Samenvatting
Samenvatting Klinische psychologie Psychologie
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting Klinische psychologie Psychologie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Klinische Psychologie – PsychologieCollege 1
Ontstaan psychiatrie
1798 Philippe pinel: simpel classificatiesysteem; morele
behandeling 1812 Benjamin Rush: begrijpen van de ziektes
van de geest
1869 Francis Galton: oorsprong van individuele verschillen
1883 Emil Kraepelin: modern classificatiesysteem: focus op biologische
oorzaken 1917 Sigmund Freud: psychoanalyse: focus op psychologische
oorzaken
Boulder model
1947: APA-commissie over klinisch psychologische training
• Kijken naar al bestaande programma’s
• Nieuwe inhoud aanbevelen
• Standaarden ontwikkelen
1949: congres in Boulder over post-bachelor educatie in klinische
psychologie:
Shakow rapport
• Focus op de heilige drie eenheid van diagnostiek, therapie en
onderzoek >
klinisch psychologen als scientist-practioners
Wat is klinische psychologie?
• Praktische component
o Psychopathologie = symptomen die kunnen duiden op een
psychologische stoornis
• Wetenschappelijke component
o Psychopathologie = onderzoek naar de symptomen van
psychologische
stoornissen “Abnormale
psychologie”
Wat is abnormaal?
= afwijkend van de statistische norm?
V > er zijn duidelijke afkappunten, kwantificeerbaarheid: frequentie van
gedrag kan worden gemeten.
N > niet alle zeldzame gedragingen zijn onwenselijk, niet alle abnormale
gedragingen zijn zeldzaam, afkappunten zijn arbitrair
= afwijkend van de sociale norm?
V > houdt rekening met variatie tussen culturen.
N > er bestaat geen algemene overeenstemming over sociale
normen, normen veranderen met tijd, situatie en context kunnen
normen beïnvloeden.
= disfunctioneren?
V > focus op hoe onaangepast gedrag is
N > sommige abnormale gedragingen kunnen wel adaptief zijn,
niet alle onaangepaste gedragingen worden als abnormaal
gezien.
,= psychisch lijden veroorzakend?
V > focust op hoe onwenselijk het gedrag voor individu is, niet gebonden
aan statistische of sociale normen
N > mensen zien wellicht niet in dat hun gedrag leed veroorzaakt, het
lijden kan vanuit de situatie verklaarbaar zijn
Combinatie > 3 D’s
Deviance = afwijkend van een norm, dysfunction = sociaal disfunctioneren,
werkgerelateerd, distress = psychisch lijden, in nederlands ook: danger = in
hoeverre mensen een gevaar vormen
DSM-IV
• Lijstjes van symptomen
• Criteria over hoeveel symptomen aanwezig moeten zijn (en hoelang)
• Ook: “Symptomen moeten klinisch significant lijden of
beperkingen in het functioneren veroorzaken.”
= medisch gezien ziek?
V > er kunnen biologische oorzaken voor abnormaal gedrag zijn
N > vaak geen biologische oorzaak gevonden, causatie vs correlatie,
weinig goede medische testen beschikbaar, biologisch reductionisme
Waarom de DSM?
• Veelvuldig gebruikt in de GGZ
• Gemeenschappelijke taal
• Beter iets dan niets
• Beperkingen lokken kritisch denken uit
Samengevat
• Klinische psychologie werd volwassen na WO2
• Of gedrag abnormaal is of niet hangt af van verschillende factoren
• Verschillende mensen kunnen verschillende criteria
gebruiken om psychopathologie te definiëren
• De klinische praktijk gebruikt het 3D of 4D model
• Maar het blijft controversieel!
Hedendaagse theorieën van psychopathologie
1. Biologisch
• Lichamelijke verklaringen (genen. Biochemie, neuroanatomie)
• Focus op het brein
2. Psychologisch
• Intrapersoonlijke verklaringen (emoties, cognities, gedrag)
• Focus op de geest
3. Sociaal
• Interpersoonlijke verklaringen (maatschappij, familie, relaties)
• Focus op de omgeving
Waarom dan een theorie gebruiken?
