Samenvatting
Samenvatting Sociale Omgeving en Gedrag Psychologie
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Samenvatting Sociale Omgeving en Gedrag Psychologie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Sociale Omgeving & Gedrag- PsychologieInhoudsopgave
Hoofdstuk 1 – Toegepaste sociale psychologie...................................................................................................................................2
Hoofdstuk 2 – Rol van theorieën in toegepaste sociale psychologie.................................................................................................5
Hoofdstuk 3 – Toepassing van sociale psychologie in interventies....................................................................................................8
Hoofdstuk 4 – Onderzoeksmethoden in toegepaste sociale psychologie.......................................................................................12
Hoofdstuk 5 – Consumentengedrag..................................................................................................................................................15
Hoofdstuk 7 – Economisch gedrag.....................................................................................................................................................17
Hoofdstuk 8 – Sociale psychologie toepassen in de klas..................................................................................................................21
Hoofdstuk 9 – Invloed van sociale psychologie mbt omgeving en milieu.......................................................................................24
Hoofdstuk 15 – Sociale psychologie en politiek gedrag....................................................................................................................28
Hoofdstuk 16 – Sportpsychologie......................................................................................................................................................30
Hoofdstuk 11 – De rol van sociale psychologie voor immigranten en diversiteit...........................................................................32
Hoofdstuk 14 – Sociale psychologie van organisaties......................................................................................................................37
Hoofdstuk 6 – Ontwikkelingshulp.....................................................................................................................................................39
Hoofdstuk 10 – De rol van sociale psychologie in gezondheid.........................................................................................................40
Hoofdstuk 17 – Sociale psychologie en rijgedrag..............................................................................................................................44
Hoofdstuk 13 – Criminaliteit..............................................................................................................................................................46
Hoofdstuk 12 – Rol van sociale psychologie bij mentale gezondheid.............................................................................................47
,Hoofdstuk 1 – Toegepaste sociale psychologie
Sociale psychologie
Maatschappelijke problemen hebben vaak sociale aspecten. Veel zijn gevestigd in menselijk denken en gedrag ->
Sociaal psychologen spelen een belangrijke rol bij oplossingen en preventies van zulke problemen. Veranderingen in
houdingen, gedrag, waarden en leefstijlen nodig om deze problemen op te lossen.
1. Het is belangrijk om te begrijpen welk gedrag het probleem veroorzaakt
2. Er moet gekeken worden welke factoren het gedrag beïnvloeden
3. De verschillende soorten interventies moeten geschikt zijn
Toegepast sociaal psychologen spelen een rol bij het evalueren van interventies -> uitkomst + proces.
Sociale psychologie: de wetenschap die de aard en oorzaken wil begrijpen van denken en individueel gedrag in
sociale situaties.
Toegepaste sociale psychologie: systematische toepassing van sociaal psychologische constructen, uitgangspunten,
theorieën, interventietechnieken, onderzoeksmethoden en onderzoeksresultaten om sociale problemen te
begrijpen of verbeteren.
Overeenkomsten tussen fundamentele en toegepaste sociale psychologie
Theorieën helpen toegepast sociaal psychologen bij het uitvoeren van hun werk. -> Draagt bij aan fundamentele
psychologische principes, theorieën en interventietechnieken door theorieën op validiteit te testen. Nieuwe vragen
die gebaseerd zijn op toegepast onderzoek kunnen leiden tot de ontwikkeling of aanpassing van een nieuwe
theorie.
Verschillen tussen fundamentele en toegepaste sociale psychologie
Fundamenteel sociaal psychologen:
- Geïnteresseerd in het ontwikkelen en testen van theorieën
- Onderzoeken uit wetenschappelijke nieuwsgierigheid naar een fenomeen
- Deductieve benadering: nemen een theorie en onderzoeken of deze zinvol is bij het begrijpen van
sociaal gedrag
Toegepaste sociaal psychologen:
- Geïnteresseerd in het begrijpen en oplossen van praktische problemen
- Voeren onderzoeken uit die bijdragen aan het oplossen van sociale problemen om de kwaliteit van leven
te verbeteren
- Ontwikkelen van theorieën is niet het hoofddoel -> ze gebruiken soms bestaande kennis
- Inductieve benadering: nemen een sociaal probleem en onderzoeken in welke mate verschillende
theorieën helpen bij het begrijpen van het probleem en welke de beste verklaring geeft
Het combineren van fundamenteel en toegepast werk is waardevol:
• Toegepaste onderzoeken leiden soms tot theoretische doorbraken (-> fundamentele kennis)
• Fundamentele benaderingen komen in toegepaste onderzoeken naar voren en geven inzicht in
het probleem.
