College aantekeningen
Colleges 2021 Functieherstel met bruggen
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Alle colleges van het vak Functieherstel met bruggen. Inclusief pollvragen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Freeke Coppens; ACTAFunctieherstel met bruggen // College Materiaalkeuze \\ 15-09-2021
Leerstof
- K&B Hoofdstuk 8, 11, 17, 18
- Wiskot H6
- Artikelen op Canvas
Materiaalkeuze voor een brug
Patiënt
- Esthetische wensen
- Kosten
Tandarts
- Afnemen hoeveelheid tandweefsel
- Mechanische criteria
- Belastbaarheid van constructie
- Biocompatibiliteit
Materialen
• Metaal
• Metaal-porselein
• Full contour zirconia
• Lithiumdisilicaat
• Composiet
Procedure
Kronen vs Bruggen
Solitaire restauraties krijgen voornamelijk te maken met druk
spanningen.
Faaloorzaken kronen: secundaire cariës, loskomen (cement)
Brug is complexer. In het midden wordt de brug belast. Dit betekent
dat de brug gaat doorbuigen. Als dit gebeurt betekent dit dat er
spanning aan de onderkant van de brug gaat zitten. De brug vindt dit
niet jn. Er zijn een aantal dingen van belang: de overspanning, de
hoogte van de brug zelf, de diepte van de brug en de afwerking van de
connector kan van belang zijn. Deze aspecten kunnen allemaal tot het
falen van de brug leiden.
Bruggen krijgen naast drukspanningen ook te maken met forse trekspanningen (tensile stress).
Dit vereist andere materiaaleigenschappen:
- Hogere buigsterkte ( exural strength)
- Hogere elasticiteitsmodulus (E-modulus) —> Het liefst hoge e-modulus
- Hogere taaiheid (toughness)
Metaal is wel taai, keramiek niet want breekt bros.
fi fl
, Freeke Coppens; ACTA
Een brug kun je vergelijken met een driepuntsbuig proef waarbij je twee
pijlers hebt aan de onderkant en waarbij je belasting hebt aan de
bovenkant. De maat van doorbuigen bepaalt dus hoe goed de
constructie is.
Wat is hier belangrijk bij?
Bij een gewone driedelige brug:
Druk —> onderkant wordt uitgetrokken = trekzone
bovenkant wordt ingedrukt = compressie zone
Wat gebeurt er dan? Als je vaak genoeg drukt kan het
zijn dat er aan de onderkant een scheurtje ontstaat dat
heel langzaam gaat groeien. In het begin is dit niet
zichtbaar, maar op een gegeven moment breekt de brug
door.
Een driepuntsbuig-proef:
Soms onderin een gleufje waardoor je de taaiheid van
het materiaal kan meten.
Waar kun je dit mee vergelijken? Met de connector.
Een connector zal nooit een mooi afgerond iets zijn.
Het eindigt altijd een beetje scherp. Dit kan dus een
beginpunt zijn van een scheur. De taaiheid zegt iets
over de weerstand van het breken in de connector.
Bij een driepuntsbuig-proef kun je de buigsterkte meten. Hier hoort een bepaalde kracht bij.
De spanning aan de onderkant van het balkje kun je berekenen door een formule:
Stress [MPa] = 3 F l / 2 d h^2
Deze formule kan je ook iets vertellen over de mechanica
van de brug bij de patient in de mond. De spanning
waarbij de brug stuk gaat is rechtevenredig met de kracht
die erop staat.
- Als er 2x zoveel kracht op de brug komt te staan, is de
kans 2x zo groot dat de brug breekt.
- Als de brug 2x zo lang wordt betekent dit dat je de helft
van de kracht nodig hebt om de brug stuk te krijgen.
- Als we de brug 2x zo diep maken, dus als de connector 2x zo breed is dan betekent dit dat de
brug met 2x zoveel kracht stuk zou gaan.
Truc: hoogte staat in het kwadraat. Dit betekent met een connector 2x zo hoog, brug 4x zo sterk.
Connector is erg belangrijk onderdeel binnen de brug. Als deze te smal is gaat de brug heel snel
stuk. Dit zul je ook terug zien bij een gebroken brug.
In het boek staat dat de oppervlakte van de brug erg belangrijk is, maar oppervlakte is h x d.
Waarbij de hoogte dus 2x zo belangrijk is dan de diepte.
Samenvattend:
- Als we een brug belasten ontstaat er een trekkracht aan de onderkant van de brug, deze is
afhankelijk van de overspanning, de diepte, maar boven alles van de hoogte van de connector.