• Is gebaseerd op data en hypotheses
• Biedt een raamwerk voor het beschrijven van een fenomeen
, • Maakt voorspellingen over de toekomst
o Nuttig in de klinische praktijk
• Presenteert een testbaar concept of idee
o Nuttig bij onderzoek
Waarom onderzoek in de klinische psychologie?
• Theorieën ontwikkelen
• Op basis hiervan interventies ontwerpen
• De werkzaamheid van die interventies evalueren
• Bevordert op evidentie gebaseerd werken
o Leidt tot ontwikkeling van betere behandelrichtingen
o Verhoogt de efficiëntie in de GGZ
o Vaak worden alleen evidence-based interventies vergoed
Geen specifieke herinneringen kunnen vertellen > misschien
geheugenproblemen
Casestudie
Voordelen:
• Mogelijke bron van nieuwe ideeën
• Levert voorlopig bewijs voor een nieuwe theorie
• Kan een bestaande theorie tegenspreken
• Kan nieuwe behandeltechnieken
inspireren Beperkingen:
• Vertekende perceptie van 1 waarnemer
• Lage interne validiteit
• Lage externe validiteit
Ontwikkelingen van een gestandaardiseerd meetinstrument
Autobiographical memory test (AMT)
• 5 positieve emotiewoorden
• 5 negatieve woorden
Definitie van een specifieke herinnering
Herinnering aan persoonlijk ervaren emotionele gebeurtenis gebonden aan
een specifieke plaats en tijd.
AMT-scores en depressie hangen samen! > Grafiek, lineair verband
Correlationele studie
Voordelen:
• Lost probleem van lage externe validiteit op
• Hoge repliceerbaarheid
• Gebruik van
statistieken Beperkingen
• Lage interne validiteit
o Cross-sectioneel
o Derde-variabele probleem (confounders aanwezig)
Oorzaak en gevolg ontrafelen
, Prospectieve studie
Voordelen
• Longitudinaal design
• Oorzaak gaat vooraf aan
gevolg Beperkingen
• Nog steeds correlationeel! Dus derde variabele probleem
• Beperkt aantal hoog-risico groepen beschikbaar
Case-controle studie
Voordelen
• Klinisch zeer
haalbaar Beperkingen
• Geen randomisatie
• Nog steeds correlationeel dus een derde variabele probleem!
Oorzaak en gevolg ontrafelen > overalgemeen verminderen,
leidt dat tot vermindering van depressieve patiënten en
andersom?
Memory specificity training (MEST)
Behandeluitkomst-studie
> Controlegroep vergelijken met een groep die interventie heeft
gekregen. Behandelgroep: blootgesteld aan interventie
Controlegroep: niet blootgesteld
Geen willekeurige toewijzing aan groep: quasi-experiment!
Willekeurige toewijzing: experiment of gerandomiseerde
trial (RCT)
Gerandomiseerde gecontroleerde trial (RCT)
Voordelen:
• Willekeurige toewijzing om placebo-effect te onderscheiden
• Blinderen van deelnemers/onderzoekers
voorkomt bias Beperkingen:
• Placebo-effect kan groot zijn
• ‘Unblinding’ komt veel voor
• Vertaling naar klinische praktijk?
• Interne validiteit is relatief?
Experimentele psychopathologie
‘Psychopathologie ligt op een continuüm’
> Klinische populatie > depressie omhoog en overalgemeen geheugen
omhoog
> Analoge steekproef > droevige stemming omhoog en overalgemene
retrieval stijl omhoog
Trigger warning > lijdensdruk omhoog
• Kunnen in een klein aantal studenten het risico op psychisch lijden
verhogen
• Voor de meerderheid: geen toegevoegde waarde
• Risico bewustzijn: als je emotioneel reageert, praat
erover! Beperkingen van analoge steekproeven
• Generaliseerbaarheid naar klinische populaties onduidelijk
o Lage externe validiteit (ondanks hoge interne validiteit)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper florinenevels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen