1
Lectures. Ethics in Care & Education
Lecture 1. Introduction. Moral reasoning; relativism and egoism
(12-09-2022)
Program
Three specific ways to do ethics:
1. Applied ethics (= Toegepaste ethiek)
a. Why do we (actually) need ethics in care and education?
2. Meta-ethics
De stroming die reflecteert op ethiek.
a. What is nature of moral statements?
b. How do we gain moral knowledge?
Realism/objectivism (= Objectivisme), relativism (= Relativisme), subjectivism (= Subjectivisme)
3. Normative ethics (= Normatieve ethiek)
a. What is the right thing to do? How should you live your life?
Part I. Applied ethics, why do we need ethics in care and education?
Komt veel voor, vooral ook in Coronatijd: camera’s aanzetten tijdens examens tegen privacy , sommige
leerlingen verdwijnen doordat ze niet goed onderwijs kunnen volgen tijdens de pandemie. Dit zijn
problemen die je morele dilemma’s kan noemen. Je moet bepaalde waardes tegen elkaar opwegen,
bijvoorbeeld recht op onderwijs en veiligheid. In geval van camera’s aanzetten heb je te maken met
privacy en gelijke kansen tijdens het examen.
Why ethics?
How do you deal with a pupil diagnosed with impulse control issues who benefits from being in a
classroom, but frequently disrupts the learning process of peers?
Een moreel dilemma op klas-niveau
How do you deal with parents protesting against ‘Coming Out Day’ celebrations in school?
Een moreel dilemma op school/institutie-niveau
How should we regard expensive institutes offering shadow education in schools?
Wat betekent dit op het gebied van gelijke onderwijskansen? Mensen met hoge inkomens kunnen dan
Een moreel dilemma op nationaalniveau.
These issues are everyday dilemma’s for people working in children’s care and education
They are ethical challenges: they have to do with notions of equality (= noties van gelijkheid), care,
inclusion, respect, etc.
These dilemmas can be solved by asking instrumental questions
a. However: in this course we provide an ethical perspective
In deze course gaan we juist ethische vragen stellen. Hoe wegen waardes tegen elkaar op?
Codes of Conduct (= Beroepscode)
Morele richtlijn hoe te handelen in je beroep.
From the Code of Conduct (for American educators):
1. The professional educator strives to create a learning environment that nurtures to fulfilment the
potential of all students.
2. The professional educator deals considerately (= weloverwogen) and justly with each student, and
seeks to resolve problems, including discipline, according to law and school policy.
3. The professional educator complies (= voldoet aan) with written local school policies and applicable (=
van toepassing) laws and regulations that are not in conflict with this code of ethics.
, 2
CASE STUDY 1: THE CHEATING STUDENT
Case study 1: De spiekende student. Je hebt een student die uit het laaginkomen gezin komt en hard werkt
voor een beurs. De voorwaarde hiervoor is dat de student gemiddeld een 7 moet staan. Je komt erachter
dat deze student in één toets plagiaat heeft gepleegd, dit is de eerste keer. Het beleid is dat het resultaat
hiervan dan een 1 moet zijn, maar je weet dat de student dan geen beurs meer krijgt. Wat doe je dan? Stel
je hebt 2 opties, namelijk:
1. Je volgt het schoolbeleid en geeft de student een 1.
2. Je gaat een gesprek aan met de student om aan te geven dat het ingeleverde verslag niet zijn
beste werk was. Zodat de student een tweede kans krijgt.
From the Code of Conduct:
De ‘Code of Conduct’ voor onderwijzers zegt het volgende over de spiekende student:
1. The professional educator strives to create a learning environment that nurtures to fulfilment the
potential of all students.
Op basis hiervan zou je zeggen dat je het laat gaan, om de potentie van deze student te vergroten.
2. The professional educator deals considerately and justly with each student, and seeks to resolve
problems, including discipline, according to law and school policy.
Wat zegt dit dan over wat je in deze situatie moet doen? Goed en accuraat kan je op verschillende
manieren opvatten
3. The professional educator complies with written local school policies and applicable laws and
regulations that are not in conflict with this code of ethics.
Het beleid is een 1 geven, dus volgens dit zou je het niet laten gaan.
