Samenvatting Microbiologie (2022)
1. Microbiologie: de studie van micro-organismen (MO)
Micro-organismen zijn organismen die opgebouwd zijn uit 1 of meerdere cellen, waarbij geen of zeer
weinig differentiatie optreedt.
Bacteriologie = studie van bacteriën Mycologie = studie van gisten en schimmels (eukaryoten MO)
Virologie = studie van virussen
De prokaryote cel:
- Hebben geen echte kern
- Transcriptie en translatie gebeuren in het cytoplasma
De eukaryote cel:
- Celkern (bevat DNA, diploïd)
- Transcriptie gebeurd in de celkern, translatie in het
cytoplasma
- Algen, fungi en protozoa
- Grootte varieert enorm (0.2-enkele 100den µm)
Bij eukaryoten komt het DNA voor in de kern, de DNA-moleculen coderen voor eiwitten en vormen
chromosomen. Eukaryoten zijn diploïd en er treedt mitose op tijdens de celdeling.
MO vormen de grootste massa van levende organismen op aarde, ze onderhouden en ondersteunen
het leven op aarde. Het menselijk microbioom (darmflora, huidflora, vaginale flora, …) zijn van
essentieel belang voor onze gezondheid en ons immuunsysteem, ze produceren essentiële vitamines
en beschermt tegen vitamines.
MO leven in populaties, deze populaties zijn een groep cellen die ontstaan door opeenvolgende
celdelingen uit één enkele cel. Een microbiële gemeenschap zijn verschillende populaties die
samenleven en een ecosysteem bestaat uit de MO en hun omgeving (habitat).
Dit ecosysteem wordt beïnvloed door het microbieel leven en verandert met de tijd, aërobe MO
kunnen een habitat anoxisch maken en anoxische omgeving begunstigt de groei van anaërobe MO.
Functies van MO:
- Afbraak afvalstoffen in waterzuiveringsinstallaties
- Afbraak olievlekken, solventen, …
- Productie en gebruik bio-ethanol via fermentatie
- Methanogene bacteriën vormen biogas
- Ziekteverwerkers
- Uitloging ersten
- Stikstoffixatie, cellulose-afbraak, …
1
,Historiek van de microbiologie
2
,Sequencing: het genoom van MO kan vandaag steeds sneller worden bepaald
Metagenomics: het genetisch materiaal van een heel ecosysteem met duizenden MO kan samen
worden bepaald
Bio-informatica: de analyse van het genoom van MO gaat steeds beter en sneller
Synthetische genen: worden vandaag reeds vlot aangemaakt en gebruikt in de industriële
biotechnologie
J. Craig Venter ontwikkelde het eerste synthetisch micro- organisme in
2010:
2. Microbiële diversiteit
Alle cellen zijn vrij gelijkaardig opgebouwd, er is
waarschijnlijk één gemeenschappelijke voorouder
van al het leven op aarde = LUCA (last universal
common ancestor). Het eerste leven was
vermoedelijk een RNA-streng en de eerste cel een
bacterie.
Het is ook niet zeker dat het leven wel op aarde is
ontstaan (panspermia theorie).
Vroeger was er geen zuurstof op de aarde en kwamen er
enkel anaërobe MO voor. Cyanobacteriën waren de
eerste die zuurstof produceerden dat initieel weg
reageerde met andere elementen. Door de accumulatie
van zuurstof op aarde stierf heel veel leven uit: the great
oxydation event (the oxygen crisis)
De stijgende zuurstofconcentratie vergiftigde ook de
methanogene MO die zorgde voor methaan en dus een
warme aarde, de periode hierna kregen we dus een
sterke afkoeling op aarde en we spreken van de snowball
earth.
Men gaat ervan uit dat de meer ingewikkelde cellen ontstaan zijn via de endosymbiont hypothese:
het DNA binnen mitochondriën en chloroplasten vertoont grote gelijkenissen met het DNA van
bepaalde prokaryoten, het zouden dus prokaryoten zijn die geïncorporeerd geweest zijn in een
grotere cel.
3
, MO hebben zeer diverse celvormen:
- Coccen: bolvormig
- Bacillen: staafjes
- Tetraden:
- Kettingen:
- Spiraalvormig:
- Gesteeld:
- Kommavormi
g:
- Filamenteus:
- Knopvormend
:
- Anabaena:
- Spirulina:
- Penseelvormi
g:
- Handvormig:
- Diatomeeën:
Grootte van micro-organismen
Hoe kleiner de cel, hoe snellen de groei en deling en hoe
sneller de evolutie
Het nanoarchaeum is één van de kleinste cellulaire
organismen (0.4µm) en heeft het op één na kleinste
gekende genoom (491kbp). Dit organisme leeft obligaat
in symbiose met de crenarchaeoot Ignicoccus. In
tegenstelling tot de nanoarchaeum zijn de Epulopiscium
fishelsoni en de Thiomargarita namibiensis uitzonderlijk
groot (soms 750µm).
Classificatie binnen micro-organismen
We kunnen een onderscheid maken binnen de MO op basis van hun energiebron:
- Chemo-organotrofen: metabolisering van organische stoffen
Strikt aëroob: metabolisering in aanwezigheid van zuurstof
Strikt anaëroob: metabolisering in afwezigheid van zuurstof
Facultatief aëroob: beide
- Chemo-lithotrofen: metabolisering van anorganische stoffen (vaak afvalstoffen van chemo-
organotrofen)
- Fototrofen : halen energie uit licht en bevatten fotosynthetische pigmenten
Oxygene FS: productie van zuurstof door cyanobacteriën en algen
Anoxygene FS: geen productie van zuurstof in purper en groene bacteriën
Er kan ook een onderscheid gemaakt worden op basis van hun koolstofbron:
- Heterotrofen: organische verbindingen als c-bron (chemo-organotrofen)
- Autotrofen: gebruiken CO2 al c-bron (chemo-lithotrofen en fototrofen)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper seppamaes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.