ONDERWERPEN
Kwalitatieve aansprakelijkheden (algemeen)
Aansprakelijkheid van ouders voor gedrag van kinderen (6:169 BW)
Aansprakelijkheid van een werkgever voor gedrag van ondergeschikten (6:170 BW)
Aansprakelijkheid van een opdrachtgever voor gedrag van niet-ondergeschikten (6:171 BW)
Aansprakelijkheid van een bezitter voor een dier (art. 6:179 BW)
Groepsaansprakelijkheid (art. 6:166 BW)
VAARDIGHEDEN
Analyseren wetgeving
Analyseren jurisprudentie
Casus oplossen
JURISPRUDENTIE
HR 24 februari 1984, NJ 1984/415 (Zeug Geel-113).
HR 21 december 2001, AA20020886 m.nt. T. Hartlief (Delfland/De Stoeterij).
HR 9 november 2007, AA20080358 m.nt. S.D. Lindenbergh (Groot Kievitsdal).
HR 29 januari 2016, ECLI:NL:HR:2016:162 (X./Delta Lloyd Schadeverzekeringen).
INLEIDING OP DE STOF
In het Burgerlijk Wetboek wordt onderscheid gemaakt tussen aansprakelijkheid op grond van eigen
onrechtmatige daad (afdeling 6.3.1 BW) en kwalitatieve aansprakelijkheid (afdeling 6.3.2 BW). Deze week
komt de kwalitatieve aansprakelijkheid aan de orde. De groepsaansprakelijkheid (art. 6:166 BW) wordt ook
deze week behandeld.
Wie door eigen onrechtmatig gedrag een risico in het leven roept, is voor de daaruit voortvloeiende schade
aansprakelijk (art. 6:162 BW). Wie door het aannemen van een bepaalde hoedanigheid of kwaliteit (ouder,
bezitter van een dier, werkgever etc.) een risico in het leven roept, heeft onder omstandigheden ook op te komen
voor de schadelijke gevolgen daarvan. Aansprakelijkheid kan dus niet alleen worden gebaseerd op eigen gedrag,
maar ook op bepaalde hoedanigheden die men heeft of waarin men handelt. Ouders zijn aansprakelijk voor
fouten van hun kinderen, werkgevers voor fouten van hun werknemers, dierenbezitters voor gedragingen van
hun dieren, et cetera. De gedachte achter deze aansprakelijkheden is dat degene die een risico in het leven roept
daarvan ook de lasten dient te dragen. De kwalitatieve aansprakelijkheden zijn – doorgaans – niet gebaseerd op
schuld en worden daarom veelal risicoaansprakelijkheden genoemd. Ook deze aansprakelijkheden zijn evenwel
niet onbeperkt. Zo omschrijft iedere aansprakelijkheidsgrond niet alleen de omstandigheden waaronder
aansprakelijkheid bestaat, maar bevat hij tevens de begrenzing van die aansprakelijkheid.
Artikel 6:166 BW betreft een bijzondere aansprakelijkheid voor eigen onrechtmatig gedrag. Het is dus geen
kwalitatieve aansprakelijkheid. Art. 6:166 BW heeft betrekking op de situatie dat in groepsverband aan iemand
schade is toegebracht. In zo’n situatie is het voor een benadeelde vaak lastig om aan te tonen wie van de groepsleden
nu precies zijn schade heeft veroorzaakt. Om de benadeelde tegemoet te komen hanteert art. 6:166 BW een
specifieke, op groepsgedrag toegespitste inkleuring van de onrechtmatigheid. Als aan alle vereisten van art. 6:166
BW is voldaan, kan de benadeelde elk lid van de groep voor de gehele schade aanspreken (hoofdelijke
aansprakelijkheid).
1
, OPDRACHTEN
Werkgroepopdrachten
Opdracht 1
Mees (13 jaar oud) en Daniël (14 jaar oud) fietsen vaak samen van en naar school: een tocht van een kilometer of
acht door het buitengebied. Ze passeren op hun route ook een blokhut waar snacks en drankjes worden verkocht
aan wandelaars: eethuis De Lekkere Trek, gerund door het echtpaar De Geus. Op maandagen is dit eethuis
gesloten; zo ook op een maandag in november, als Mees en Daniël De Lekkere Trek naderen. De jongens, in een
niet al te beste stemming vanwege een toets die ze eerder op de dag dramatisch hebben gemaakt, hebben enorm
veel zin in een broodje kroket. De frustratie loopt hoog op als blijkt dat het eethuis gesloten is. De stemming
wordt baldadig en Mees gooit met stenen die hij op het terrein aantreft twee ruiten in. Daniël heeft een spuitbus
met graffiti bij zich en spuit wat teksten op de achtergevel van de blokhut. Dan gaan ze er snel vandoor.
Vanwege de naderende winter met steeds vroeger invallende schemer had het echtpaar De Geus een paar weken
eerder camera’s laten ophangen op het terrein. Deze hebben op de betreffende maandagmiddag alles
geregistreerd en Mees en Daniël worden gepakt. Het echtpaar (eigenaar van de blokhut) laat een glaszetter en
een reinigingsbedrijf komen om de schade te herstellen. De kosten die deze bedrijven in rekening brengen, wil
het echtpaar verhalen.
a. Kan het echtpaar De Geus de factuur van de glaszetter op Mees verhalen?
Mees is 13 jaar oud. Volgens art. 6:164 BW is Mees niet aansprakelijk. In dit artikel staat namelijk
dat een gedraging van een kind onder de 14 jaar hem niet als onrechtmatige daad kan worden
toegerekend. Art. 6:162 toepassen
b. Kan het echtpaar De Geus de factuur van het reinigingsbedrijf op Daniël verhalen?
Daniël is 14 jaar oud en valt daarom onder art. 6:169 lid 2 BW. Volgens dit lid zijn de ouders van
Daniël aansprakelijk, tenzij ze kunnen bewijzen dat hen geen verwijt kan worden gemaakt voor de
gedraging van hun kind. De schade kan dus niet verhaald worden op Daniël zelf.
Art. 6:162 toepassen. Als je de vereisten naloopt, kom je tot de conclusie dat de schade in beginsel
op Daniël verhaald kan worden.
c. Kan het echtpaar De Geus de factuur van de glaszetter op de ouders van Mees verhalen?
Mees is 13 jaar oud. Volgens art. 6:169 lid 1 BW zijn de ouders van Mees risicoaansprakelijk voor
het gedrag van Mees. Er moet aan een aantal voorwaarden voldaan zijn:
- Kind moet jonger dan 14 jaar zijn; mees is 13 dus ja
- De onrechtmatige gedraging moet een doen zijn, geen nalaten; Mees gooit met stenen, dit kan
beschouwd worden als een doen.
- Het moet toerekenbaar zijn; de vraag die gesteld moet worden is of het toerekenbaar was als
Mees volwassen zou zijn geweest. Stenen door een ruit gooien is toerekenbaar als de dader
volwassen is, dus aan dit vereiste wordt ook voldaan.
- Er moet sprake zijn van schade voor een derde; er is schade voor het echtpaar De Geus, dus
ook ja.
Er wordt aan alle voorwaarden voldaan, het echtpaar kan de schade verhalen op de ouders van
Mees.
d. Kan het echtpaar De Geus de factuur van het reinigingsbedrijf op de ouders van Daniël verhalen?
Daniël is 14 jaar oud en valt daarom onder art. 6:169 lid 2 BW. Volgens dit lid zijn de ouders van
Daniël aansprakelijk, tenzij ze kunnen bewijzen dat hen geen verwijt kan worden gemaakt voor de
gedraging van hun kind.
Er zijn een aantal voorwaarden:
- Kind moet 14 of 15 jaar zijn
- Er moet sprake zijn van een fout (= toerekenbare onrechtmatige daad) van het kind. Het
bespuiten van het eethuis door Daniël is een toerekenbare onrechtmatige daad. Dus ja.
- Er moet schade zijn voor een derde; het echtpaar lijdt hier schade doordat ze het eethuis
moeten laten reinigen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisandriessen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.