Opvallend is dat punt 1 en punt 3 uit de ‘Code of Conduct’ elkaar tegenspreken. De ‘Code of Conduct’ is
een startpunt, maar zeker niet het eindpunt.
Morele beslissingen worden dus niet alleen gebaseerd op de Code of Conduct, maar hier moet je goede
redenen voor hebben. Je moet de voor- en nadelen afwegen, maar ook waarden afwegen. Beredeneren is
dus heel belangrijk in ethische dilemma’s. Je hebt morele en goede argumenten nodig, je moet oppassen
voor het misbruiken van analogieën.
Moral judgements must be backed by good reasons
Morele filosofie en het uitvoeren van ethiek legt de focus op beargumentering.
A moral argument sound argument, without logical fallacies (= drogredenen).
Beware of reasoning that misuses analogies, turns to ‘slippery slopes’, etc.
Important strategy in moral thinking: thought experiments (support of a theory, provide
counterexamples, develop moral argument)
Het laat je nadenken over hoe en waarom je in een situatie zou handelen.
Applied ethics
Begins with a specific problem; then looks at values, principles or other normative standards involved
Een voorbeeld hiervan is de casus van de spiekende student.
Professional ethics: a community of professionals is always are moral community as well.
Professionals share values, implicit or explicitly listed in codes of conducts or protocols. Using these
will inform their decision making process.
Professionele ethiek is een vorm van toegepaste ethiek. Een gemeenschap van professionals is altijd
ook een morele gemeenschap. Zij delen immers impliciete- en expliciete waarden in zaken die in de
‘Code of Conduct’ en in protocollen beschreven staan. Al deze dingen gebruiken de professionals
tijdens het maken van de beslissing.
Toegepaste ethiek start met een specifiek dilemma/probleem. En begeleidt je naar de waarden die een
rol spelen en welke rol de ‘Code of Conduct’ heeft.
, 3
Part II. Meta-ethics (= Meta ethiek)
In meta-ethiek heb je een helicopterview over ethiek: wat is ethiek, wat doen we eigenlijk als we moreel
denken etc.
From the code of conduct
Onderstaande uitspraken zijn morele uitspraken, aangezien het niet een feit beschrijft.
1. The professional educator strives to create a learning environment that nurtures to fulfilment the
potential of all students.
2. The professional educator deals considerately and justly with each student, and seeks to resolve
problems, including discipline, according to law and school policy.
3. The professional educator complies with written local school policies and applicable laws and
regulations that are not in conflict with this code of ethics
What makes a claim ‘moral’?
Moral claims need first to be distinguished (= onderscheidend) from factual ones: they describe and
can be true or false
Een voorbeeld van een feitelijke uitspraak: De trein naar Amsterdam rijdt via Amersfoort vanwege
spoorwerkzaamheden. Een feit kan je checken. Een morele uitspraak daarentegen heeft niet als
antwoord dat het waar of niet waar is.
These claims are prescriptive (= voorschrijvend), not descriptive (= beschrijvend): what you ought (=
zou moeten) to do. But how do we get to know moral statements?
Feitelijke claims gaan over of de stelling waar of niet waar is. Deze zijn beschrijvend. Morele claims
zijn voorschrijvend; ze gaan over wat je zou moeten doen. Je kan niet sluitend zeggen of ze waar of
niet waar zijn. Een voorbeeld van zo’n vraag is bijvoorbeeld: Wie vind je een goed persoon?
Two questions:
1. How do we gain moral knowledge?
2. What is the nature (= aard) of moral statements?
These questions are ‘meta-ethical’ questions: What is the nature of ‘norms and values’? Where do moral
rules come from? Etc.
1. How do we gain moral knowledge?
So moral statements are different from factual statements. But how do we gain moral knowledge?
Hoe komen we aan morele kennis? Morele stellingen zijn dus anders van feitelijke stellingen. Maar je
moet je afvragen waar die morele stellingen allemaal mee te maken kunnen hebben; cultuur, tijd,
persoonlijke voorkeuren? Er zijn twee modellen die hiervoor een verklaring kunnen geven, namelijk het
wiskundig model ‘Moral realism’ en het cultureel model ‘Cultural relativism’.