- Andere brug: Trekspanning zit aan de bovenkant van de connector ipv aan de onderkant van de
connector.
, Freeke Coppens; ACTA
Metaal
Metalen brug/gouden brug —> Mensen met een parafunctie:
knarsen en klemmen en patiënten uit jaren 70’.
Metalen legeringen
Schaars metalen legeringen
• Hoog goud:
• Medium en laag gouden legeringen
• Zilver en palladium legering
Basis metalen legeringen
• Chroom-kobalt legering
• Chroom-nikkel legering
• Titanium legering —> China
Tandarts in de mond —> bij een hoog
gouden legering kun je kiezen uit
verschillende hardheden. De hardheid is
afhankelijk van de hoeveelheid goud die
erin zit. Hoe minder goud, des te harder de
kroon werd. Dan moet er iets meer zilver of
koper in zitten. Dit betekent dat de sterkte en de stijfheid van het materiaal veel hoger wordt. Dus
voor een kroon kun je nog een “zacht goud = hoog goud percentage/meer edel’ gebruiken, maar
voor een brug heb je “hard goud/extra hard goud = laag goud percentage/minder edel”.
Dus gouden bruggen zijn over het algemeen minder edel dan de kronen die je zou kunnen
gebruiken. Als je een te zachte brug zou maken betekent dit dat het door zal buigen in een
permanente vorm. Dit geeft randlekkage.
Cementeren en bonding; metalen bruggen
Twee principes:
1. Edel/Goud —> Alloy primer; VBATDT
2. Onedel legering —> 10-mdp
Duurzaamheid = +++++
Esthetiek = +
Slijtage = +++++/geen slijtage antagonist
Cementeren = +++ onedel, ++ edel
Metaal-porselein
Bij een bruxist kun je metaal-porselein gebruiken. Buccaal
zit porselein. Dit kan eraf springen en dit wordt chipping
genoemd.
Opbak-porselein is vaak veldspaatkeramiek. Dit is ZWAK.
Als er een putje of een krasje zit in veldspaatkeramiek dan
gaat het materiaal eerder stuk.
Naarmate de ruwheid hoger wordt; dus meer krassen en
putten neemt de exural strength heel erg af. Dit betekent dat
er minder kracht nodig voor chipping.
Er zijn wel twee variaties bij metaal-porselein:
1. Enkel buccaal porselein
2. Geheel porselein —> ruwheid gaat een rolspelen.
fl
, Freeke Coppens; ACTA
Duurzaamheid +++ (door chipping)
Esthetiek = +++
- Gebrek aan translucentie
- Donkere onderstructuur
- Donkere metaal randen
- Biocompatibiliteit
Slijtage = +++
Cementeren = +++ onedel, ++ edel
Zirconia-Porselein
Levensduur zirconia opgebakken brug is lager omdat het grootste probleem chipping is.
Bruggen: Zirconia-porselein vs metaal-porselein —> chipping 25% vs 19%. Dus meer chipping bij
zirconia-porselein dan bij metaal-porselein.
Opbakporselein is de zwakste schakel bij een opgebakken zirconia restauratie.
Chipping is een regelmatig voorkomend probleem bij opgebakken zirconia restauraties.
Duurzaamheid ++
Esthetiek = ++++
- Enige translucentie
- Tandkleurige onderstructuur
Slijtage = +++
Cementeren = ++
Full contour zirconia
Onderzoek kronen: full contour zirconia is het
sterkst.
Doordat het materiaal nog maar kort op de
markt is, ontbreekt goed klinisch onderzoek.
Afglanzen en polijsten:
- Wanneer een full zirconia kroon/brug
gepolijst is dan geeft dit weinig slijtage aan
het glazuur van de antagonist.
Ondanks de hoge hardheid van zirkonium
dioxide, zorgt zijn nanocristalijne structuur
voor weinig abrasie aan de antagonist, mits
het materiaal glad gepolijst is en niet alleen
afgeglansd is.
Cementeren en bonden; zirconia —> 10-MDP, maar is niet erg sterk. Zirconia is niet etsbaar. Om
hechtsterkte te verbeteren kun je het zirconia zandstralen met kleine korrels (SB50).
Duurzaamheid ++++
Esthetiek = +++
- Weinig translucentie
- Geen diepte werking die wordt verkregen door het in lagen aanbrengen van opbakposelein.
Slijtage = ++++
Cementeren = ++
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper freekecoppens00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen