reprocessing)
mindfulness
Als je weet waar het probleem zit weet je dan ook hoe je het moet veranderen? Nee. Voor
en nadeel theorie: kan werken als zaklamp (theorie kan gunstig zijn, je snapt bepaald deel
van gedrag beter, of je ogen wennen aan licht en rest van bos lijkt donkerder -> je kijkt maar
in een richting).
Belangrijk afzonderlijk theorieën gebruiken maar ook integreren!!!!!!!!!!
Basismodel van de cursus (wordt gebruikt bij casussen)
Hoe komen we tot verklaringen, met:
- Ideeen
- Observaties en ervaringen
- Theoretischereflecties// theorieën
- Experimenten om ideeen observaties en theorieën te testen.
Model of theorie:
, - Theorie: geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in onderlingen samenhang
worden beschreven (gebruiken wij vooral)
- Een model is een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid.
Orthopedagogische verklaringstheorieen:
- Verklaringen die iets zeggen over het opgroeien en opvoeden van kinderen en wat daarmee
mis kan gaan. Er zijn geen specifieke pedagogische verklaringstheorieen ->Biologisch,
psychologische en sociologische theorieën worden gebruikt
Artikel de jong
- Gaat over hoe theorieën met elkaar verbondenzijn.
- Bijna nooit 1 theorie afdoende veklaring
- Vraag: ligt de oorsprong van psychopathologisch probleemgedrag in biologie of cultuur?
(nature/ nurture; genotype/ fenotype)
4 perspectieven op samengaan biologie/ cultuur:
- Dichtoom: of biologie of cultuur.
o Was dominant in het koloniale en postkoloniale tijdperk
o Het interpreteerde de vanuit het westen bekende “grote psychiatrie’biologisch,
teriwjl andere onbegrijpelijke of bizarre gedragingen werden beschouwd als
exotische cultuurvarianten.
o Belangrijke namen: Kreaplin: het klinisch beeld van de psychose wees op een
unversele aandoening en schreef cultuurspecifieke uitingen toe aan gebrekkige
intelligentie.
o Het dichotome perspectief interpreteerde de vanuit het westen bekende ‘grote
psychiatrie’ biologisch, terwijl andere onbegrijpelijke of ‘bizarre’ gedragingen werden
beschouwd als exotische cultuurvarianten.
o Biologische denkers: vanaf 1850 (b.v. Kraepelin) ziekten (b.v. psychose) zijn
universele en zelfstandige entiteiten die mensen overal ter wereld op identieke wijze
treffen (uiteindelijk leidend tot de universele DSM-criteria) (verschillen in
cultuurspecifieke uitingen (Javanen hadden minder wanen en hallucinaties) werden
toegeschreven aan een gebrekkige intellectuele ontwikkeling of inferioriteit van het
brein van een inboorling of aan exotische gewoonten (b.v. de pibloctoc; de arctische
hysterie)
o Tegenover:
o Sociaal georienteerde denkers: Lokaal optredende exotische aandoeningen die
beschouwd worden als unieke vormen van psychopathologie die zich manifesteren
in een specifieke cultuur (cultuurgebonden syndromen)
- Continuüm: in meer of mindere mate toegeschreven aan biologische of sociaal culturele
factoren
o Uit het universalisme-relatievisme of universalisme-particularismedebat
o Wijn zijn meer doordrongen geraakt van de noodzaak om interdisicplinair te kijken
naar de complexe interactie van biologische, sociaal-culturele, cognitieve,
emotionele en linguïstische aspecten van gedrag.
o Bij iedere psychische aandoening spelen universele en cultuurspecifieke
componenten een rol.
o Gedragspatronen en psychopathologie passen op een continuüm met aan het ene
eind universele stoornissen die het beste te begrijpen zijn vanuit een biologisch
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindavp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.