Model 1: Moral realism / objectivism
Values are ‘real’
Ethiek is voor iedereen hetzelfde.
The idea of goodness is universal
Er zijn in principe dingen zoals eerlijkheid, schoonheid en rechtvaardigheid gelijk voor iedereen.
Moraliteit is iets dat in een bepaalde manier is ontdekt. Bijvoorbeeld het schoppen van een baby
wordt door ieder mens als immoreel gezien.
Het idee van ‘Goodness’ veranderd door de jaren heen, dit is bijvoorbeeld het geval met homoseksuele
mannen die in de Griekse tijd volledig werden geaccepteerd. In de tijd van de schrijver Oscar Wild
kwam je in de gevangenis als je homoseksueel was. Tegenwoordig vinden we het juist weer normaal
dat homoseksuele mannen met elkaar kunnen trouwen.
, 4
Model 2: Cultural relativism
Cultural relativism: right and wrong is always tied (= gebonden) to a specific culture. Therefore: it is
always wrong to impose (= opleggen van) moral ideas on another culture
In Amerika is het bijvoorbeeld normaal om een wapen bij je te dragen en wordt dit als moreel gezien,
omdat het je recht is om je land te verdedigen. Voor een Europeaan kan dit als immoreel worden
gezien.
Pseudo-relativism: there is at least one universal value and that is the right each culture has to moral
self-determination (= zelfbeschikking)
Issues Moral isolationism
No cultural group is homogenous (homogeen = hetzelfde)
Mensen kunnen verschillende morele opvattingen hebben. Nederland wordt vaak gezien als een land
waar mensen dol zijn op softdrugs. Terwijl dit slechts voor een klein gedeelte van de mensen van
Nederland het geval hoeft te zijn.
There are no agreed-upon (= overeengekomen) moral standpoints
A person’s moral beliefs are not necessary the result of the values of the group
‘Modest relativism’
‘Core’ morality that is universal for all cultures in the world.
Kernmoraal die universeel is voor alle culturen in de wereld. Bijvoorbeeld:
a. Value of cooperation
b. Conflict resolution
c. Ideals for a good life
Social, non-universal practices
Er kunnen echter verschillende manieren zijn om deze waarden te uiten. Een voorbeeld hiervan is
vrouwenbesnijdenis dat in bepaalde landen wordt uitgevoerd. Dit kan voor ons tegen de vrijheid van
vrouwen ingaan. De vraag is wie bepaald de lijst van kernwaarden?
2. What is the nature of a moral statement?
Is morality merely a device that those in power use for looking after their own interests (nihilism)?
Wanneer je een morele uitspraak doet heeft dit te maken met macht. Je wil de macht behouden, of
macht van een ander tegenhouden.
Is it an expression of your personal preferences or emotions (subjectivism)?
Wanneer je bijvoorbeeld aangeeft dat het eten van dieren fout is, is dit een expressie van jouw
emoties.
Is it evolutionary evolved, so that we can live in groups (evolutionary argument)?
Als je kijkt naar antwoorden op de vraag ‘What is the nature of a moral statement?’. Dan is er sprake van
anti-realisme, dit betekent dat moraliteit een construct is dat wij als mens zijnde hebben gecreëerd. Dit is
dus in strijd met het universele idee van moraliteit.
Subjectivism
Moral statements are not factual statements about the world or other people
But they do state a fact, namely about the person making the statement
Als je zegt dat je tegen het eten van dieren bent, dan zegt dit iets over jou als persoon in deze wereld.
That is: saying something is good is comparable to saying: I strongly approve of X / X gives me
pleasure
Probleem van subjectivisme: Als het iets zegt over jou als persoon, dan heeft nooit meer iemand
ongelijk. Het is simpelweg alleen een feit over jou als persoon, maar zegt niets over goed of fout.
Emotivism / expressivism
Moral statements express attitudes without stating them
Hierdoor zijn mensen dus niet altijd goed, het gaat hier niet meer om feiten maar om attitudes. Maar
wat zegt dit over moreel beredeneren? Hier is een standpunt over de doodstraf feitelijk hetzelfde als
