HAVO 4 oefentoets H.1 WELVAART EN SCHAARSTE 50 MIN.
Opgave 1
Bierbrouwer Hanekam produceert bier voor de Nederlandse markt. De brouwer maakt daarmee
gemiddeld € 50.000 per maand winst. Hanekam heeft onderzoek gedaan naar de Duitse biermarkt.
Als Hanekam de Duitse markt opgaat, verwacht de bierbrouwer de eerste zes maanden in totaal
helemaal geen winst meer te maken. Na een half jaar op de Duitse markt verwacht Hanekam echter
een winst van in totaal tussen de € 40.000 en € 80.000 per maand.
Gevraagd
(2 pt) ●● 1 Bereken de maximale opofferingskosten van de productie van bier voor alleen de
Nederlandse markt in euro’s voor het komende jaar.
(1 pt) ●● 2 Bereken de opofferingskosten van de productie van bier voor zowel de Nederlandse als de
Duitse markt in euro’s voor het komende jaar.
(1 pt) ●● 3 Leg uit welke keuze Hanekam voor het komende jaar zal maken als de brouwer zich alleen
baseert op de (maximale) opofferingskosten voor het komende jaar: alleen produceren voor
de Nederlandse markt, of ook voor de Duitse markt.
Volgens Hovig doet Hanekam er verstandig aan de Duitse markt op te gaan. De winst blijft immers
doorlopen na het komende jaar. René heeft een andere mening, namelijk dat Hanekam beter niet de
Duitse markt op kan gaan.
(1 pt) ●● 4 Geef een mogelijke verklaring voor de mening van René.
Alejandro is medewerker bij Hanekam. Zijn loon is nu 2,5% hoger dan vorig jaar. In dezelfde tijd zijn
de prijzen van consumentenproducten met gemiddeld 1,2% toegenomen.
(2 pt) ●● 5 Bereken met hoeveel procent de koopkracht van Alejandro’s inkomen is toegenomen of
afgenomen. Rond af op twee decimalen. Geef ook aan of er sprake is van een toename of
van een afname.
Dylano, een collega van Alejandro, heeft precies zijn koopkracht behouden. Vorig jaar verdiende hij €
34.600.
(2 pt) ●● 6 Bereken het huidige inkomen van Dylano.
, HAVO 4 oefentoets H.1 WELVAART EN SCHAARSTE 50 MIN.
Opgave 2
Geld is een …(1)… aanvaard ruilmiddel. Omdat de materiaalwaarde van het geld in omloop lager is
dan de nominale waarde is er sprake van …(2)… De maatschappelijke geldhoeveelheid in Nederland
bestaat uit munten, bankbiljetten en …(3)… in handen van het publiek. Veel landen uit de Europese
Unie gebruiken de euro. Prijzen zijn in die landen uitgedrukt in euro’s zodat de waarde van
producten internationaal beter vergeleken kan worden; hier is de functie van de euro als …(4)… aan
de orde.
Gevraagd
(3 pt) ● 7 Wat moet in plaats van de cijfers worden ingevuld om een economisch correcte tekst te
krijgen? (Zie de volgende pagina voor de alternatieven.)
bij (1) algemeen/door de overheid/internationaal
bij (2) indirecte ruil/intrinsiek geld/fiduciair geld
bij (3) chartaal geld/giraal geld
bij (4) rekenmiddel/ruilmiddel/spaarmiddel
Blijft geld wel rollen?
In 1960 bedroeg de totale geldhoeveelheid in Nederland € 5,1255 miljard. In de jaren zeventig van de
vorige eeuw gingen overheid en bedrijfsleven er massaal toe over de salarissen giraal te betalen. De
Nederlandsche Bank (DNB) juichte dat toe: het betalingsverkeer zou goedkoper en veiliger worden.
DNB vond dat belangrijk, omdat het betalingsverkeer een steeds grotere omvang kreeg: in 2000 was
de totale geldhoeveelheid in Nederland 29 keer zo groot als in 1960. In onderstaande grafiek zie je
ontwikkeling van de verhouding tussen giraal en chartaal geld tussen 1950 en 2015.
(2 pt) ●●● 8 Bereken de girale geldhoeveelheid in 2000.
(1 pt) ●● 9 Geef een verklaring van de groei van het aandeel van het girale geld in de totale
geldhoeveelheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,19. Je zit daarna nergens aan vast.