- We worden door allerlei manieren gevormd
- De jager et al een geheel van voorstellingen, opvattingen, waarden en normen die
mensen zich als lig van hun samenleving verworven hebben door middel van leer- en
gewenningsprocessen en die van grote invloed zijn op hun gedrag in ruimere zin.
- Veranderen in de loop der tijd
Cultuur in de sociologie duidt op zaken die mensen met elkaar delen, gemeenschappelijk
hebben, allerlei groeperingen.
Subcultuur= een cultuur die een aantal kenmerken gemeenschappelijk heeft met de
overkoepelede cultuur, maar die ook een aantal eigen elementen heeft.
Jongeren met eigen taal
Lokale dialecten
Dialecten streekgebonden
Het begrip cultuur wordt vaak tegenover het begrip natuur geplaatst:
- Bij de natuur gaat het om datgene wat de mens bij de geboorte meekrijgt
aangeboren eigenschappen
- Moeilijker veranderbaar dan cultuur
- Natuur is niet onveranderbaar
- Als mensen vinden dat bepaald gedrag van nature zo is, hebben zij meestal niet de
bereidheid om te veranderen
Mensen beschikken over veel handelingsalternatieven, maar welke van die alternatieven als
eerste wordt gekozen, hangt af van de biologische geneigdheid tot bepaald gedrag in
combinatie met omgevingsinvloeden.
Etnocentrisme= wanneer wij in de beoordeling van anderen onze eigen waarden en normen
centraal stellen
o Er zit een element van veroordeling van anderen in de cultuur van de
ander is toch minder waard dan de onze
Cultural lag= wanneer verschillende cultuurelementen zich in een verschillend tempo
ontwikkelen, waardoor er problemen ontstaan bijv informatietechnologie, de ethische
bezinning hierop komt meestal later.
o Jacques Ellul everything which is technique is necessarily used as soon as it
is available without distinction of good or evil. This is the principal law of our
age wat is uitgevonden, wordt gebruikt. Het morele aspect telt niet of in
veel mindere mate.
,Disembedding= op het moment dat mensen uit hun traditionele gewoontes en relatie wrden
losgemaakt.
- Mensen kunnen in anomiteit met heel de wereld praten via internet zonder die
anderen oit maar ook in het echte leven te hoeven ontmoeten.
Er zijn 3 manieren waarop cultuuroverdracht kan plaatsvinden
1. Van de ene geografische ruimte naar de andere
2. Van de ene sociale categorie naar de ander
3. Van generatie op generatie
Gezonken cultuurgoed= op het moment dat de cultuur wordt doorgegeven van een hogere
naar een lagere sociale klasse
Gestegen cultuurgoed= als de cultuur wordt doorgegeven van een lagere naar een hogere
sociale status
Waarden
Waarden= zijn collectieve opvattingen over wat men goed en nastrevenswaardig vindt.
o Waarden zijn abstracte begrippen en voorbeelden hiervan zijn: eerlijkheid en
gezondheid
o Uit een onderzoek van Ester blijkt dat het traditionele gezinsmodel nog steeds
er populair is
Normen
Normen= zijn min of meer uitgesproken en blindede opvattingen over wat wel en wat niet
hoort.
- Normen kan men beschouwen als concretisering van de waaarden die zijn opgesteld
de gedragsregel impliciet zijn en niet zijn vastgesteld in de wed.
Bij normen kan er onderscheid worden gemaakt in:
1. Speciale normen gelden voor leden van bepaalde groeperingen
2. Alternatieve normen zijn normen die zijn opgesteld naar eigen keuze
3. Universele normen zijn normen die geldend zijn voor iedereen in de samenleving
Afwijkend gedrag
Normen bepalen wat hoort en wat niet hoort.
, Afwijkend gedrag/ deviant gedrag= wanneer men afwijkt van de gestelde normen in het
gedrag.
Op het moment dat een groep bepaalde regels erg belangrijk vindt en graag wil nastreven
zijn er instrumenten nodig die daar op toezien een van deze instrumenten is sociale
controle.
Sociale controle= omvat al het geen wat men doet om elkaar tot het naleven van de
normen te brengen. Bv: belonen en straffen.
Sancties= het straffen en belonen
Belang van waarden en normen
Voor veel mensen in de samenleving is een van de belangrijkste waardes vrijheid er
worden voor zo veel situaties regels opgesteld dat dit leidt tot bureaucratisering van de
samenleving en daarnaast tot aantasting van de vrijheid.
Op het moment dat er veel minder regels worden bedacht komt men terecht in het andere
uiterste anarchie.
Anarchie= dat het recht van de sterkste geldt als gevolg van te weinig opgestelde regels
mensen gaan in zo’n situatie zelf bepalen wat zij willen doen en hoe ze dat willen doen.
Institutie en institutionalisering
Institutionalisering van het gedrag= op het moment dat er min of meer vaste patronen
ontstaan over hoe men moet handelen in bepaalde situaties.
Institutie= wanneer gedragspatronen behoorlijk complex zijn, een aantal samenhangende
gedragspatronen op een bepaald gebied.
Ventielzaden= zijn spanningen die in het dagelijkse leven worden opgebouwd die op een
gecontroleerde manier worden afgereageerd.
Roltheorie
Een persoon vervult verschillende posities binnen de samenleving.
Positieset= het totale aantal posities dat een persoon heeft
Verworven posities= zijn de positie die iemand zelf kiest
Toegeweze posities= krijgt de persoon zelf zoals man/vrouw, kind, 20- jarige
Rol= omvat datgene wat iedereen van iemand verwacht binnen de positie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annealards. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.