College aantekeningen
Sociale Psychologie
- Instelling
- Tilburg University (UVT)
Dit zijn al mijn aantekeningen van de (online) colleges van dit jaar. Ik heb alle belangrijke dingen opgeschreven met nodige voorbeelden en plaatjes erbij.
[Meer zien]Voorbeeld 6 van de 35 pagina's
Voorbeeld 6 van de 35 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Sociale Psychologie Aantekeningen Blok 2Inhoud
College 1................................................................................................................................................3
Deel 2: Wat is sociale psychologie?...................................................................................................3
Deel 3: Perspectieven in de sociale psychologie:...............................................................................3
Deel 4: Persoon x Situatie..................................................................................................................4
College 2 Methodologie.........................................................................................................................5
Deel 1: Sociale psychologie in crisis...................................................................................................5
Deel 2: Theorieën testen...................................................................................................................5
Deel 3: Onderzoeksmethoden...........................................................................................................6
College 3: Sociale cognitie.....................................................................................................................7
Deel 1: De structuur van kennis.........................................................................................................7
Deel 2: Automatisch denken..............................................................................................................8
Deel 3: Gecontroleerd denken...........................................................................................................9
College 4: Sociale perceptie...................................................................................................................9
Deel 1: Informatie presenteren.........................................................................................................9
Deel 2: Eerste indruk........................................................................................................................10
Deel 3: Gedrag verklaren.................................................................................................................10
College 5: Het zelf................................................................................................................................11
Deel 1: Zelfconcept..........................................................................................................................11
Deel 2: Zelfvertrouwen....................................................................................................................13
Deel 3: Zelfverbetering....................................................................................................................13
College 6: Cognitieve Dissonantie........................................................................................................14
Deel 1: De theorie............................................................................................................................14
Deel 2: Toepassing & consequenties...............................................................................................15
College 7: Attitudes..............................................................................................................................16
Deel 1: De aard van attitudes...........................................................................................................16
Deel 2: Attitude verandering............................................................................................................17
Deel 3: Beïnvloedingsstrategieën....................................................................................................18
College 8: Conformisme & Gehoorzaamheid.......................................................................................19
Deel 1: Informationeel conformisme...............................................................................................19
Deel 2: Normatief conformisme......................................................................................................19
Deel 3: Gehoorzaamheid.................................................................................................................20
1
,College 9: Groepsprocessen................................................................................................................21
Deel 1: Groepsprestatie...................................................................................................................21
Deel 2: De-individuatie....................................................................................................................22
Deel 3: Groepsbeslissingen..............................................................................................................23
Deel 4: Sociale dilemma’s................................................................................................................24
College 10: Aantrekkingskracht en Relaties.........................................................................................25
Deel 1: Het belang van relaties........................................................................................................25
Deel 2: Hechtingsstijlen...................................................................................................................25
Deel 3: Digitaal daten.......................................................................................................................26
Deel 4: Aantrekkingskracht..............................................................................................................26
Deel 5: De ontwikkeling van een relatie..........................................................................................27
College 11: Prosociaal gedrag..............................................................................................................28
Deel 1: Het doel van helpen.............................................................................................................28
Deel 2: Wanneer helpen we............................................................................................................29
College 12: Agressie.............................................................................................................................31
Deel 1: Waarom gedragen we ons aggressief?................................................................................31
Deel 2: Wanneer gedragen we ons agressief?.................................................................................32
College 13: Vooroordelen....................................................................................................................34
Deel 1: Definiëren en meten............................................................................................................34
Deel 2: De oorzaken en gevolgen.....................................................................................................34
Deel 3: Vooroordelen verminderen.................................................................................................35
2
,College 1
Deel 2: Wat is sociale psychologie?
Psychologie = de wetenschappelijke studie naar het gedrag en het innerlijke leven (gedachten en
gevoelens) van mensen
Sociale psychologie = de wetenschappelijke studie naar de manier waarop de gedachten, gevoelens
en het gedrag van mensen worden beïnvloed door de aanwezigheid van anderen.
Mensen worden beinvloed door de werkelijke (expliciete) of ingebeelde (impliciete)
aanwezigheid van anderen.
Sociale invloed = het effect dat de woorden, daden of alleen al de aanwezigheid van andere mensen
hebben op onze gedachten, gevoelens, houdingen of gedrag.
Sociaal psychologen proberen een idee te krijgen van hoe individuen hun sociale situatie
construeren. Construct = de manier waarop mensen de sociale wereld waarnemen, begrijpen en
interpreteren.
Analyseniveau voor sociaal psycholoog = het individu in de context van een sociale situatie.
Deel 3: Perspectieven in de sociale psychologie:
- Evolutionair perspectief
= Sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken hoe genetische factoren over de eeuwen
heen zijn aangepast om de overlevings- en voortplantingskansen te vergroten.
Charles Darwin --> Natuurlijke selectie = het proces waarbij belangrijke eigenschappen die
gunstig zijn voor de overleving worden doorgegeven aan het nageslacht.
Hoe helpt evolutie om menselijk gedrag te verklaren?
o Mensen hebben veel gemeen met andere dieren (bv gezichtsuitdrukkingen).
o Sommige menselijke gewoonten zijn universeel (bv. het vormen van relaties).
- Socio-Cultureel
= Sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken naar de invloed van grotere sociale groepen.
Hoe helpt cultuur om menselijk gedrag te verklaren?
o Sommige gewoonten, tradities en gedragingen zijn verschillend, afhankelijk van de
culturele context (bv het groeten van mensen en eetgewoontes).
Cross-cultureel onderzoek met twee verschillende culturen om te kijken of gedrag aanwezig
is in beide culturen of dat het specifiek is voor een bepaalde cultuur.
- Sociaal leren perspectief
= Sociaal gedrag wordt verklaard door te kijken hoe leerervaringen in het verleden
toekomstig gedrag voorspellen.
Hoe helpt sociaal leren om menselijk gedrag te verklaren?
o Mensen zijn geneigd om gedrag te imiteren van rolmodellen (bv ouders).
Interactie tussen perspectieven:
Bijvoorbeeld taal: het leren van een taal is universeel. De speciefieke taal die je spreekt hangt af van
waar je bent opgegroeid. Dit is door evolutie en socio-cultureel perspectief te combineren.
3
,Deel 4: Persoon x Situatie
Wat bepaald ons gedrag?
Kurt Lewin --> opzetter sociale psychologie
Ontwikkelde formule om gedrag van mensen te kunnen begrijpen: B = f(P * E) (Behavior =
een functie van Person * Environment)
Persoon * Omgeving
--> mensen worden beïnvloed door hun omgeving.
Persoon * Situatie
--> de situatie waarin jij je bevindt invloed hebben op je gedrag.
- Aanwezigheid van anderen beïnvloed ons, we gedragen ons moreler.
- Normen beïnvloeden ons gedrag. (Stappen met vrienden of op bezoek bij je schoonouders
--> ander gedrag)
Persoon, of situatie?
Als je mensen in een meer extremere situatie plaatsen, wat is dan hun gedrag daarbij.
Gestaltpsychologie
= Bestudeert de subjectieve manier waarop een object in de geest van mensen verschijnt. (vaas en
twee hoofden illusie)
Naïef Realisme = wij denken dat wij de waarheid in pacht hebben. Hier komen veel conflicten door.
We zijn overtuigd van onze interpretatie van de situatie.
Basale menselijke motieven:
Zelf-verbeteringsmotief = mensen willen een goed gevoel hebben over zichzelf.
Accuraatheidsmotief = mensen willen een correct beeld hebben over zichzelf.
--> Deze motieven zijn vaak met elkaar in strijd. Kunnen we oplossen door:
- Illusies
o Beter-dan-gemiddeld effect (om ons zelfbeeld te beschermen)
o Onrealistisch optimisme (we onderschatten de kans op erstige gebeurtenissen en
overschatten goede gebeurtenissen)
o Vals consensus effect (de slechte eigenschappen die je hebt, denken dat dat eigenlijk
wel voor iedereen geld, iedereen komt wel eens te laat. Je maakt het minder erg)
o Vals uniciteitseffect (als we iets heel goed kunnen, zien we dit als heel uniek,
marathon rennen bijvoorbeeld)
4
, Door deze illusies wordt de mens blij. Helpen ons als mens om een goed gevoel te
hebben over onszelf.
College 2 Methodologie
Deel 1: Sociale psychologie in crisis
De problemen van sociaal psychologen:
- Imago
Is de sociale psychologie gewoon gezond verstand?
Hindsight bias = informatie te horen krijgt wat logisch klinkt, daarom denk je dat jij het
ook wel had kunnen voorspellen. ‘Dat wist je toch allang, hoef je toch niet te onderzoeken.’
Mensen denken dat iets heel logisch is terwijl dat eigenlijk helemaal niet zo is.
- Slechte onderzoekspraktijken
Fraude bij bijv. Diederik Stapel (taakstraf gekregen), door hem zijn we critischer gaan kijken
naar onderzoeken.