➔ Bijv. individuele voorkoeren veranderen als dezelfde uitkomsten worden uiteengezet als verliezen ipv
winsten. Loss aversion: de neiging om de verliezen te voorkomen ipv een winst van dezelfde grootte
te behalen.
Wetenschappelijke methode
Wetenschappelijke methoden zijn afhankelijk van empirische tests (-> systematische observaties). De opzet van
de onderzoeken is zo dat de hypothese aangenomen of verworpen kan worden. De uitvoering is zo dat het
onderzoek door andere onderzoekers geëvalueerd of gerepliceerd kan worden.
4 belangrijke waarden bij wetenschappelijk onderzoek:
1. Accuraatheid: zorgvuldig, precies en zonder fouten info verzamelen en evalueren -> betrouwbare metingen
2. Objectiviteit: minimaliseren van bias bij het verkrijgen en evalueren van data -> subjects niet
beïnvloeden door verwachtingen vd onderzoeker
3. Scepticisme: mate waarin resultaten zijn geverifieerd bepaald de accuraatheid ervan
4. Open-mindedness: bewijs als geldig accepteren ongeacht de consequenties
,Fundamentele en toegepaste sociaal psychologen moeten zorgen voor een valide reflectie van het fenomeen. Ze
moeten zich houden aan ethische richtlijnen voor psychologen -> specifieke ethische richtlijnen voor sociaal
psychologen:
- Misleiding: zo veel mogelijk vermijden (ethische comités beslissen over het gebruik hiervan)
- Informed consent: doel van onderzoek en impact hiervan op deelnemers
- Inbreuk op privacy: respect voor vertrouwelijkheid en privacy en persoonlijke details vertrouwelijk bewaren
- Debriefing: informeren over onderzoek en misleiding wegnemen
Doel van wetenschap
Wetenschap heeft 4 verschillende doelen:
1. Beschrijving: identificeren en specificeren van details en aard van het fenomeen (-> belangrijke stap om
fenomenen te begrijpen). Vaak worden verschillende typen fenomenen onderscheiden en de frequentie
en het voorkomen worden vastgelegd.
2. Predictie: voorspellen verhoogt het begrijpen van een fenomeen. Je moet weten welke variabelen
systematisch gerelateerd zijn aan het fenomeen en een 3e variabele kan verantwoordelijk zijn voor
het verband.
3. Causaliteit: of veranderingen van een factor zorgen voor veranderingen in een andere factor
4. Verklaring: vaststellen waarom een fenomeen/relatie voorkomt
Gedrag en cognities
Gedrag en gedachten worden door verschillende factoren gevormd die met elkaar interacteren. Individuele
factoren: de interpersoonlijke karakteristieken en processen.
Er zijn individuele verschillen in cognitieve processen en de mate waarin een persoon bepaald gedrag vertoond.
Sociale factoren: de effecten van meningen en acties van andere mensen op ons gedrag en gedachten.
Het gedrag van individuen wordt sterk beïnvloed door de sociale situatie -> onderzoeken Milgram, Asch, Stanford
prison experiment.
Situationele factoren: de contextuele factoren die ons gedrag en onze gedachten kunnen beïnvloeden.
Populatiedichtheid is belangrijker voor helpend gedrag dan cultuur of etniciteit -> mensen in steden waarvan de
populatie verspreid is vertonen meer helpend gedrag dan mensen in steden waarvan de populatie opeengepakt is ->
komt door stimulus-overload-theorie.
Culturele factoren: de culturele waarden die cognities en gedrag beïnvloeden.
Cultuur: het systeem van gedeelde meningen, percepties en opvattingen van personen die tot dezelfde groep
behoren. Culturele normen (= sociale regels over hoe mensen zich in sociale situaties moeten gedragen) + waarden
beïnvloeden het gedrag en gedachten sterk.
Biologische factoren: biologische processen en genetische factoren die het gedrag en de gedachten beïnvloeden.
Kenmerken van toegepaste psychologie
Verschillende factoren veroorzaken een sociaal probleem -> er zijn verschillende theoretische perspectieven nodig
om problemen te begrijpen.
Multipele onderzoeksdesigns zijn nodig bij het onderzoeken van sociale problemen. Voor het kiezen van
interventietechnieken moet je de factoren kennen die bijdragen aan het probleem.
Kennis en methoden van sociale psychologie zijn bruikbaar bij het bereiken van sociale doelen.
- Welk gedrag is het meest problematisch/invloedrijk?
- Welke strategieën zijn het meest succesvol?
- Kosteneffectiviteitsratio bekijken -> vooral kosten en effectiviteit van interventies inschatten
Statistische significantie is niet genoeg voor de praktijk, het resultaat moet ook iets betekenen. De effectgrootte is
vaak belangrijker (= sterkte van het verband tussen 2 variabelen).
Niet alle factoren zijn sociaal psychologisch van aard -> economische, politieke/organisatorische of sociologische
factoren kunnen ook meespelen. Sociaal psychologen moeten zich bewust zijn van bijdragen en kennis van andere
disciplines, maar ze kunnen niet alle relevante kennis van andere disciplines bezitten -> samenwerking met andere
disciplines: multi- of interdisciplinair onderzoek.
Nadelen multidisciplinair werken:
- Verschillende termen voor hetzelfde fenomeen
, - Kost tijd om verschillende perspectieven te begrijpen en erkennen
Toegepaste sociaal psychologen moeten zich ook bewust zijn van hun persoonlijke waarden -> beïnvloeden hun
werk. Waarden beïnvloeden de methoden om de onderwerpen te onderzoeken niet, omdat ze gebruik maken van
wetenschappelijke waarden -> beslissingen zijn waardenvrij.
Toegepaste sociaal psychologen doen onderzoek in het veld: de natuurlijke omgeving. Ze gebruiken vooral quasi-
experimenten of correlationele designs.
Theorieën
Theorie: geïntegreerde set van principes die geobserveerde gebeurtenissen beschrijft, verklaart en voorspelt. Dit is
de basis van het begrijpen van gedrag en zou de fundering moeten zijn van de pogingen om het gedrag te
veranderen. -> Slechts ideeën die goed/fout kunnen zijn.
Principes: zijn geïntegreerd in theorieën, geven een verklaring over de werking van een psychologisch proces. Bijv:
- Voet in de deur techniek: in korte tijd eerst een klein verzoek doen en daarna een groter gerelateerd verzoek
- Cognitive dissonance: bij 2 conflicterende gedachten de dissonantie proberen te verminderen
- Availability heuristic: de waarschijnlijkheid of frequentie adhv de hoe gemakkelijk die je te binnen schiet
Constructen: bouwstenen van psychologische theorieën en principes, geven individuele karakteristieken weer die
niet direct te observeren zijn zoals houdingen, waarden, sociale normen en affectieve, motivationele en
cognitieve aspecten van gedrag.
Modellen: integreren theorieën en principes, ze beschrijven verschillende processen die causaal aan elkaar
verbonden zijn.
Hypothese: toetsbare voorspelling, afgeleid uit een theorie. Het zijn vaak specifieke verklaringen van gedrag.
Doelen van een theorie:
1. Het structureren van probleemsituaties
2. Het vinden van factoren die het gedrag of de cognities veroorzaken
3. Ze leiden het onderzoek en geven een richting aan die een bepaalde oplossing met zich meebrengt
4. Helpen bij het begrijpen en interpreteren van onderzoeksresultaten en bij het ontwikkelen van interventies
Theorieën geven een fundering om sociale problemen te begrijpen en op te lossen. -> Toegepaste
sociaal psychologen raadplegen theorieën als eerste.
Primaire functies van theorieën:
• Begrijpen: ze geven verklaringen van sociaal gedrag, helpen bij het analyseren van het probleem en het maakt
iets duidelijk over de situatie. Theorieën ondergaan testen -> betekent niet dat ze sowieso waar zijn.
Theorieën die faalden leren ons net zo veel/meer en laten zien dat het belangrijk is om een sociaal
psychologische theorie te koppelen aan interventie.
• Oplossen: goede theorieën laten manieren zien om problematisch gedrag te veranderen, ze werken in de
richting van een oplossing: het leiden en informeren over de ontwikkeling van interventies.
• Evalueren: theorieën worden praktisch in toegepaste psychologie -> moet zorgvuldig gedaan worden:
constructen en principes zo kiezen dat hypotheses getest kunnen worden, data systematisch verzameld
kan worden en onderzocht kan worden of een theorie (on)juist is om gedrag in de echte wereld te
verklaren.
Action research model: de cyclus begint opnieuw om de situatie opnieuw te analyseren, interventie te
verfijnen, het uit te voeren en de situatie en relevantie opnieuw te bepalen.
Beroepen (rollen) van toegepaste sociaal psychologen
In de praktijk combineren toegepaste sociaal psychologen vaak verschillende rollen:
1. Onderzoeker
Draagt bij aan het oplossen van sociale problemen door:
- Factoren van gedrag die sociale problemen veroorzaken te onderzoeken
- Effecten van interventie op cognitie en gedrag te evalueren en bij niet succesvolle interventies
te onderzoeken hoe de effectiviteit kan worden vergroot
- Effecten van interventies op sociale problemen en individuele kwaliteit van leven te evalueren
Uitkomsten en het proces worden geëvalueerd. Onderzoekers vind je op universiteiten, universiteitsraden
en onderzoeksinstituten van de overheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper florinenevels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73216 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