Replicatiecrisis = op het moment dat onderzoekers bestaande onderzoeken opnieuw doen,
ze andere resultaten vinden problematisch.
o Nu gebruiken we veel betere methoden. Om dit soort praktijken te voorkomen:
Replicaties om te kijken of je dezelfde resultaten vindt.
Meta-analyses kijken naar verschillende studies met dezelfde
onderzoeksvraag, kijken of er hetzelfde uitkomt.
Open Science open zijn in de manier waarop we onderzoek doen, onze
hypotheses wordten preregistered = wat verwacht ik te kunnen vinden, dat
schrijf ik op zodat iedereen dit kan zien, daarna onderzoek uitvoeren en kijken of
het klopt. Op deze manier staat de hypothese vast en kan je geen verhaal
schrijven om je resultaten heen. Je hebt ook open data en open materials zodat
iedereen kan zien wat voor en hoe je het onderzoek precies doet.
- Onethisch onderzoek
Milgram en Zimbardo bijvoorbeeld. De manier waarop ze hun onderzoek gedaan hebben
was zeer onethisch. Deelnemers zijn daadwerkelijk schade toegebracht.
Ethiek nu:
o Informed consent deelnemers krijgen een informatiebrief met wat ze kunnen
verwachten voordat het onderzoek plaatsvindt.
o Voorkom misleiding verkeerde informatie om gedrag te sturen. Valse feedback etc.
Intenties onderzoekers waren vaak gewoon goed, maar alsnog schade gedaan.
o Bescherm deelnemers pijnlijke onderzoeken bijv.
o Vertrouwelijkheid privacy
o Debriefing op het einde van het experiment goed uitleggen wat er allemaal gedaan is
en wat er allemaal verwacht is van het onderzoek. Als er wel iets van misleiding bij nodig
was, duidelijk uitleggen waarom en dat het niet waar was.
Deel 2: Theorieën testen
- Onderzoeksvraag: een vraag die je met wetenschappelijk onderzoek wilt beantwoorden.
- Theorie: een verzameling gerelateerde aannames en voorspellingen die bedoeld zijn om
gebeurtenissen te voorspellen.
5
, - Hypothese: een voorspelling van wat er gaat gebeuren in een bepaalde situatie, gebaseerd op
een theorie
- Studie: test van de hypothese.
De hypothese kan bijvoorbeeld getest worden door: archiefanalyse, observatie of surveys.
Deel 3: Onderzoeksmethoden
Twee verschillende onderzoeksmethoden:
- Correlationele methode
Onderzoekt de natuurlijke samenhang tussen variabelen, zonder een van die variabelen te
beïnvloeden.
Voorbeeld:
o Onderzoeksvraag: hebben extraverte mensen meer vrienden dan introverte
mensen?
o Survey: extraversie en aantal vrienden
o Uitkomst: extraversie is positief gecorreleerd met aantal vrienden
Correlatiecoëfficiënt tussen -1 en 1.
Probleem bij correlationeel onderzoek: we kunnen niet spreken van oorzaak en gevolg,
alleen van samenhang. (bijvoorbeeld. Ijsjes vaker verkocht bij mooi weer, ook veel mensen
verbranden bij mooi weer, er is een correlatie tussen ijsjes en verbranden, maar de oorzaak
van beiden is mooi weer.)
- Experimentele methode
Onderzoeksopzet waarbij deelnemers willekeurig toegewezen worden aan condities. Een
variabele wordt beïnvloed, de ander wordt gemeten.
Voorbeeld:
o Onderzoeksvraag: beïnvloed temperatuur behulpzaamheid?
o Experiment:
Deelnemers nemen plaats in een (1) koude kamer, (2) warme kamer.
Onderzoeksleider laat een doos pennen vallen.
Zal de deelnemer helpen om de pennen op te ruimen? En hoeveel gaan ze
oppakken?
o Resultaten: mensen in de warme ruimte rapen meer pennen op dan mensen ind e
koude ruimte. p = 0.01
Geinteresseerd of het verschil statistisch significant is kijken naar de p-
waarde, waarschijnlijkheidslevel. Hoe groot is de kans dat het resultaat puur
toeval is, je wilt dat de p-waarde zo dicht mogelijk bij nul is.
Vervolgvraag: welke temperatuur veroorzaakt het effect? Stoppen mensen met
helpen als ze het koud hebben, of helpen ze meer als ze het warm hebben. Dit
komt omdat de controle conditie ontbreekt. Zie hierna
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper imkemeyboom. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen